Megafusie Shell-BP? Experts over een scenario dat ondenkbaar leek

Hun hoofdkantoren liggen hemelsbreed nog geen 5 kilometer van elkaar, aan weerszijden van de Theems in Londen. Maar uiteraard is de ligging van het hoofdkantoor wel het minste probleem bij een energiefusie van zulke proporties. Want als Shell het Manchester City van de olie en gas is, dan is BP het Manchester United.

Megafusie Shell-BP leek ondenkbaar

Voor beide iconen is de wereld al ruim een eeuw hun speelterrein: British Petroleum werd in 1909 als de Anglo-Persian Oil Company opgericht, Shell ontstond twee jaar eerder door een fusie met ons eigen Koninklijke Olie.

Hoewel er in Groot-Brittannië vaker over is gespeculeerd, leek een dergelijke megafusie altijd ondenkbaar. „Als je twee van zulke giganten samenvoegt, krijg je een speler die wel heel machtig is. Veel overheden willen dat niet", zegt analist Jos Versteeg van InsingerGilissen op AD.nl. Daarbij is een overname lastig als beide spelers ongeveer even groot zijn.

BP in zwaar weer, ook door Trump

De verhoudingen zijn de afgelopen jaren echter totaal gewijzigd. De koers van BP is de afgelopen jaren sterk gekelderd, onder meer door strategische fouten en een beroerde financiële positie. Het aantreden van president Trump en zijn handelsoorlog deden de rest. In een jaar tijd verloor het aandeel BP bijna een derde van zijn waarde. Is Shell op de beurs nu zo'n 175 miljard euro waard, BP komt niet verder dan 65,7 miljard.

Dat enorme verschil voedt nu de geruchten van een overname door Shell. Volgens financieel persbureau Bloomberg is het plan afgelopen tijd intern besproken. Shell ontkent het nieuws officieel. Topman Wael Sawan zei tegen de Financial Times liever door te gaan met het terugkopen van aandelen. De komende maanden trekt Shell daar opnieuw 3,5 miljard dollar voor uit.

Analisten noemen een overname geen logische zet. „Shell heeft zijn eigen huis net op orde", zegt energie-expert Jilles van den Beukel van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS). „De schuld is laag. Waarom zou het een probleemkind als BP binnenhalen?"

Olieramp Deepwater Horizon raakte BP hard: 65 miljard dollar

BP heeft twee grote problemen. Mede door de olieramp met boorplatform Deepwater Horizon uit 2010 - elf mensen kwamen om, bijna 5 miljoen vaten lekten in de Golf van Mexico - is de schuld hoog. De opruimkosten en boetes kostten 65 miljard dollar. Daarnaast voert de directie een zwalkende, onduidelijke koers. Eerst wilde het bedrijf vol inzetten op duurzaamheid, kort geleden draaide het juist weer richting fossiele energie.

Analist Jean-Paul van Oudheusden (eToro) wijst erop dat Shell en BP ook operationeel uit elkaar zijn gegroeid. „BP zit nog diep in olie. Shell zet juist stevig in op LNG, vloeibaar gas. Ik zie ze niet zomaar weer vol inzetten op olie."

Toch valt er één belangrijke kanttekening te plaatsen. „Het huis van je buurman komt maar één keer te koop", zegt Van den Beukel. „Zo'n kans krijg je zelden." Het inlijven van BP betekent een kans op toekomstige groei en de mogelijkheid om Amerikaanse concurrenten bij te houden. „Shell zal zich daarom verplicht voelen er serieus naar te kijken." Ook speelt mogelijk mee dat de Britse overheid bij Shell aanklopt: kunnen jullie onze nationale trots redden?

Een laatste argument is dat een overname voorkomt dat Shell zelf prooi wordt. Amerikaanse oliereuzen als ExxonMobil zijn veel meer waard op de beurs, al langer zijn er speculaties dat ze best wel eens uit kunnen zijn op Shell.

'Kijk uit met beleggen in Shell'

Wil Shell echt een overnamebod doen, dan zal het aandeel BP verder moeten dalen. Alleen tegen een gunstige prijs zal Shell toeslaan, denken experts. De energiereus heeft zijn zaakjes gewoon goed voor elkaar. De overname van British Gas in 2015 bleek een gouden zet. Sindsdien is LNG (vloeibaar aardgas) het speerpunt.

Analisten van Barclays verwachten tot zeker 2030 sterke prestaties. Shell wil de LNG-productie tot 2040 zelfs verdubbelen. Van Oudheusden denkt daarom dat een BP-deal niet past. „Shell heeft nu een lage schuld en presteert goed, waarom dat op het spel zetten?"

Voor particuliere beleggers lijkt het dus nog te vroeg om op de overname te speculeren. Shell is al jaren het populairste aandeel onder Nederlanders: in december belegden ze er samen 4,4 miljard euro in.

Maar of dat verstandig is? „Ik zou voorzichtig zijn met olie en gas," stelt Van den Beukel. „De energietransitie zet door en Trump drukt de olieprijs met zijn handelspolitiek." Een vat ruwe olie is inmiddels gezakt naar rond de 60 dollar en de kans op nog lagere prijzen is reëel. „Als dat langdurig zo blijft, krijgen oliebedrijven het lastig", waarschuwt Versteeg. Zelf adviseert hij klanten al enige tijd om minder in Shell en meer in technologie te beleggen. Chips zijn de nieuwe olie."

Bovendien investeert Shell al jaren weinig in het vinden van nieuwe olie- en gasbronnen. „Dat gaat op termijn pijn doen," zegt Van den Beukel. „Ze zijn niet erg succesvol in exploratie."