De arbeidsmarkt is en blijft krap, wat zorgt voor een goede onderhandelingspositie voor nieuwe werknemers. En die gaan steeds vaker voor het geld, zegt Piet Fortuin, CNV-voorzitter, op AD.nl. ,,Vroeger vroegen ze om een leaseauto, nu willen ze een hoger loon.''
En steeds vaker is vragen ook krijgen. Uit een recent onderzoek van werkgeversvereniging AWVN onder haar leden bleek dat ruim 40 procent van de werkgevers nieuwe werknemers hoger inschaalt dan waarop ze gezien hun dienstjaren en ervaring recht hebben. Zo'n 20 procent verhoogt het startsalaris nog forser. Andere werkgevers geven tekengeld of een bonus aan nieuwe medewerkers, ook wel de 'gouden hallo' genoemd.
Lees ook - Werkzoekenden zijn veel sneller geneigd te reageren op een vacature als het salaris wordt vermeld, blijkt uit onderzoek van Nationale Vacaturebank.
Sollicitanten staan sterk
Werknemers zijn zich goed bewust van hun sterke positie en werkgevers zien vaak geen andere mogelijkheid dan mee te gaan met de eisen van de sollicitant. Meer personeel is een bittere noodzaak. Het personeelstekort leidt tot hoge werkdruk, wat zorgt voor nieuwe risico's: mensen vallen uit of zoeken een andere baan waar de werkdruk lager ligt.
Werkgevers die spontaan hogere lonen geven, dat moet de vakbeweging als muziek in de oren klinken. Maar Fortuin is er geen voorstander van. „Mijn advies aan werkgevers is: doe het niet. Je haalt onrust binnen via de achterdeur.''
Je krijgt een hoop hommeles in het loongebouw
Piet Fortuin vakbond CNV
Ervaren krachten voelen zich achtergesteld en zullen ook een hoger loon gaan eisen, verwacht Fortuin. ,,Het zal heel druk worden bij personeelszaken. Je krijgt een hoop hommeles in het loongebouw.'' Jannes van der Velde van werkgeversvereniging AWVN erkent dat bedrijven met de portemonnee zwaaien. ,,Maar het is wel veel minder en het gebeurt niet stelselmatig.'' Hij wijst naar de industrie. ,,Daar kwam het betalen van hoge lonen aan nieuwkomers veel voor. Maar dat is nu veel minder, omdat het slecht gaat met de industrie.'' Nu zit de krapte vooral bij praktische beroepen, zoals loodgieters.
Werkgever wil iedereen tevreden houden
Werkgevers zijn zich ervan bewust dat hoge startsalarissen tot scheve gezichten bij oudere werknemers kunnen leiden. „Dan lijkt het of ervaring niks waard is. Wij zijn ook voorstander van gelijke beloning voor gelijk werk. Je wilt geen gedonder onder het personeel.''
Ontevreden werknemers zullen eerder vertrekken naar een andere baas. Zeker nu de krapte aanhoudt, is overstappen gemakkelijker. En het loont in veel gevallen ook nog.
Lees ook - Doorgroeimogelijkheden voor Gen Z: 'Plezier gaat boven carrière maken'
Loonkosten kunnen flink oplopen
Werkgevers begeven zich op glad ijs met de hoge startsalarissen, waarschuwt ook Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit van Tilburg. ,,Oudere werknemers voelen zich benadeeld, loyaliteit en ervaring lijken niet meer te tellen. Ik vergelijk het met een energiecontract of internetabonnement. Mensen die bij hun leverancier blijven zitten, zien dat er aanbiedingen zijn voor nieuwe klanten, terwijl zij de hoofdprijs blijven betalen.''
Oudere werknemers moeten zich meer bewust worden van hun marktwaarde en assertiever worden, denkt Wilthagen. ,,Veel mensen vinden het moeilijk aan de bel te trekken, maar onderhandelen over je loon hoort bij de moderne arbeidsmarkt. Arbeid is een schaars goed en daar hangt een prijskaartje aan.'' Dat kan tot forse kostenstijgingen voor de werkgever leiden.
Hoe lang blijft het rustig?
Tot nu toe blijft het nog rustig onder oudere werknemers, maar AWVN en CNV kijken met enige zorg naar volgend jaar. Dan wordt de wet Loontransparantie van kracht. Die wet dwingt bedrijven tot meer openheid over de beloning van het personeel.
Als dan blijkt dat de beloningsverschillen groot zijn, kan dat tot onvrede onder het personeel leiden, vrezen de werkgevers. Arbeidsmarktexpert Wilthagen denkt dat ook. „Dit soort informatie ligt gevoelig.''
Werkgevers kijken ook naar hoe ze het huidig personeel kunnen behouden. En dan gaat het niet alleen over meer loon. Fortuin ziet niets in een eenzijdige focus op salaris. „Je moet als werkgever juist meer inzetten op zaken als vrijheid om het werk zelf in te richten, of bijvoorbeeld de mogelijkheid bieden meer thuis te werken. En kijk ook naar opleidingsmogelijkheden. Op die manier kun je ook goede mensen binnenhalen en behouden.''
Werkgevers moeten zich niet alleen richten op werving en behoud van personeel, vindt Wilthagen. „De arbeidsmarkt blijft krap, onder andere door de vergrijzing. Werkgevers moeten de productiviteit verhogen door automatisering en robotisering waar dat kan.''
Lees ook - Productiviteitsagenda moet overheid miljarden opleveren, maar Martijn Aslander vindt: kan de prullenbak in
