Productie van voedsel en materialen moet duurzamer: welkom in Delft, op de Biotech Campus

Een suikervervanger die echt naar suiker smaakt. Zo werd Stevia een tijd terug geïntroduceerd. Maar het stofje uit de steviaplant bleek in de praktijk toch tegen te vallen. Inmiddels maakt Avansya, een joint venture van DSM-Firmenich en Cargill, Stevia uit gist. „Dit is niet te onderscheiden van suiker en bevat geen calorieën. Voor de productie hebben we 93 procent minder water nodig dan bij de plantaardige Stevia'', zegt Andrew Ohmes, directeur bij Avansya, op AD.nl. „En de CO2- uitstoot is 80 procent minder dan bij suiker.''

'Hier zit de biotechkennis die wij gebruiken'

Avansya is heel tevreden met de plek op de Biotech Campus in Delft. „Hier zit de biotechkennis die wij gebruiken'', geeft Ohmes als een van de redenen voor de keuze voor deze locatie. En zij zijn niet de enige. „We hebben inmiddels 22 bedrijven op de campus'', zegt Cindy Gerhardt, directeur van Planet B.io, de organisatie voor start- en scale-ups op de campus. „En de belangstelling groeit.'' Die 22 bedrijven zijn goed voor zo'n 1.200 banen.

De Technische Universiteit Delft heeft veel kennis over biotechnologie en een goede naam in de sector. Goed personeel vinden is voor veel biotechbedrijven een probleem. Door samenwerking met de universiteit is het gemakkelijker aan personeel en stagiaires te komen.

Groei op Biotech Campus

De toenemende belangstelling leidt tot veel bouwactiviteiten op het campusterrein. Een nieuw gebouw met onder andere kantoren en laboratoria is net klaar. ,,En op tijd en binnen budget'', zegt Stefan Guirten, directeur van de campus, trots. Naast het nieuwe gebouw staat al een nieuw kantoor voor beginnende bedrijven gepland en verdere uitbreiding zit al in de pijplijn.

Delft is niet het enige cluster met biotechbedrijven. In Leiden zit een campus met medische biotechondernemingen. En in Wageningen zitten de voedselproducenten. De Biotech Campus in Delft, gevestigd op het oude terrein van Gist-Brocades en dsm firmenich, richt zich vooral op duurzame productie van voedsel met biotechnologie.

Biotech heeft gigantische milieuvoordelen

Het is een terrein waar biotech echt het verschil kan maken, zegt Gerhardt. „De huidige manier van voedselproductie is niet duurzaam. Het is te belastend voor de planeet. Biotech heeft gigantische milieuvoordelen als het gaat om energieverbruik, landverbruik, verbruik van grondstoffen of de uitstoot van broeikasgassen en stikstof. We kunnen bijvoorbeeld vlees zonder dieren maken, dat scheelt veel dierenleed. Ook de jonge generatie zet zich in voor duurzaamheid. Die hebben het besef dat het anders moet.''

Dat is bijvoorbeeld te zien bij Avansya. Voor de Stevia die één bioreactor, een ketel van een paar vierkante meter, produceert is een hoeveelheid plantjes nodig die de oppervlakte van Noord- en Zuid-Holland en Utrecht in beslag zou nemen.

Nadruk op duurzame voedselproductie

In de overgang van dierlijk naar plantaardig eiwit wil de campus een belangrijke rol spelen. Gerhardt wijst er op dat biotechnologie al lang een rol speelt in de voedselproductie. „In de middeleeuwen dronken mensen bier in plaats van water. Water was vaak vervuild met bacteriën en door de alcohol in bier werden die bacteriën gedood. En door kaas te maken werd voorkomen dat melk weggegooid moest worden. In beide processen wordt biotechnologie gebruikt.''

De nadruk ligt op duurzame voedselproductie, maar ook voor andere activiteiten is plaats. Zo maakt Foamlab bacteriële cellulose, een alternatief voor piepschuim dat van aardolie wordt gemaakt. ,,Het is sterker en lichter dan piepschuim en composteerbaar. Je kunt het in de tuin gooien, dan geeft het goede stoffen af aan de bodem'', zegt Jeroen van Rotterdam enthousiast. ,,We kunnen sinds kort het cellulose ook een vorm geven. Ik heb hier een bakje, een bekertje en een schaakstuk van cellulose.''

'Ik wil het plasticprobleem aanpakken'

Van Rotterdam ruilde een topbaan bij een softwarebedrijf in de VS in voor een bescheiden plekje op de biotechcampus. ,,Ik ben gestopt met die baan, omdat ik me op maatschappelijke impact wilde focussen. Ik wil het plasticprobleem aanpakken. We zijn een impact-start up.''

Bedrijven op de campus groeien harder dan bedrijven die zich elders vestigen

Het proces om bacteriën te voeren die vervolgens plakken cellulose produceren heeft Van Rotterdam onder de knie. In het laboratorium althans. Nu volgt een volgende spannende fase: op grote schaal cellulose produceren is een stap die hij ook op de biotechcampus wil zetten. „Hier is een plek waar we door kunnen groeien.''

Biotech Campus biedt bedrijven een meerwaarde

De campus biedt bedrijven een meerwaarde, ziet Gerhardt. „Bedrijven op de campus groeien harder dan bedrijven die zich elders vestigen.'' Bedrijven wisselen kennis uit, om elkaar te helpen. En er zijn faciliteiten als laboratoria te huur. Bedrijven gebruiken soms elkaars spullen, zodat niet elk bedrijf alles zelf hoeft aan te schaffen.

Opschalen is altijd een spannende fase voor een jong bedrijf. Van een veelbelovend idee een product maken dat op grote schaal geproduceerd kan worden is een grote stap. Het kost tijd, geld en tegenslag ligt op de loer. Geld is vaak het probleem voor Nederlandse startups. „Het is een probleem in heel Europa'', zegt Guirten. „We zien dat investeerders in de Verenigde Staten veel sneller en meer geld investeren in veelbelovende bedrijven.''

Belangstelling Amerikaanse biotechbedrijven

Dat gebrek aan Europees kapitaal speelt ook in Delft. Inmiddels zijn er al verschillende Amerikaanse investeerders die geld steken in veelbelovende bedrijven. Dat heeft nog niet geleid tot het vertrek van bedrijven naar de VS.

Omgekeerd ziet Gerhardt dat Amerikaanse biotechbedrijven meer belangstelling hebben voor vestiging in Europa. ,,Dat is niet omdat het investeringsklimaat hier goed is, dat is in de VS veel beter. Voor de bedrijven is het meer een vorm van risicospreiding door op verschillende plekken te zitten.''