Van misverstand naar verbinding: de kracht van taal op de werkvloer

Uit het Randstad Employer Brand Research 2025 blijkt dat polarisatie op de werkvloer een groeiend aandachtspunt is. Diversiteit brengt waardevolle perspectieven met zich mee, maar vraagt ook om aandacht voor hoe we met elkaar communiceren. Want waar mensen elkaar niet verstaan - in taal, gedrag of interpretatie - ontstaan al snel ruis.

Ruis ontstaat vaak ongemerkt

Verschillen in communicatiestijl, opvattingen over tijd, planning of hiërarchie, of in hoe feedback en conflicten worden beleefd, kunnen onbedoeld leiden tot langs elkaar heen werken. Ook onbekendheid met elkaars sociale normen en omgangsvormen speelt daarbij een rol.

Hoe zorg je er als werkgever voor dat die verschillen geen bron van afstand worden, maar juist een kracht? In de vierde en laatste aflevering van de Randstad-videoserie De werkvloer van nu, gaan Lieke van der Veen-Danenberg (co-founder van Elfin) en Petronella Pietersma (teamcoach & trainer bij de Zelforganisatie Fabriek) in gesprek over de rol van taal in het versterken van verbinding op de werkvloer.

Taal als spiegel van cultuur

Een praktijkvoorbeeld: jonge internationale medewerkers lunchen samen in het Engels, terwijl oudere Nederlandse collega's apart zitten. Tijdens vergaderingen blijven gesprekken binnen de eigen groep, en nieuwe collega's uit andere culturen voelen zich minder welkom.

Pietersma: „Mensen zoeken herkenning, veiligheid en vertrouwen binnen hun eigen groep. Als verschillen in taal en omgangsvormen niet bespreekbaar zijn, groeien die groepen verder uit elkaar."

Meer dan woorden

„Taal is veel meer dan wat je zegt," aldus Van der Veen-Danenberg. „Het gaat ook over toon, lichaamstaal en wat er níet wordt uitgesproken. Soms zeg je met een blik of een stilte meer dan met woorden.

Pietersma vult aan: „Polarisatie begint vaak klein. Misschien iemand je niet, en denk je: wat een nare vent. De volgende dag groet jij hem ook niet meer, en zo groeit iets kleins uit tot afstand. Zo ontstaat het al."

Als zulke kleine signalen niet worden besproken, trekken medewerkers zich terug. Informatie stroomt minder makkelijk, gesprekken verstommen, en teams gaan langs elkaar heen werken. Zo ontstaat er stap voor stap een wij/zij-dynamiek.

Open het gesprek

Volgens Van der Veen-Danenberg kunnen teams prima samenwerken zonder dezelfde taal te spreken. „Zolang je maar samen definieert wat taal voor jullie betekent. In veel internationale teams zie ik juist méér innovatie vanwege verschillende achtergronden. Communicatie werkt dan juist als smeermiddel om dat verder aan te wakkeren en gezamenlijke doelen na te streven."

Pietersma benadrukt dat begrip begint bij nieuwsgierigheid: „Als iemand iets zegt wat je niet prettig vindt, reageer dan niet vanuit je ego, maar vraag: wat maakt dat jij dat zegt? Dan open je het gesprek in plaats van dat je het afsluit."

Wat je niet zegt, telt ook

Non-verbale signalen zijn minstens zo bepalend. Pietersma: „Rollen met je ogen, iemand onderbreken of stilvallen: het zijn allemaal vormen van taal. Als je dat niet bespreekt, verdwijnt de veiligheid uit het team en klappen mensen dicht."

Van der Veen-Danenberg: „Frictie is niet erg, zolang je het benoemt. In mijn team zeggen we weleens: waarom zit je panty zo strak vandaag? Een luchtige manier om te vragen wat er speelt."

Door kleine irritaties te benoemen voorkom je dat ze uitgroeien tot grotere conflicten. Taal wordt zo een middel om verbinding te versterken.

Wat kun je doen als werkgever?

Werkgevers kunnen veel betekenen in het vinden van een gezamenlijke taal. Groepsvorming kun je bijvoorbeeld doorbreken door medewerkers uit verschillende teams en achtergronden samen te laten werken, buddy-systemen of gezamenlijke aftrapmomenten te organiseren. Ook ondersteuning via taalcursussen of vertaalhulp en gesprekken over omgangsvormen en ongeschreven regels helpt om taalverschillen niet als belemmering te laten voelen.

Pietersma: „Maak taal bespreekbaar. Geef duidelijkheid over de voertaal, maar geef mensen ook de ruimte om te zeggen wat ze nodig hebben om zich gehoord te voelen."

Taal als verbinding

Taal bepaalt of mensen zich onderdeel voelen van een geheel. Juist in een tijd van toenemende diversiteit is het belangrijk om taal bewust te gebruiken als instrument voor begrip.

Van der Veen-Danenberg: „Taal mag schuren, zolang het bijdraagt aan het gesprek. Als we nieuwsgierig blijven, kan taal veel meer verbinden dan verdelen."

Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in: