Dit artikel is geschreven op basis van een aflevering van de podcastserie Mastering the Method met presentator/expert Dion Kotteman. Hij bespreekt met een ervaringsdeskundige een telkens andere projectmethode.
Wat is Scrum?
Scrum is een flexibele methode om aan projecten te werken die snel moeten worden opgeleverd. Met Scrum is er dynamiek binnen teams, het werk wordt opgesplitst in korte, intensieve periodes, de zogenaamde sprints. Deze sprints zijn ideaal voor projecten waarbij zaken regelmatig veranderen, zoals bijvoorbeeld bij het ontwikkelen van software. Scrum moedigt regelmatige evaluaties aan, zodat binnen teams snel aanpassingen kunnen worden doorgevoerd. In een Scrum-team heeft iedereen een duidelijke rol. De product owner bepaalt de visie, de Scrum-master begeleidt het proces, en het ontwikkelteam is verantwoordelijk voor de uitvoering. De samenwerking binnen het Scrum-team zorgt voor een gestructureerde aanpak van projectmanagement.
PSPO: Professional Scrum Product Owner
Axel Kenninck is eigenaar van het bedrijf BlueHeads, is actief in interim-productmanagement en leadership en adviseert verschillende bedrijven. Daarnaast is hij PSPO: Professional Scrum Product Owner. Kenninck heeft jarenlange ervaring in het opzetten van de Scrum-methodologie bij bedrijven. ,,Scrum opzetten binnen een organisatie is eigenlijk altijd uniek voor die organisatie. Elk bedrijf is immers anders en de uitkomst die definieert wat goed is, is ook nooit hetzelfde. Het belangrijkste van Scrum is dat je zaken als team oppakt en minder denkt in hiërarchisch leiderschap. Daarnaast zijn er natuurlijk de sprints, de momenten dat je vol voor een actie gaat, en de evaluatie waarbij je kijkt wat goed gaat en wat beter kan. Alles is ingericht om snel en efficiënt je bedrijfsprocessen te stroomlijnen."
Wat doet een Scrum Master?
In een Scrum-team werkt de Scrum Master als een coach die de samenwerking bevordert. Dit is meestal een interne persoon, maar soms ook een van buitenaf ingehuurde externe. De Scrum Master organiseert dagelijkse stand-ups, waarbij teamleden hun voortgang delen en obstakels bespreken. Met een luisterend oor helpt de Scrum Master het team om zelfsturend te worden en wordt een cultuur van openheid en feedback gestimuleerd. Tijdens sprint retrospectives reflecteert de Scrum Master met het team op lopende processen en wordt samen naar verbeteringen gezocht. Wanneer conflicten ontstaan, fungeert de Scrum Master als bemiddelaar. Het doel is om het team te ondersteunen, de productiviteit te verhogen en ervoor te zorgen dat de waarden van Scrum worden nageleefd, zodat het project succesvol kan worden afgerond.
Het succes van een Scrum-team hangt af van de samenstelling, het talent en de ruimte die ze krijgen
Kenninck: ,,In een Scrum-team is er geen projectmanager, maar een Scrum Master die zelfsturing en zelforganisatie stimuleert. Het succes van een team hangt af van de samenstelling, het talent en de ruimte die ze krijgen. Het is cruciaal dat organisaties een Scrum-team niet als een delivery team beschouwen. Wanneer een team enkel gericht is op het leveren van vooraf vastgestelde resultaten, ontbreekt de noodzaak voor Scrum. Scrum draait om ontdekken en waarde toevoegen, waarbij teams de vrijheid nodig hebben om te experimenteren en empirisch te leren. Zonder deze vrijheid kunnen teams niet effectief functioneren."
