Je kunt Corné van Zeijl, analist bij Cardano, gerust een ervaren rot in het vak noemen. Al jaren duidt hij de beursbewegingen in de media, in die tijd maakte hij heel wat pieken en dalen mee. Dus als hij zegt dat de daling waar we nu mee te maken hebben serieus is, dan is het goed om even op te letten. ,,Neerwaartse bewegingen horen erbij, maar dit is er een met serieuze implicaties. De kans op een wereldwijde recessie neemt aanmerkelijk toe, er is echt iets aan de hand."
Ook Peter Siks, beleggerstrainer voor particulieren, is volgens zijn werkgever Saxo Bank 'een doorgewinterde veteraan in de financiële wereld'. En ook hij is onder de indruk, aldus het AD. ,,De markt heeft doorgaans de neiging om te overdrijven, maar wat er nu gebeurt is wel echt iets groots. Vorige week in twee dagen 8 a 9 procent, en nu weer een paar procent er bij. Dat is echt serieus."
De gemiddelde belegger maakt naar verhouding vaak een slecht rendement omdat ze te laat handelen
Corné van Zeijl Analist
Tranendal voor beleggers
Als deze experts al onder de indruk zijn, hoe is dat dan voor de bijna 2 miljoen Nederlandse huishoudens die privé wat - of veel - geld in aandelen en andere beleggingen hebben gestoken? Werkelijk alles kleurt rood. De AEX ging maandag bij opening meteen weer 4 procent onderuit, en op de buitenlandse beurzen was het al net zo'n tranendal. Beleggerswebsites, zoals IESX en Beursgorilla, werden bij aanvang van deze beursweek zo massaal bezocht, dat ze de stroom bezoekers niet meer aan konden.
Switchen naar obligaties heeft weinig zin
Wat nu? De eerste les is een oudje: stilzitten als je geschoren wordt. ,,De gemiddelde belegger maakt naar verhouding vaak een slecht rendement omdat ze te laat handelen", zegt Van Zeijl. ,,Ze handelen als de dalingen al geweest zijn. Nu switchen naar obligaties heeft bijvoorbeeld niet zoveel zin. Die zijn al duurder geworden."
Ook Siks weet dat het leed eigenlijk al geleden is. ,,The damage is done before the crash, zegt men, en zo is het ook. Ervaren langetermijnbeleggers gaan nu ook niks doen, die weten dat dit er bij hoort. En als je nu uitstapt, loop je ook het risico dat je de stijgingen mist die misschien weer gaan komen."
Lees ook: Biedt Trumps gestuntel met de dollar kansen voor Europa?
Joost Schmets van de Vereniging voor Effecten Bezitters (VEB) haalt een andere wijsheid over beleggen aan. ,,Het gaat er niet niet om dat je de markt beheerst, maar dat je jezelf beheerst. Handelen is zo makkelijk tegenwoordig: je hebt de markt in je handpalm, op je telefoon. De neiging om iets te doen, is heel groot."
Moeilijk voor beginnende beleggers
Siks weet dat de huidige situatie 'heel moeilijk' is voor beginnende beleggers. ,,Zeker gezien al het nieuws. Zoals er geen bel klinkt als de top bereikt is, klinkt er ook geen bel als de bodem bereikt is. Dus je zit in onzekerheid, en als je een portefeuille hebt die niet goed in balans is, kan het hard gaan."
Siks weet uit ervaring dat beginnende beleggers in een stijgende markt vaak risico's gaan nemen waar ze achteraf spijt van krijgen. ,,Die focussen zich dan op één sector, bedrijf of land. De afgelopen jaren gingen Amerikaanse techaandelen bijvoorbeeld erg hard. Daar stappen veel mensen dan in, vaak gaat een groot deel van de investering naar één bepaald aandeel of fonds."
Als je dan toch niet van de knoppen af kunt blijven, gebruik die dan om je portefeuille te herbalanceren
Joost Schmets VEB
Defensieve aandelen Unilever, KPN en Ahold
Dat zorgde voor mooie rendementen, maar als het dan plots tegenzit, zijn de dalingen ook groot. ,,Daar moet je tegen kunnen. Zo'n daling kan daarom een moment van bezinning zijn. Je hoeft misschien niet helemaal uit bepaalde aandelen te stappen, maar je kunt je wel afvragen of het slim is om er zo van afhankelijk te zijn. Een optie zou kunnen zijn om het deels af te bouwen, en ruimte te maken voor een fonds dat wereldwijd opereert, of voor defensieve aandelen als Unilever, KPN of Ahold. Daar gebeurt normaal niet zoveel mee, maar nu zie je dat ze het naar verhouding goed blijven doen."
Die optie geeft ook Schmets van de VEB. ,,Als je dan toch niet van de knoppen af kunt blijven, gebruik die dan om je portefeuille te herbalanceren."
Lees ook: 'Het merk Amerika is in vrije val. Eindelijk', schrijft Rogier van Kralingen
Heffingen Trump: emotioneel voorbereiden
Van Zeijl geeft een andere optie: gebruik de dalingen ook in je voordeel, in je eigen beleggingsbeleid. ,,Als je je emotioneel wilt voorbereiden op een periode van koersdalingen, kun je ook zeggen dat je gaat bijkopen als de koers 10 procent onder een bepaalde waarde zit. En dat je opnieuw wat bijkoopt als het weer 10 procent daalt. Dan is een daling niet alleen maar iets slechts."
Voor mensen die elke maand een vast bedrag in aandelen steken, is een daling 'alleen maar fijn', zegt Van Zeijl. ,,Bij de Bijenkorf stond iedereen voor de deur als de Drie Dwaze Dagen begonnen, bij de beurs staat iedereen in de rij voor de nooduitgang als aandelen goedkoper worden. Dat heeft natuurlijk iets vreemds."
Spanningen op de beurs: 'Je moet vooruit kijken'
Er is natuurlijk wel een verschil, weet ook Van Zeijl. Bij de Bijenkorf weet je dat de producten na drie dagen weer duurder worden. Bij aandelen is het maar de vraag. De les uit het verleden: op lange termijn komt alles altijd goed op de beurs, als je gespreid belegt tenminste. ,,Je moet vooruit kijken", zegt Siks. ,,Hoe langer, hoe beter."
En dan maar hopen dat Donald Trump de wereldeconomie niet richting een langdurige, verstrekkende wintertijd dirigeert. Dat is allerminst een zekerheid. Analisten houden inmiddels sterk rekening met een zware recessie. ,,Zijn beleid getuigt van een hoge mate van amateurisme", zegt Van Zeijl. ,,En dat hadden we kunnen weten. Nu moeten we er mee zien te dealen."
Dat is voor particulieren misschien wel makkelijker dan voor professionele beleggers, zegt Schmets tot besluit. ,,Particulieren hebben het voordeel dat ze onafhankelijk zijn. Pensioenfondsen zijn bijvoorbeeld gehouden aan regels: als aandelen zo- en zoveel dalen, moeten ze verkopen. En iedereen kijkt mee. Bij particulieren kijkt niemand mee, alleen de partner misschien. Doe daar je voordeel mee."
Bekijk BusinessWise Academy: Wil jij je geld voor je laten werken, maar weet je niet waar te beginnen? Of ben je al aan het beleggen, maar wil je je strategie aanscherpen met inzichten van experts? BusinessWise Academy helpt je op weg.
