Hans-Peter Oskam (Netbeheer Nederland): 'De kans op drie dagen zonder stroom is reëel'

De impact op winkels, bedrijven en industrie is potentieel desastreus: wifi ligt eruit, gekoeld voedsel bederft, betalingen liggen stil, deuren en liften werken niet en productieprocessen komen volledig tot stilstand. En-zo-voorts. Binnen het Veiligheidsberaad wordt ernstig rekening gehouden met het scenario dat de stroom in Nederland 72 uur gaat uitvallen, maar het bedrijfsleven lijkt het zich (nog) niet te realiseren en is veelal (nog) niet voorbereid.

Voor burgers is door de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) de bewustwordingscampagne Denk Vooruit opgetuigd. De website geeft tips over hoe mensen zich weerbaarder kunnen maken, en brengt het noodpakket onder de aandacht om 72 uur te overleven. Maar wat kunnen - of: moeten - bedrijven doen?

Nu we rekening moeten gaan houden met het scenario van een stroomuitval van drie dagen is het zaak dat het bedrijfsleven zich gaat voorbereiden. Hans-Peter Oskam, algemeen directeur Netbeheer Nederland, de brancheorganisatie van netwerkbedrijven zoals Gasunie, TenneT en Stedin, legt uit dat dit in eerste instantie de verantwoordelijkheid van het bedrijfsleven zelf is. ,,Mijn achterban, maar ook de hulpdiensten hebben niet duizenden aggregaten klaarstaan die bij lange stroomuitval ingezet kunnen worden. Het bedrijfsleven zal nu echt moeten nadenken over oplossingen", verduidelijkt hij.

Wat gaan we doen als de stroom drie dagen uitvalt?

Het 72 uur-scenario dat de Veiligheidsberaad nu draait, is ook bij Oskam bekend. ,,Energie-uitval is een actueel thema. Het is voor bedrijven daarom juist nu het moment om met collega-bedrijven, maar ook met personeel in gesprek te gaan. Wat gaan we doen als de stroom drie dagen uitvalt? Eén ding is zeker: het gebeurt plotseling en op een moment dat het niet uitkomt."

Oskam benadrukt ook: „De acht netwerkbeheerders met hun 25.000 personeelsleden zorgen 24/7 dat de elektriciteit en gasinfrastructuur in orde is. Op dit moment is de gemiddelde jaarlijkse stroomuitval 20 minuten en bij gas gaat het om enkele seconden. De meeste stroomstoringen komen door regulier werk, zoals graafschade bij de aanleg van glasvezelkabels, en niet door de energietransitie of cyberaanvallen. Een grote stroomstoring is uniek, en als het gebeurt, wordt met man en macht gewerkt om het snel te herstellen."

Stroomuitval: nauwelijks bewustwording binnen bedrijfsleven

Een rondgang van deze website langs belangenorganisaties van kleine, middelgrote en grote bedrijven bewijst dat er nauwelijks tot geen sprake is van bewustwording, laat staan van weerbaarheid. Voorbeeld: een bedrijvenpark of winkelstraat vol met generatoren is een kansloze exercitie. ,,Reken er niet op dat je een aggregaat nog kunt regelen als de stroom al is uitgevallen. Dat doet iedereen dan. Denk er van tevoren over na. En niet alleen, juist met collega's op het bedrijvenpark en retailers in de winkelstraat. Overweeg ook het collectief te doen, je kunt het namelijk niet alleen aanpakken."

In eerste instantie moeten volgens Oskam in onder meer kantoren, winkels en werkplaatsen dezelfde noodpakketten beschikbaar zijn als die de NCTV adviseert voor particulieren: „Zorg voor een noodradio, want wifi zal eruit liggen, maar zorg ook ook voor kaarsen en water. Luister verder naar de instructies van de overheid en blijf kalm. Het is ook belangrijk om met het personeel te praten over de eigen veiligheid. Houd er namelijk rekening mee dat de politie niet overal kan zijn om alle bedrijfspanden te beveiligen. Heel veel plekken zullen de aandacht opeisen van de hulpdiensten. Denk alleen de eerste uren van een stroomstoring al aan het bevrijden van mensen uit liften en het verkeer weer veilig op gang krijgen, zodat de hulpdiensten overal bij kunnen komen."

Wat moet het bedrijf nu doen?

,,Onder het motto 'het dak repareren als de zon schijnt' moet je naar je bedrijfsprocessen kijken. Ben je na drie dagen stroomuitval niet meer in staat om je processen op te starten dan is het zinnig om naar noodstroom te kijken. Loont het om forse investeringen te doen in een aggregaat of een batterij? Door verduurzaming en netwerkcongestie worden er op bedrijventerreinen inmiddels energiehubs aangelegd. Laat je op een bedrijventerrein niet overvallen op het moment dat de stroom uitvalt, maar denk nu na."

Wat gebeurt er in de winkelstraat?

„Als een grote stad of regio zonder stroom komt, kunnen wij niet de supermarkt of kritieke bedrijfsprocessen even aanzetten en het andere niet. Het is voor iedereen: geen stroom. Als dus in hartje Rotterdam voor dagen de stroom uitvalt, dan gaat die winkelstraat dicht. Noodstroomvoorzieningen voor winkels lijken mij, ik ben geen expert, niet nodig. Maar nogmaals: maak die afweging. Heeft een boekhandel aan de Oude Binnenweg een noodstroomvoorziening nodig? Ik denk het niet, want het zijn forse investeringen."

„Nogmaals: ga nu nadenken, met elkaar in overleg. Wat kan ik doen als we drie dagen geen stroom hebben, en hoe zorg ik dat we daarna als bedrijf weer snel uit de startblokken komen. Doen."

Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in: