Martijn Aslander over Maand van de Digitale Fitheid en bedrijfsleven: 'Gebrek aan digitale hygiëne grote boosdoener'

Trouwe luisteraars van de BusinessWise-podcast 'Hoe word ik' kennen Martijn Aslander zeker. Hij is verbinder van mensen, informatie en ideeën én ook de man van Digitale Fitheid. De technologie-filosoof en één van de meest ervaren sprekers op het gebied van de netwerk- en informatiesamenleving zal deze maand niet achterover kunnen leunen, want het is tot en met 31 maart de Maand van Digitale Fitheid.

Hoewel, Aslander is heer en meester als het aankomt op slim tijd besparen. Als het even kan tot maar liefst 1.000 uur per jaar. Want zoveel tijd zijn de 5 miljoen kenniswerkers - ieder persoon die dagelijks vier uur of meer beroepsmatig naar een beeldscherm kijkt - elk jaar kwijt aan zaken die helemaal niet nodig zijn.

Digitale fitheid gaat niet over de knopjes zelf en nieuwe technologie

De missie van Digitale Fitheid en de gelijknamige maand: die 1.000 uur fors omlaag brengen, zodat we met ons allen veel meer gedaan krijgen op een dag, in een maand en in een jaar. ,,Het draait om een mindset, over het inzicht hoe we werken. Het gaat niet over de knopjes zelf en nieuwe technologie'', benadrukt Aslander.

,,Weet je, we hebben allemaal een computer en een smartphone gekregen, maar we hebben nooit een cursus gehad hoe we met die apparaten om moeten gaan. Of hoe een browser werkt. Of waarom je sneltoetsen moet gebruiken. Daardoor ben je al snel honderden uren per jaar kwijt aan onnodige handelingen. We zijn met ons allen vergeten dat we de apparaten gebruiken voor twee zaken: informatie en communicatie. En op beide vlakken doen we het barslecht."

Verminder 1.000 weggegooide arbeidsuren

De technologie-filosoof zegt het nog maar een keer: dat we zo beneden de maat scoren, heeft niets te maken met het feit dat we niet technisch begaafd zijn. ,,Het is hetzelfde als wanneer je in een auto rijdt en niet weet dat er naast een eerste versnelling ook nog vier andere versnellingen zijn.''

Is het zo dat hoe jonger de kenniswerker, hoe slimmer hij of zij met de devices omgaat? ,,Ab-so-luut niet! Vaak hebben ze geen idee. Het belangrijkste verschil is: sta jij open en ben je nieuwsgierig of draai je op gewoontes? Hoe hoger je in de hiërarchie van een bedrijf komt, hoe erger het wordt. Daar blijft men zeker hangen in oude gewoontes. Men verschuilt zich veel liever achter zaken als AI en andere technologieën, dan dat er serieus aan de slag wordt gegaan met het verminderen van die weggegooide 1.000 arbeidsuren.''

Maar er gloort hoop aan de horizon: in 2024 deden ruim 1.000 organisaties actief mee aan de Maand van de Digitale Fitheid. ,,Een van de leukste dingen die we vorig jaar gedaan hebben is het creëren van een contentkalender. Als al die aangesloten ministeries, organisaties en bedrijven elke dag een blog over digitale fitheid op hun intranet plaatsen, bereik je zo een paar honderdduizend man'', aldus Aslander. ,,Je doet pas echt mee als je als organisatie gedurende deze maand viermaal een activiteit organiseert voor je medewerkers en daar openbaar iets over deelt.''

Thema van dit jaar: 'team werkovereenkomst'

Het thema dit jaar is 'team werkovereenkomst'. In het kort uitgelegd: het is een methode waarbij je een halve tot een hele dag gaat zitten met je team om afspraken te maken over de workflow in relatie tot de informatiestromen waarmee een organisatie te maken heeft en de digitale tools die voorhanden zijn om die in goede banen te leiden.

Aslander: ,,Je maakt heldere afspraken over zaken als e-mail, het opslaan en delen van informatie, telefonische bereikbaarheid en groepsberichten. Die afspraken leg je vast op basis van unanimiteit. We zien dat wanneer mensen zich houden aan deze afspraken, er 95 procent minder mailtjes worden verstuurd. Dat zijn ongekende cijfers! Team werkovereenkomst valt onder je digitale hygiëne. Een gebrek aan digitale hygiëne is de grote boosdoener binnen organisaties. Dus ook hier weer geldt: maak duidelijke afspraken over de communicatie en informatie.''

Europese PKM Summit 2025

Terug naar deze maand, de themamaand. Voor Martijn Aslander is de Europese PKM Summit op 14 en 15 maart in Utrecht zeker een hoogtepunt. PKM staat voor Personal Knowledge Management, ofwel persoonlijk kennismanagement, de vierde pijler van digitale fitheid. Nationale en internationale sprekers verzorgen dan het programma. ,,Hoe kun je je persoonlijke kennis en informatie opslaan, verwerken en snel terugvinden? In enkele seconden en niet in minuten? Wereldwijd zijn miljoenen mensen met dit vraagstuk bezig. Van de top 15 experts waren vorig jaar 13 mensen in Utrecht aanwezig. Dit jaar zijn ze weer bij elkaar op een plek. Dat is zo inspirerend, een feest voor de geest.''

Al zijn er 'maar' 1.000 mensen die dankzij De Maand van De Fitheid 1.000 uur per jaar minder kwijt zijn aan onnodige handelingen, dan is Aslander al 'happy'. ,,Zijn er 100.000 mensen die 100 uur besparen'', dan vind ik dat ook mooi. ,,Hoe dankbaar is het dat je heel veel mensen hier op kunt wijzen, ze op deze schaal gedoe kunt besparen? Ik herhaal nog maar eens: dit is een cruciaal onderwerp en veel belangrijker dan achter de laatste tech-ontwikkelingen aan te rennen.''

Hoe digitaal fit is Martijn Aslander zelf?

Laatste vraag: hoe digitaal fit is Martijn Aslander zelf eigenlijk? Valt hij zelf soms nog weleens in een tijdrovende valkuil? ,,Op sommige punten ben ik behoorlijk old school. Bellen en koffie drinken is mijn werk. Plus veel lezen. Maar weet je, ik ben niet de expert in digitale fitheid. De community is de expert. Die lui weten samen zoveel meer dan ik in mijn eentje ooit zou weten. Door met deze mensen in verbinding te zijn en te blijven, leren we nog meer van elkaar. Een les die ik vrij recent nog heb geleerd vanuit de community? Het maken van goede werkafspraken. Dat had ik nog niet zo scherp op mijn radar. Zo zijn er meerdere voorbeelden. Dat maakt deze maand ook zo waardevol.''

Meer BusinessWise? Onze Weekly!

Ontvang elke donderdag het beste van BusinessWise in je mailbox