In de afgelopen jaren heb ik talloze vrouwen gesproken die dolgraag willen ondernemen, investeren, en bouwen aan iets van zichzelf. Ze hebben ideeën, energie, drive. Maar toch zetten ze niet altijd de stap. Niet omdat ze niet willen – integendeel – maar omdat het systeem waarin ze keuzes maken vaak niet voor hen is ontworpen.
Mannen, vrouwen en financiële beslissingen
Wat mij opvalt: mannen nemen vaak volledig autonoom financiële beslissingen. Zien ze een kans? Dan handelen ze direct, en soms ook zonder overleg met het thuisfront. Ze durven risico te nemen en hebben 'skin in the game'. Voor vrouwen werkt dat meestal anders. Zeker wanneer ze in een relatie zitten waarin het inkomen wordt gedeeld, is geld 'van samen'. Investeren betekent dan: overleggen, afwegen, soms zelfs verdedigen. Het geld voor een zakelijke stap komt uit de gezamenlijke huishoudpot, en als er al potjes zijn, gaan die meestal naar het gezin, de kinderen of een buffer voor 'als er iets misgaat'. De ruimte om risico te nemen – laat staan om te falen – is vaak beperkt.
Het is een systeemvraag. Een culturele gewoonte die zich diep in onze relaties heeft genesteld.
Ineke Kooistra
Dit maakt ondernemen voor vrouwen wezenlijk anders. Het beperkt niet alleen de daadkracht, maar ook het gevoel van vrijheid. En dit is geen verwijt richting mannen – het is geen strijd tussen de seksen. Het is een systeemvraag. Een culturele gewoonte die zich diep in onze relaties heeft genesteld. En die we eerlijk onder ogen moeten zien.
Uurloon vrouwen ligt 10,5 procent lager dan dat van mannen
Daar komt bij dat vrouwen gemiddeld nog steeds minder verdienen dan mannen. In 2024 lag het gemiddelde uurloon van vrouwen 10,5 procent lager dan dat van mannen. Op jaarbasis is het verschil zelfs 32 procent, vooral omdat vrouwen vaker in deeltijd werken. Dit inkomensverschil heeft directe gevolgen voor de financiële ruimte en autonomie van vrouwen – en dus voor hun mogelijkheden om te investeren.
Ik zie ook het verschil bij vrouwen die op jonge leeftijd een bedrijf zijn gestart en vermogen hebben opgebouwd vóórdat ze een partnerrelatie aangingen. Zij maken andere keuzes. Niet omdat ze 'harder' zijn, maar omdat ze het eigenaarschap vanaf het begin hebben ervaren. Natuurlijk wordt er overlegd, maar dat gebeurt vanuit autonomie, niet vanuit afhankelijkheid. Dat is een wereld van verschil.
Ik zou voorzichtig willen zijn met conclusies als ‘vrouwen willen minder risico nemen’ of ‘ze zijn minder ambitieus’
Ineke Kooistra
Boeken als The Double X Economy van Linda Scott en Invisible Women van Caroline Criado Perez laten zien hoe diepgeworteld deze patronen zijn. De economische ruimte die vrouwen hebben – of juist missen – is onlosmakelijk verbonden met oude structuren, ook binnen het huis.
Ik zou daarom voorzichtig willen zijn met conclusies als 'vrouwen willen minder risico nemen' of 'ze zijn minder ambitieus'. Dat is te kort door de bocht. De context waarin zij keuzes maken, is simpelweg anders.
Systeem van gelijkwaardigheid
Wat mij betreft begint echte verandering niet bij het aanpassen van vrouwen aan het systeem, maar bij het aanpassen van het systeem aan gelijkwaardigheid. Dat vraagt om bewustwording van ons allemaal. Hoe nemen we samen financiële beslissingen? Hoe creëren we ruimte voor ieders ambitie? En hoe zorgen we ervoor dat geld – en de beslissingen daarover – in elke relatie een onderwerp van open gesprek mag zijn?
Want dit is geen vrouwenkwestie. Dit is een gezamenlijke realiteit, die vraagt om gezamenlijke verandering.
Kijk ook
* In de videoserie Het Glazen Plafond onderzoekt Anne-Marie Fokkens de carrièrekansen van vrouwen. Onderzoekers, ervaringsdeskundigen en andere experts komen aan het woord. Bekijk hier de aflevering(en) van jouw keuze.
Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in:
