Het verhaal begint in 2015, toen Nederland het Klimaatakkoord van Parijs ondertekende. Dit akkoord stelde ambitieuze doelen: in 2030 moest de uitstoot van broeikasgassen met 49 procent zijn verminderd ten opzichte van 1990. Om dit te bereiken, investeert Nederland zwaar in duurzame energiebronnen zoals wind- en zonne-energie. Volgens Bard van de Weijer, economiejournalist bij De Volkskrant, ging Nederland hierin met haast te werk: „Nederland hing onderaan het lijstje van Europa samen met Malta en Luxemburg. Daarom moesten we snel actie ondernemen en werden er ambitieuze plannen gemaakt zonder dat het stroomnet volledig werd meegenomen in die discussie.''
Het netwerk kan de pieken en dalen niet altijd aan
Sanne de Boer Rabobank
De afhankelijkheid van weersomstandigheden is een complicerende factor bij het verduurzamen van het stroomnetwerk. Sanne de Boer, senior analist energietransitie bij Rabobank, legt uit: ,,Aan de ene kant willen we met z'n allen zonnestroom teruggeven aan het net midden op de dag, terwijl we 's avonds massaal onze elektrische auto's willen opladen. Het netwerk kan die pieken en dalen niet altijd aan.''
Lees ook: Als de stroom urenlang uitvalt, hoe regelt jouw bedrijf dat dan met de verzekering?
Wat is de economische impact?
De overbelasting van het stroomnet heeft directe gevolgen voor de Nederlandse economie. Netcongestie, oftewel het vastlopen van het elektriciteitsnet, betekent dat nieuwe projecten vaak niet kunnen worden aangesloten of dat ze jaren vertraging oplopen. Dit treft zowel grote zonne-energieprojecten als bedrijven die willen elektrificeren en verduurzamen.
De Boer schetst een duidelijke uitdaging: ,,Bedrijven die elektrificeren met warmtepompen, boilers of elektrische voertuigen, lopen tegen deze bottleneck aan. Zelfs bedrijven die hun daken willen volleggen met zonnepanelen, kunnen de opgewekte stroom niet altijd invoeden op het net.''
Zelfs bedrijven die hun daken willen volleggen met zonnepanelen, kunnen de opgewekte stroom niet altijd invoeden op het net
Sanne de Boer
Naast bedrijfsuitbreiding heeft het stroomprobleem ook gevolgen voor woningbouw. Bard van de Weijer beschrijft: ,,Er worden woningen gebouwd die niet opgeleverd kunnen worden omdat er geen stroomaansluiting is. Dit zorgt voor vertragingen in de bouw, terwijl we al kampen met een tekort aan woningen.''
Lees ook: Hans-Peter Oskam (Netbeheer Nederland): 'De kans op drie dagen zonder stroom is reëel'
Hoe kan Nederland een black-out voorkomen?
Hoewel de economische impact significant is, is een totale black-out nog steeds te voorkomen. Het stroomnetwerk uitbreiden is een logische stap, maar dit proces is traag. De Boer wijst op bottlenecks: ,,Het duurt soms wel 6, 7, 8 jaar voordat een netbeheerder een plek vindt om het stroomnet te verzwaren. En daarna duurt het nog een jaar om het te bouwen.''
BusinessWise Explained is een wekelijkse videoserie van BusinessWise, waarin we in maatschappelijke en economische thema's duiken. Elke woensdag te bekijken op businesswise.nl en vanaf elke vrijdag te zien op ons YouTube-kanaal. Presentatie: Daan Nieber
Slimmer omgaan met de huidige infrastructuur lijkt de meest haalbare korte termijnoplossing. Volgens Van de Weijer zou dit betekenen dat consumenten buiten piekuren stroom moeten gebruiken: ,,Hang je auto niet aan de lader tussen vijf uur 's middags en negen uur 's avonds. Wacht met de wasmachine tot later op de avond.''
Wacht even met de wasmachine tot later op de avond
Bard van de Weijer
Daarnaast wordt nagedacht over tariefsystemen, zoals lagere kosten voor het gebruik van stroom buiten piektijden. De Boer stelt: ,,Voor grote bedrijven is dit al het geval, maar ook kleine ondernemers en huishoudens zouden hier binnenkort mee te maken kunnen krijgen.''
Lees ook: 72 uur zonder stroom: voor deze financieel directeur werd deadlinedag doemdag
Ontvang elke donderdag het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier in:
