De Arbeidsinspectie is flink geschrokken van de toename van het aantal dodelijk ongelukken op de werkvloer in de eerste zes maanden van dit jaar, aldus woordvoeder Dylan Romeo van de Arbeidsinspectie.
In de eerste helft van 2025 zijn in ons land al veertig mensen omgekomen op het werk, meldde de Arbeidsinspectie donderdag na vragen van de NOS. In 2024 waren dat er 52 in het hele jaar. Ook Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven, noemt de cijfers zorgwekkend.
Eenduidige veklaring sterfgevallen moeilijk
,,Als we in dit tempo doorgaan, sluit ik niet uit dat we aan het einde van het jaar ver boven de 52 sterfgevallen uitkomen'', zegt woordvoerder Dylan Romeo van de Arbeidsinspectie. ,,Natuurlijk is dat zorgwekkend. Het is echter moeilijk om een eenduidige verklaring te geven voor de toename.''
Veel ongevallen gebeuren omdat de handleiding niet wordt gevolgd, het materiaal verkeerd wordt gebuikt of omdat de juiste veiligheidsmaatregelen niet worden genomen
Monitor Arbeidsongevallen 2023
De Arbeidsinspectie kan niet aangeven in welke sectoren de meeste ongevallen in de eerste zes maanden van 2025 hebben plaatsgevonden. „Die uitsplitsing hebben we nog niet gemaakt.'' Hij verwijst wel naar de vorig jaar verschenen Monitor Arbeidsongevallen 2023: de Arbeidsinspectie onderzocht in dat jaar 2448 ongevallen op de werkvloer, waarbij 2386 slachtoffers waren betrokken, waarvan 69 dodelijk.
Daarin staat dat de meeste ongevallen plaats vinden in de sector Waterbedrijven en afvalbeheer, gevolgd door Bouwnijverheid. Het meest voorkomende ongevalstype is vallen: 35 procent. En dan scoort de bouw zeer hoog: meer dan de helft van alle valongelukken vindt in deze sector plaats. Het gaat om ongevallen waarbij het slachtoffer van een dak, vloer, platform, ladder of trapje is gevallen.
Lees ook: Online werkvloer nog te vaak onveilig: 'Meer toezicht en actie van werkgevers nodig'
Campagne Arbeidsinspectie bouw: 'Da's pas veilig'
Eerder dit jaar lanceerde de Arbeidsinspectie daarom een campagne voor veilige rolsteigers, die onder meer worden gebruikt door schilders, timmerlieden en leggers van zonnepanelen. Veel ongevallen gebeuren omdat de handleiding niet wordt gevolgd, het materiaal verkeerd wordt gebuikt of omdat de juiste veiligheidsmaatregelen niet worden genomen. Het komt regelmatig voor dat de rolsteiger niet stabiel staat en omvalt. Mensen vallen ook omdat leuningen ontbreken.
De Arbeidsinspectie voert volgens Romeo regelmatig inspecties uit op bouwplaatsen. Inspecteurs leggen de werkzaamheden per direct stil als ernstig gevaar dreigt door het ontbreken van leuningen, om een voorbeeld te noemen. Ook worden fikse boetes uitgedeeld. Romeo: ,,We roepen iedereen in de bouw, maar ook andere sectoren met verhoogde kans op ongelukken, zo vlak voor de vakantie op om extra goed op te letten. Je ziet toch dat mensen hun werk snel afraffelen, voordat ze een paar weken vrij hebben. Onze boodschap: wees voorzichtig en let op elkaar, cijfers hebben helaas weer laten zien dat het heel erg mis kan gaan op de werkvloer.''
Bouwend Nederland constateert dat op bouwplaatsen vaak meerdere talen worden gesproken en dat arbeidsmigranten relatief vaak betrokken zijn bij incidenten
'Als bouwsector werken we elke dag aan veiligheid'
Ook Bouwend Nederland – met 4.600 aangesloten bouw- en infrabedrijven de grootste ondernemersorganisatie in de bouw - noemt de cijfers van de Arbeidsinspectie zorgwekkend, laat woordvoerster Daphne Warnar weten. „In de bouw werken we dagelijks met zware materialen en materieel. Juist daarom moet veiligheid altijd op één staan. Ieder ongeval is er een te veel. Als sector werken we daar elke dag aan.''
Bouwend Nederland is zeer nauw betrokken bij de jaarlijkse Bewust Veilig-Dag, waar dit jaar ruim duizend bedrijven aan meededen. Op deze dag geven bedrijven in de bouw-, techniek-, infra- en onderhoudssector extra aandacht aan veilig en gezond werken.
Recente cijfers extra reden voor urgentie
Warnar voegt er aan toe dat het aantal dodelijke ongevallen in de bouw en infra afgelopen jaren stagneerde, na de dalende trend in de jaren ervoor. Dit was voor Bouwend Nederland al een verontrustend signaal. Hoewel de uitsplitsing per sector nog niet duidelijk is, zijn deze recente cijfers extra reden voor urgentie.
Lees ook: Kees Jan Mourik van familiebedrijf Mourik: 'Wat telt is dat iemand verstand van zaken heeft'
Relatief veel arbeidsmigranten betrokken bij incidenten
Bouwend Nederland constateert dat op bouwplaatsen vaak meerdere talen worden gesproken en dat arbeidsmigranten relatief vaak betrokken zijn bij incidenten. Om deze taalbarrières te verkleinen en cultuurverschillen te overbruggen, werkt Bouwend Nederland samen met de Governance Code Veiligheid in de Bouw, de Aannemersfederatie Nederland en de uitzendbranches ABU en NBBU. Het heeft geleid tot het Convenant Veilig Werken in de Bouw.
We blijven opdrachtgevers oproepen om veiligheid van het eerste moment mee te nemen in hun keuzes
Daphne Warnar Bouwend Nederland
„Op basis daarvan zijn concrete verbetermaatregelen opgesteld die we de komende maanden gaan toetsen op bouwplaatsen. Veiligheid begint bovendien al in de ontwerpfase. We blijven opdrachtgevers oproepen om veiligheid van het eerste moment mee te nemen in hun keuzes. Alleen als iedereen in de keten zich daarvan bewust is, kunnen we risico's écht voorkomen'', aldus Warnar.
Ook de Arbeidsinspectie ziet dat werknemers uit de groep arbeidsmigranten relatief vaker slachtoffer zijn van ongevallen: ze doen vaak ongeschoold, laagbetaald en tijdelijk werk, en dan ook nog in sectoren waar het risico op ongevallen al relatief groot is. Verder is op grond van ervaring de verwachting dat arbeidsmigranten door taal- en cultuurverschillen in sommige gevallen instructies en waarschuwingen mogelijk niet goed begrijpen, aldus de Arbeidsinspectie. Ook kan er sprake zijn van een mogelijke afhankelijkheidsrelatie van de werkgever, waardoor ze minder geneigd zijn te klagen over onveilige risico's.
Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in: