Eerder schreef ik over het ingaan van de zomertijd (gaat het weer vóóruit, dan gaat de klok vóóruit). Over één zin over koffie in die expertblog kreeg ik vragen. De samenvatting: hoe zit het met cafeïne en slaap? Dus na zomertijd, is het deze week koffietijd.
Het eerste slachtoffer van feit of fabel is detoxen. Een kuur om je lichaam te ontgiften is totale onzin. Elk lichaam wordt standaard geleverd met een detoxfunctie. De ingebouwde bloedzuiveringsinstallatie is de lever, die overigens nog veel meer goede dingen doet. Een van de stoffen die de lever afbreekt is alcohol (om reacties voor te zijn: de maag doet ook mee). Dankzij de lever (en maag, inderdaad) is de alcohol uit 1 drankje in 1 tot 1,5 uur verdwenen.
Als je om 10.30 uur een kop koffie drinkt, is om 15.30 uur is de helft van de cafeïne over
Tijn Elferink Gezondheidsjournalist
Ook cafeïne wordt in de lever afgebroken (de maag doet niet mee). Maar veel minder snel dan alcohol: van de cafeïne in een kop koffie is na vijf uur de helft afgebroken. De helft zit dus nog in je lichaam. Nog eens vijf uur later, dus tien uur na het drinken van koffie, is nog een kwart van de cafeïne over. Met andere woorden: als je om 10.30 uur een kop koffie drinkt, is om 15.30 uur de helft van de cafeïne afgebroken en om 20.30 uur resteert nog een kwart.
Koffie: 1 kop per dag of...?
De meeste koffiedrinkers houden het niet bij 1 kop per dag. En niet iedereen drinkt dat kopje om 10.30 uur. Als je na de lunch koffie drinkt, is rond middernacht nog een kwart van de cafeïne over. Ik denk dat het voor zich spreekt wat koffie na het avondeten doet.
Er zijn mensen die zeggen dat ze nergens last van hebben en ook met koffie op prima slapen.
Ook als cafeïne je geen schaapjes laat tellen, heeft het effect op de kwaliteit van je slaap.
Er zijn verschillende fasen van slaap. De hoeveelheid herstelslaap neemt door cafeïne af. Ook al slaap je 8 uur, volledig hersteld ben je niet.
Cafeïne beïnvloedt de slaap door een receptor te blokkeren voor andere stof. Dat is ingewikkeld voor: cafeïne en adenosine doen de stoelendans. Die laatste stof geeft je het gevoel dat het bedtijd is. Aan het einde van de dag, is het voor adenosine tijd om te gaan zitten. Maar op de stoel van adenosine zit cafeïne al. Zo lang stoelen bezet worden gehouden door cafeïne en adenosine niet kan gaan zitten, word je niet slaperig.
Fabel dat koffie vochtafdrijvend is
Het is niet helemaal eerlijk om koffie beschuldigend aan te wijzen. Koffie is helemaal niet zo slecht. Het is dan ook een fabel dat koffie vochtafdrijvend is. Koffie bevat relatief veel cafeïne, maar het zit ook in chocolade. Dat thee geen cafeïne bevat, is een fabel. Alleen heet cafeïne dan opeens theïne, maar het is hetzelfde. Een kop zwarte thee bevat met 30 milligram cafeïne wel de helft minder dan een kop koffie (60 milligram), maar onschuldig is thee niet.
Groene theeblaadjes bevatten net zo veel cafeïne als zwarte thee
Tijn Elferink Gezondheidsjournalist
Nog een fabel: dat groene thee beter is
Is groene thee beter? Ook dat is een fabel. Groene theeblaadjes bevatten net zo veel cafeïne als zwarte thee; ze komen namelijk van dezelfde plant. Toch bevat een kopje groene thee iets minder cafeïne. De reden: groene thee maak je met water van zo'n 80 graden en zwarte thee met kokend water (100 graden).
De thee met de meeste cafeïne is witte thee. Deze thee wordt gemaakt van de nieuwste blaadjes van de theeplant. Planten verdedigen zich met cafeïne tegen insecten en de nieuwste blaadjes moeten het meest worden beschermd. Ook bloemen kunnen cafeïne bevatten. Deze cafeïne zorgt ervoor dat bijen harder werken en effectiever bestuiven.
'Alcohol in de ochtend is logischer dan koffie in de ochtend'
Er is een reden waarom koffie en thee op kantoor gratis zijn. Dat geldt niet voor alcohol; een tap op kosten van de baas zie je daarom zelden. Terwijl alcohol in de ochtend logischer is dan koffie in de ochtend, zegt hoogleraar Matthew Walker in zijn boek 'Why We Sleep'. In de ochtend is er nauwelijks adenosine, ben je daardoor niet slaperig en heeft blokkeren dus geen zin. Er is nog een reden om 's ochtends in plaats van 's avonds alcohol te drinken: alcohol is nog slechter voor je slaap dan cafeïne. En dat is een feit.
Lees ook
* Waarom je vitaliteit goed moet verankeren in je ambities, maakt Willem van Rhenen duidelijk in dit artikel. Hij is hoogleraar Engagement & Productivity aan Nyenrode Business Universiteit én Chief Health Officer en bedrijfsarts bij Arbo Unie.
* Of de 5 AM Club-methode bij een drukke baan wel of niet werkt: dit is het advies van Martin Hersman.
Luister ook
* onze populaire podcastserie Hoe word ik, waarin tal van experts op het gebied van gezondheid en vitaliteit advies geven. Via deze link beluister je de afleveringen van je keuze.
Ontvang elke donderdag het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in:
