Leiderschap

Van importheffingen tot internationale handelsoorlog: 100 dagen Donald Trump

Donald Trump zit voor de tweede keer 100 dagen in The Oval Office. Foto: ANP Donald Trump zit voor de tweede keer 100 dagen in The Oval Office. Foto: ANP
Donald Trump zit voor de tweede keer 100 dagen in The Oval Office. Foto: ANP
Leestijd 5 minuten
Lees verder onder de advertentie

Trumps importheffingen

Tijdens de eerste 100 dagen van Trump is de wereldhandel flink onder druk komen te staan en dat allemaal door de invoertarieven op buitenlandse producten. Op 2 april, door Trump ook wel 'bevrijdingsdag' genoemd, kondigde hij de nieuwe invoerheffingen aan. Producten uit de Europese Unie konden op invoertarieven van 20% rekenen, maar voor enkele andere landen lag dit fors hoger. Met zelfs 46% voor producten uit Taiwan en 34% voor producten uit China.

De week erna kregen de beurzen harde klappen te verduren. Na eerdere crises zoals de dotcom-crisis, de financiële crisis van 2008 en de Covid-periode zorgden de aangekondigde importtarieven van de Amerikaanse president Trump voor nieuwe schokgolven. Sinds het hoogtepunt in februari hebben de belangrijkste Amerikaanse aandelen ruim 16 procent aan waarde verloren, let wel: ruim 750 miljard dollar. Hoe je daar als belegger mee omgaat, leggen we uit in deze extra video van onze serie BusinessWise Academy.

In diezelfde week werd ook meteen duidelijk dat Trump de nieuwe importheffingen voor 90 dagen pauzeert, wel geldt voor de meeste landen een heffing van 10%. Voor China maakt Trump echter een uitzondering. Wegens 'het gebrek aan respect voor de wereldmarkt dat China heeft getoond' wordt het invoertarief per direct verhoogd tot 145%. China verhoogde de importheffingen op Amerikaanse producten dan weer naar 125%.

Lees verder onder de advertentie

Christian Tabois, VP Benelux bij Celonis, stelt dat in tijden van handelsstress en onvoorspelbare situaties het essentieel is dat organisaties hun processen door en door begrijpen. Dat betekent: weten hoe goederen stromen, waar beslissingen worden genomen, waar vertragingen optreden en waar afhankelijkheden zitten. Organisaties die dit inzicht niet hebben, lopen het risico te laat te reageren – of zelfs helemaal niet te reageren. Maar wie zijn processen kent, kan gericht actie ondernemen, risico's beperken en zelfs kansen benutten. Lees zijn hele expertblog.

Invoerheffingen: klappen in Nederland

Toen de invoerheffingen werden aangekondigd, sprak Bert Colijn, econoom bij ING, zich uit op AD.nl over de effecten voor Nederland. Hij verwachtte dat de heffingen niet direct effect zouden hebben op de Nederlandse economie. „Neem de machinebouw, een sector die veel exporteert naar de VS. Die machines zijn niet zomaar te vervangen door Amerikaanse machines.'' De heffing van 20 procent op Europese goederen maakt geïmporteerde goederen wel duurder. Dat betekent dat er minder machines verkocht zullen worden, en dat raakt de machinebouwers. Ook indirect zullen Nederlandse bedrijven worden geraakt, zegt Hugo Erken van de Rabobank. „Nederlandse bedrijven leveren bijvoorbeeld onderdelen voor de auto-industrie in Duitsland. Trump heeft aangekondigd een tarief van 25 procent te leggen op de import van auto's. Als de Duitsers daardoor minder auto's in de VS verkopen, heeft dat ook gevolgen voor de Nederlandse toeleveranciers aan de Duitse auto-industrie.''

Faillissementen gaan volgend jaar met zeker 21 procent toenemen, gerekend met een importheffing van 10 procent. Maar het is 20 procent geworden...

Verwachting Atradius

De importheffingen zullen toch veel slachtoffers maken, verwacht Theo Smid, hoofdeconoom bij kredietverzekeraar Atradius. De verzekeraar verwacht dat het aantal faillissementen in Nederland met zeker 21 procent toeneemt volgend jaar. ,,En dat is gerekend met een importheffing van 10 procent. Maar het is 20 procent geworden, dus het aantal faillissementen zal nog verder toenemen, verwachten we.''

