Foto: terug naar 2018. Een handelsoorlog tussen Europa en de VS is gemakkelijk te winnen door de VS, volgens deze tweet van Donald Trump. Ook toen kondigde hij aan met importheffingen op buitenlands staal en aluminium te komen.
Wat zijn importheffingen en wat wil Trump ermee bereiken?
Dit zijn belastingen op ingevoerde producten. Overheden leggen ze op aan bedrijven die goederen importeren. Bij verhoogde tarieven wordt een deel van de kosten aan consumenten doorberekend via een hogere winkelprijs.
Toch vindt Trump deze optie aantrekkelijk, omdat het producten van buiten de VS onaantrekkelijker maakt ten opzichte van goederen waar 'Made in America' op staat. Dit dwingt Amerikaanse bedrijven meer zelf te gaan produceren en is dus goed voor de werkgelegenheid. Daarnaast gebruikt deze president het drukmiddel van importtarieven om met andere landen te onderhandelen over kwesties zoals asiel en migratie.
Wereldwijde handelsoorlog is, denk ik, de grote vrees die we nu mogen hebben
Bert Colijn Hoofdeconoom ING
Waarom is het zo heftig wat de Amerikaanse president voorstelt?
,,Dit is zeer onvoorspelbaar en daarmee problematisch", zegt hoofdeconoom Bert Colijn van ING op AD.nl. ,,Een wereldwijde handelsoorlog is, denk ik, de grote vrees die we nu mogen hebben." Hij constateert dat China al tegenmaatregelen in werking laat treden en andere machtsblokken zullen ongetwijfeld volgen, als het plan van Trump op tafel blijft.
De Amerikaanse president Trump joeg er na zijn aantreden een hele serie decreten doorheen (video AD):
De vraag is welke importtarieven zij weer aan de VS zullen opleggen, want dan kan de Europese consument de handelsoorlog ook gaan voelen in de portemonnee. Volgens specialisten is het essentieel dat de EU de komende jaren minder afhankelijk wordt van andere machtsblokken, om te zorgen dat het leven voor alle burgers hier betaalbaar blijft. Die plannen moeten nu worden versneld, is de gedachte.
Wat kan de Europese Unie doen als Trump zijn plan doorzet?
De Commissie houdt zorgvuldig geheim wat de reactie precies zou zijn als Trump met handelstarieven komt. Uit Trumps eerste termijn ligt de 'bazooka' of de 'hamer' nog in Brussel op de plank - de bijnaam verschilt per EU-ambtenaar. Het uitsluiten van bepaalde Amerikaanse bedrijven van overheidsopdrachten zou daarvan onderdeel kunnen zijn.
In die eerste termijn werden hoge importheffingen ingesteld op Harley Davidson-motoren en bourbon (whisky), die worden gemaakt in staten waar veel Republikeinen wonen. Daarnaast is het de bedoeling dat via onderhandelingen de scherpe randjes worden afgehaald van de maatregelen van Trump. Dat 'wheelen en dealen' wordt gezien als een belangrijke tactiek om 'zakenman' Trump te beïnvloeden.
Cijfers over de Nederlandse staalsector
Wat heeft het Nederlandse bedrijfsleven met staal en aluminium?
Staal van Tata Steel uit IJmuiden (dat 12 procent van de productie aan Amerika slijt) is een begrip in de VS en wordt vanwege zijn fantastische kwaliteit 'Dutch Steel' genoemd. Met zijn staal ondersteunt Tata Steel in de VS bedrijven die onder meer blikverpakkingen, batterijen, graaf-, hijs- en mijnbouwvoertuigen maken.
LEES EN LUISTER OOK - wat als je de woordvoerder van een bedrijf als Tata Steel bent?
De vraag is: wat zal een importheffing betekenen voor dit bedrijf, dat een belangrijke bijdrage levert aan onze economie en werkgelegenheid? Volgens een woordvoerder houdt Tata Steel de huidige ontwikkelingen scherp in de gaten en voert het concern gesprekken over de stap van Trump. ,,Hoewel nog niet bekend, bereiden wij ons voor op alle mogelijke scenario's."
Gaan consumenten er iets van merken?
Dat is nog de vraag: Trump introduceerde vergelijkbare maatregelen al tijdens zijn eerste termijn als president, maar later maakte hij voor verschillende handelspartners uitzonderingen. Dat vereist alleen wel onderhandelingen, waarbij Brussel vooralsnog de kaarten tegen de borst houdt.
Colijn (ING): ,,Het intrigerende is natuurlijk dat het voor de Nederlandse consument niet gelijk iets betekent, tenzij wij tegenmaatregelen invoeren tegen de VS." Dan worden producten vanuit de VS hier direct veel duurder. ,,Die kans is reëel", aldus de hoofdeconoom. Dus is het vooral daarop wachten, of dat inderdaad gebeurt vanuit de Europese Commissie. Hoe hard gaan zij er in?
De metaalindustrie
De metaalproductenindustrie maakt metaalproducten/halffabricaten voor diverse sectoren (machine- en apparatenbouw, installatie, auto-industrie, bouw, maritiem). De sector heeft een toegevoegde waarde van bijna 6 miljard euro (10 procent) in de Nederlandse export. De metaalindustrie speelt op veel verschillende posities een belangrijke rol als toeleverancier voor leveranciers en eindfabrikanten in eindmarkten, zoals de VS. Ongeveer een kwart van het staal en de helft van het aluminium dat dit land gebruikt, komt nu uit andere landen.