Scrum bevordert samenwerking door dagelijkse afstemming
Scrum biedt voordelen die de efficiëntie en effectiviteit van projectmanagement verbeteren. Ten eerste zorgt de flexibiliteit van korte sprints, variërend van twee tot vier weken, ervoor dat teams snel kunnen inspelen op veranderingen en nieuwe inzichten. Vervolgens stimuleert continue verbetering teams om regelmatig hun prestaties te evalueren en processen te optimaliseren, wat leidt tot hogere kwaliteit. Daarnaast bevordert Scrum samenwerking door dagelijkse afstemming, wat zorgt voor transparante communicatie en een sterke teamdynamiek. Het model legt ook de nadruk op waardecreatie, waarbij functies die de klant het meest ten goede komen prioriteit krijgen. Tot slot moedigt Scrum zelforganiserende teams aan, wat teamleden het gevoel van eigenaarschap geeft en hen motiveert om het projectresultaat te waarborgen.
,,Scrum stimuleert eigenaarschap en biedt structuur die zelforganiserende teams ondersteunt," stelt Kenninck. ,,Dit vergemakkelijkt samenwerking en het toevoegen van nieuwe teamleden. Door de brede toepassing van Scrum ontwikkelen teamleden waardevolle kennis en ervaring, wat de samenwerking versterkt. Frequent contact met stakeholders en regelmatige checks zorgen ervoor dat het team op de juiste koers blijft, wat leidt tot een verbeterde klanttevredenheid. Door deze nauwe samenwerking met de klant kan het project beter inspelen op hun behoeften, wat de uiteindelijke waarde van het product vergroot."
Scrum: rol van de product owner is essentieel
Scrum biedt een flexibele aanpak voor projectmanagement, maar kent ook aanzienlijke uitdagingen. Ten eerste is actieve deelname van teamleden en stakeholders cruciaal; zonder adequate input ontstaan miscommunicaties. Ten tweede kan de druk om snel resultaten te leveren de kwaliteit van het project ondermijnen. Onrealistische verwachtingen binnen de organisatie kunnen bovendien leiden tot frustratie en inefficiëntie, vooral wanneer er te veel autonomie wordt gegeven. Daarnaast is de rol van de product owner essentieel; zonder een bekwame product owner kan het project in gevaar komen. En tot slot is het opvolgen van sprints een constante uitdaging; zonder goede evaluatie en aanpassing kunnen teams vastlopen in inefficiënte werkprocessen. Deze uitdagingen vereisen aandacht en strategie voor een succesvolle Scrum-implementatie.
Ik ervaar dat Scrum niet altijd goed aansluit bij grotere organisaties met meerdere developmentteams die aan één product werken
Kenninck: ,,Bij het implementeren van Scrum stuit ik vaak op de uitdaging van betrokkenheid. Het is cruciaal dat alle stakeholders aanwezig zijn bij elke sprint, wat een aanzienlijke tijdsinvestering vergt. Dit vraagt om creativiteit van de product owner, die buiten de gebaande paden moet denken. Daarnaast ervaar ik dat Scrum niet altijd goed aansluit bij grotere organisaties met meerdere developmentteams die aan één product werken. Dit leidt vaak tot het zoeken naar opgeschaalde modellen zoals het Spotify-model of Scrum at Scale, waarbij elke organisatie een unieke aanpak moet ontwikkelen om samenwerking en afstemming te waarborgen. Het is soms even puzzelen en soms is Scrum niet wat jouw organisatie nodig heeft voor elk project. Maar het biedt wel structuur en daar hebben je werknemers en je organisatie als geheel enorm veel profijt van."
In de podcastserie Mastering the Method duikt presentator Dion Kotteman iedere aflevering samen met een ervaringsdeskundige in een andere projectmethode. Een prikkelende column van auteur, ondernemer en expert Marco Derksen sluit de aflevering steeds af. Via deze link kun je alles beluisteren en hieronder de aflevering over Scrum.
Meer BusinessWise? Onze Weekly!
In onze wekelijkse nieuwsbrief vind je het beste van BusinessWise die week. Abonneer je gratis en blijf altijd op de hoogte.