Lees verder onder de advertentie

Boycot op Amerikaanse producten

Dat de Amerikaanse president zijn land een stuk minder aantrekkelijk heeft gemaakt, blijkt wel uit het feit dat steeds meer consumenten Amerikaanse producten willen boycotten. In Canada vervingen slijterijen Amerikaanse dranken door binnenlands geproduceerde alternatieven. In Mexico en Denemarken verenigden consumenten zich, door lijsten rond te sturen met merken om te vermijden. En ook in Nederland doken enkele kleine initiatieven op. Betekent dit dat we ook in Nederland Apple, Coca Cola, Levi's, Microsoft en McDonald's zullen boycotten? Consumentenpsycholoog Patrick Wessels zegt dat er meer nodig is dan enkel motivatie.

LEES OOK: Boycot van Amerikaanse techbedrijven? Dit zijn de Europese alternatieven voor Facebook, Netflix en X

Imago Elon Musk en Tesla loopt deuk op

In de Trump-regering speelt Tesla-topman Elon Musk een prominente rol. Hij haalt als adviseur van de president en als baas van het nieuwe ministerie van Overheidsefficiëntie (Doge) regelmatig het nieuws. En dat is niet altijd positief. Zo bracht de Zuid-Afrikaanse miljardair volgens sommigen een hitlergroet na de inauguratie van Trump en sympathiseert hij in Duitsland met de radicaal-rechtse partij AfD.

Lees verder onder de advertentie

De fratsen van Musk schaden het imago van Tesla en roepen reacties op van tegenstanders. Zo waren Tesla-vestigingen in onder meer Duitsland en Nederland al doelwit van protest. Ook winnen anti-Musk-bumperstickers voor eigenaren van een Tesla aan populariteit.

Volgens beurscommentator Corné van Zeijl is het veranderende sentiment rondom Musk verbonden aan de dalende koers van het Tesla-aandeel. „Musk was vroeger een held van progressief links en de vijand van conservatief rechts, vanwege zijn elektrische auto's. Nu is het door zijn steun aan Donald Trump precies andersom. En dat merk je in de verkoopcijfers. Het overgrote deel van de mensen die een Tesla reed, was altijd links of Democraat. Je zult hen nu niet snel meer een Tesla zien kopen."

Op grondstoffenjacht in Oekraïne

Naast de handelsoorlog wordt ook de strijd om grondstoffen hard gespeeld. Onder de modderige velden van Oekraïne, waar laarzen stampen, granaten inslaan en tanks voorbijdenderen, woedt een tweede, stillere strijd. Diep onder het slagveld liggen zeldzame aardmetalen die toekomstige machtsverhoudingen zullen vormen – strategische buit die Washington en Moskou beide willen controleren. Terwijl Poetin en Trump met elkaar aan de telefoon hingen, kwamen Europese leiders spoedig samen om een antwoord te vinden op de imperialistische trekken van de twee grootmachten.

Lees verder onder de advertentie

Zeldzame aardmetalen – een groep van zeventien chemische elementen – zijn cruciaal voor moderne technologie. Hoewel ze niet per se schaars zijn in absolute zin, komen ze zelden voor in economisch winbare concentraties. Die combinatie maakt hun ontginning complex en geopolitiek gevoelig.

Volgens de Financial Times drong de VS eind-maart aan op een ingrijpende deal om controle te nemen over Oekraïense grondstoffen. Agressiever dan eerdere voorstellen, zou de deal Washington controle geven over alle minerale grondstoffen en energie-infrastructuur in Oekraïne. De VS zou royalty's met 4 procent premie ontvangen en vetorecht behouden over grondstofverkoop aan derden.

VVD-kamerlid en buitenlandwoordvoerder Eric van der Burg sprak zich uit tegen het voorstel: "Ik vind dat veiligheidsgaranties en de steun aan Oekraïne op militair, financieel en economisch vlak niet vermengd moeten worden met een deal over zeldzame aardmetalen. Oekraïne steun je vanuit een moreel standpunt. Wat Trump doet, is machtspolitiek."

Lees verder onder de advertentie
Handout photo shows the President of Ukraine Volodymyr Zelensky met with US President Donald Trump, at St. Peter’s Basilica, where both leaders had arrived to participate in a Mass honoring the memory of Pope Francis, in Vatican, on April 26, 2025. Photo by Ukrainian Presidency via ABACAPRESS.COM ‘Oekraïne steun je vanuit een moreel standpunt. Wat Trump doet, is machtspolitiek’. Foto - Trump en Zelensky in Rome, na de uitvaart van de paus -  Brunopress
'Oekraïne steun je vanuit een moreel standpunt. Wat Trump doet, is machtspolitiek'. Foto - Trump en Zelensky in Rome, na de uitvaart van de paus - Brunopress

Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in:

Lees verder onder de advertentie