Nederlandse vrouwen verdienden dit jaar gemiddeld 10,5 procent minder per uur dan mannen. Ons land vormt daar geen uitzondering op. In bijna alle EU-landen verdient een man meer dan een vrouw. Daar wilde de Europese Commissie korte metten mee maken en kwam daarom met nieuwe regelgeving. Ieder lidstaat heeft de richtlijnen die Europa mee heeft gegeven omgezet in een eigen wet. Zo ook Nederland.
„Straks kun je dus het gemiddelde salaris van jouw team opvragen en kun je zien of jij daarboven zit of eronder'', zegt Ilze Smit van FNV Voor Vrouwen. „Als er sprake is van ongelijke beloning, is het aan je werkgever om dat uit te leggen. De bewijslast ligt bij de werkgever.''
Kijk ook: Waarom is de loonkloof in Nederland veel hoger dan in andere Europese landen?
Nederland stelt de wet uit
Europa heeft niet alleen basiseisen meegegeven voor de wetgeving, maar ook een uiterste ingangsdatum voor de invoering: 7 juni 2026. Maar Nederland heeft eind september uitstel aangevraagd, tot 1 januari 2027. Werkgevers zouden meer tijd nodig hebben om de administratie op orde te krijgen.
Naast inzicht in het gemiddelde salaris, verplicht de wet bedrijven van 150 werknemers of meer uiterlijk 1 januari 2028 te rapporteren over hun loonkloof. Bedrijven van 250 man of groter moeten jaarlijks een rapportage maken. Blijkt de loonkloof groter dan 5 procent en valt die niet te verklaren, dan moet daar wat aan gedaan worden.
Weerstand bij werkgevers
Dit allemaal vastleggen, verklaren en rapporteren, levert werkgevers behoorlijk wat werk op. Daarnaast zullen alle salarissen opnieuw tegen het licht gehouden moeten worden. „Werkgevers moeten per medewerker kunnen laten zien hoe ze tot het loon zijn gekomen en hoe dat in verhouding staat met de functie'', zegt Annelieke van Mens van risico- en verzekeringsadviseur Aon, die bedrijven ook begeleidt bij veranderingen. „Aan de andere kant moet je die informatie als werkgever gewoon op orde hebben. Dan is rapporteren over de loonkloof vrij eenvoudig.''
Lees ook: Loonkloof toegenomen: 'Gelijk belonen, dan word je aantrekkelijkere werkgever'
Toch is er veel weerstand vanuit werkgevers. Die weerstand heeft inmiddels geleid tot uitstel van de wet. Smit: „Werkgevers geven al langere tijd aan dat het te ingewikkeld is om de wet te implementeren. Ook zeggen ze dat ze niet precies weten hoe ze moeten rapporteren over de loonkloof. Maar bedrijven weten echt wel wat ze aan wie betalen en waarom.''
Bedrijven weten echt wel wat ze aan wie betalen en waarom
Ilze Smit FNV Voor Vrouwen
Loonkloof? 10.300 euro boete
Smit vermoedt dat bedrijven liever niet met de billen bloot gaan. „Want dan zullen ze de loonkloof moeten corrigeren en het verschil terug moeten betalen. Dat gaat ze heel veel geld kosten. Daarom proberen werkgevers de invoering te vertragen, ze willen helemaal niet dat de wet er komt.''
Afhankelijk van hoe lang de kloof al speelt, kan het inderdaad flink in de papieren lopen, zegt Frank Driessen van Aon. „Het kan per geval soms wel om een ton gaan. Dat is natuurlijk niet wenselijk voor werkgevers. Deze wet is wat dat betreft een soort doos van Pandora; het gaat een hoop onrust opleveren.''
De kosten voor bedrijven zitten niet alleen in het betalen van het verschil. Of in de imagoschade voor een bedrijf; met een loonkloof sta je er immers niet goed op. Er kan ook een boete worden opgelegd. Volgens de nieuwe wetgeving mag de loonkloof bij bedrijven niet groter zijn dan 5 procent. Blijft het verschil te groot, dan kan een bedrijf per situatie een maximale boete van 10.300 euro krijgen.
Vrouwen lopen 1,9 miljard euro mis
Voor Smit van FNV is de wet een no brainer. Momenteel gebeurt er namelijk vrijwel niets als een vrouw een loonverschil aankaart. „Veel vrouwen die nu zelf naar hun werkgever stappen, komen in een arbeidsconflict terecht. Ik ken verhalen van vrouwen die zelfs thuis komen te zitten. Er zijn bijna geen werkgevers die zeggen: hier gaan we meteen wat aan doen.''
Er zijn bijna geen werkgevers die zeggen: hier gaan we meteen wat aan doen
Ilze Smit FNV Voor Vrouwen
Daarom is vakbond FNV zo blij met de wet, die aangetoond een positief effect gaat hebben op de loonkloof. Het verschil tussen wat mannen en vrouwen verdienen zal met 10 tot 20 procent kleiner worden.
„Gaan we uit van het minst gunstige scenario van 10 procent, dan hebben we over een verschil van 1,9 miljard euro. Geld dat vrouwen nu elk jaar dat de wet extra wordt uitgesteld mislopen. Ondertussen doen veel werkgevers nog altijd alsof de loonkloof geen probleem is. Dat vind ik gewoon onbehoorlijk.''
Bekijk ook onze videoserie Het Glazen Plafond.
Bron: AD
