En daar is behoefte aan, blijkt uit het jaarlijkse Randstad Employer Brand Research (REBR). Het grootschalige onderzoek onder meer dan 170.000 werknemers in 34 landen, laat zien dat werknemers veel waarde hechten aan verbondenheid en samenwerking.
Maar hoe creëer je ruimte voor dialoog en verbinding? Daarover gaat de vierdelige videoserie, een samenwerking met Randstad. In elke aflevering staat een ander polarisatie-thema centraal.
Deze tweede aflevering gaat over botsende opvattingen over maatschappelijke thema's. Leiderschapsexpert Charlotte van Asseldonk en Nicole Keetman, senior researcher Randstad delen wat je als werkgever kunt doen als bijvoorbeeld een discussie over de lunch geëindigd is in kamp 'woke gedoe' enerzijds en kamp 'ouderwetse ideeën' anderzijds.
Generatieverschillen
Spanning op de werkvloer kan verschillende oorzaken hebben. Naast discussies over maatschappelijke onderwerpen en diversiteit in culturele achtergrond, zijn generatieverschillen een derde en veelgenoemde bron voor onbegrip en wrijving.
Uit de cijfers van het REBR blijkt dat vooral de jongere generaties, zoals Gen Z, spanningen rondom dit soort onderwerpen sneller ervaren dan oudere generaties, zoals babyboomers. Waar 20 procent van de werknemers zegt bepaalde gespreksonderwerpen te vermijden om conflicten te voorkomen, loopt dit bij Gen-Z'ers zelfs op tot 30 procent.
Conflict beïnvloedt productiviteit
Een voorbeeld van de gevolgen van botsende opvattingen is een bedrijf dat - vanuit duurzaamheidsambities - besluit dat er op donderdag alleen vegetarische maaltijden op het menu van het personeelsrestaurant staan. Eén groep medewerkers is enthousiast, een andere groep voelt zich overvallen en niet gehoord. Wat begint als een discussie over de lunch, mondt uit in verhitte gesprekken over 'woke gedoe' versus 'ouderwetse ideeën'.
Het gevolg: collega's gaan elkaar mijden, er ontstaan eilandjes en de samenwerking wordt belemmerd. Dit heeft invloed op de productiviteit. Die zou zonder conflicten hoger zijn, denkt 28 procent van de werknemers. Vooral Generatie Z voelt dit sterker dan andere groepen: 31 procent van de Gen Z'ers ervaart gebrekkige samenwerking, voor 34 procent voelt dit als rem op de prestaties, blijkt uit het onderzoek van Randstad.
Voor Gen Z zijn de conflicten veel vaker gerelateerd aan externe, maatschappelijke thema's die hun weerslag vinden op de werkvloer. Hun sterke normen en waarden over gelijkheid, politiek en inclusie leiden tot botsingen met collega's die hier anders over denken. Dit onderscheid is cruciaal voor werkgevers.
Benoemen wat je ziet
Hoe pak je zo'n situatie als werkgever nou het beste aan? Van Asseldonk: „Veel leiders zijn geneigd om het conflict zo snel mogelijk te sussen, in de hoop dat het overwaait. Maar het effect ervan is dat deze leiders een cultuur creëren waarin iedereen op eieren loopt."
Haar advies is dan ook: stop als leider met voorzichtig gedrag en ga de confrontatie aan. „Gebruik de spanning juist om de organisatie te versterken. Spanning is niet de vijand, het is brandstof. Als leider is het je taak om naar de onderliggende dynamiek te kijken: wie domineert, wie trekt zich terug, wie voelt zich geraakt? Dát moet je benoemen en gebruiken."
Keetman: „Uit onderzoek blijkt dat de grootste misvatting bij spanning op de werkvloer is dat een werkgever passief kan zijn. Passiviteit is geen neutraliteit, maar een stilzwijgende keuze die de veiligheid ondermijnt. "De effectieve rol is geen scheidsrechter die een winnaar zoekt, maar een procesbegeleider die een veilige dialoog mogelijk maakt."
Open gesprek
Polarisatie vraagt niet om een winnaar in het debat, maar om een werkgever die het gesprek openhoudt. Herstel begint bij het versterken van het wij-gevoel – door verschillen te erkennen zonder het gezamenlijke doel uit het oog te verliezen.
Hoe je dat doet? Organiseer een open dialoogmoment. Zorg voor een veilige setting waarin iedereen de ruimte voelt om zijn of haar visie te delen en te vertellen waarom het onderwerp hen raakt. Want, zoals Keetman het zegt: „Het moet gaan over wat je vindt, en niet om wie of wat je bent."
Van polarisatie naar verbinding
Benieuwd wat Randstad voor jou kan betekenen? Download de whitepaper Van polarisatie naar verbinding: de rol van werkgevers of stuur een mail naar consultancy@randstadgroep.nl.
Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in: