HR-Trendrapport Randstad
Een afnemende krapte, maar groeiende mismatch; de invloed van AI en de behoefte aan meer ontwikkeling vanuit medewerkers: 2026 wordt een jaar met stevige HR-uitdagingen. Dit blijkt uit het jaarlijkse HR-trendrapport van Randstad. Om daarop te anticiperen, is het voor werkgevers vooral belangrijk te begrijpen wat die bewegingen op de werkvloer betekenen. Door de juiste gesprekken te voeren en keuzes te maken kun je tijdig richting geven, en kunnen teams groeien in een landschap dat zal blijven bewegen.
Online serie De werkvloer van morgen
In de vierdelige serie De werkvloer van morgen, een samenwerking met Randstad, praten onderzoekers en ervaringsdeskundigen over de huidige uitdagingen uit onder andere het trendrapport, en hoe je die in de toekomst kunt oplossen.
In deze aflevering blikken Marjolein ten Hoonte, directeur arbeidsmarkt en sociale impact bij Randstad Groep Nederland en Bert Jan Oostenbrink, HR-manager bij Danone, vooruit op een ontslagvrije samenleving - en hoe je daar als werkgever op kunt anticiperen.
Anticiperen als werkgever
De tijd waarin mensen hun hele leven bij hetzelfde bedrijf werken, is voorbij. Waar de arbeidsmarkt de laatste zestig tot honderd jaar gestoeld was op een vast contract, heeft op dit moment slechts twee derde van de werkenden dat nog. Het is dus van belang om de zekerheid en veiligheid van het vaste arbeidscontract op een andere manier te organiseren.
Geen angst voor ontslag
Op dit moment is het nog vaak zo dat er als gevolg van bedrijfsveranderingen mensen worden ontslagen. Dat past volgens ten Hoonte niet meer bij deze, en de toekomstige tijd. Ze pleit voor een ontslagvrije samenleving, waarin medewerkers niet bang hoeven te zijn voor reorganisaties of faillissementen, omdat ze altijd naar nieuw werk worden geholpen. "Doordat ze die zekerheid ervaren, durven ze meer nieuwe dingen te doen en zichzelf te ontwikkelen. En dat komt uiteindelijk de hele economie ten goede."
Samen kijken naar nieuwe vorm
Maar: zo snel gaat het niet. De overgang van baanzekerheid naar werkzekerheid vraagt om een mentaliteitsverandering van zowel werkgevers als werknemers - en die staat in Nederland nog in de kinderschoenen, zegt Oostenbrink. Hij werkte lange tijd in Singapore en zag dat die verandering daar acht jaar geleden al werd ingezet. "Als een bedrijf weet dat bepaalde functies in de toekomst komen te vervallen of ontstaan, kijken werkgevers en werknemers samen naar een nieuwe vorm en invulling. Dat oprechte gesprek wordt in Nederland niet of nauwelijks gevoerd."
Gedeelde verantwoordelijkheid
De verantwoordelijkheid om te anticiperen op de arbeidsmarkt van de toekomst ligt echter niet alléén bij werkgevers. Ook werknemers moeten actief willen leren en veranderen - en dat is voor de ene generatie vanzelfsprekender dan voor de andere.
Zo zijn Gen-Z'ers over het algemeen meer op zoek naar een loopbaan waarin ze ertoe doen en zich kunnen ontwikkelen, en zijn oudere generaties eerder geneigd op hun vaste plek te blijven zitten. Daarom is het zo belangrijk om er samen over in gesprek te gaan, zegt Oostenbrink. "Werkgevers en werknemers kunnen dan samen verantwoordelijkheid nemen om vorm te geven aan ontwikkeling in een wereld van continue verandering."
Van loslaten naar behouden
Mensen niet loslaten, maar juist naar ze blijven omkijken. Dat dat werkt, weet Oostenbrink uit eigen ervaring. "We hebben de afgelopen anderhalf jaar bij Danone gekeken wat we in de toekomst nodig hebben." Het blijkt dat we honderden nieuwe banen hebben. Als je dat weet, dan wil je juist je mensen behouden en ontwikkelen, in plaats van laten gaan, omdat het nu even niet past. Je moet een brug bouwen tussen waar je nu staat, en wat je dan nodig hebt. Dat noemen wij inplacement."
Loopbaan in beweging
De theorie is helder, nu de praktijk nog. Hoe krijg je miljoenen werkgevers en werknemers in Nederland zover om die denk-verandering door te maken? "Allereerst: door een modern HR-beleid te voeren," zegt ten Hoonte. "Ga in gesprek met alle medewerkers in alle leeftijden en functies, en schep een klimaat waarin zij het normaal vinden om na te denken over vragen als: wat wil ik, nu en in de toekomst, zijn mijn skills daarvoor toereikend en zo nee, wat kan ik daaraan doen? Ten tweede: met geduld. Verandering heeft tijd nodig. Je ziet nu al dat jongeren anders kijken naar werk en leven. Het duurt nog twee, drie generaties voordat dit volledig geïnternaliseerd zal zijn."
Wil je meer lezen over HR-trends op de arbeidsmarkt? Download dan het HR-trendrapport.
Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in:
