Over Rob Huisman
Rob Huisman is bestuursadviseur. Normaal opereert hij achter de schermen bij (inter)nationale topbedrijven. Met zijn boek Communicator treedt hij eenmalig uit de coulissen met 72 inzichten uit de praktijk van bestuurders op het allerhoogste niveau.
De bevindingen komen uit het onderzoek Boards and Society: How Boards Are Evolving to Meet Challenges van Heidrick & Struggles, BCG en Insead onder 574 bestuurders en commissarissen wereldwijd, waarvan bijna de helft uit Europa. Daaruit blijkt dat 26 procent van alle ondervraagde bestuurders zegt dat hun commissarissen over onvoldoende kennis en expertise beschikken om de moderne uitdagingen het hoofd te bieden. Tegelijkertijd twijfelt 29 procent van de ondervraagde commissarissen aan het vermogen van hun bestuurders om onder andere GenAI en duurzaamheid succesvol te integreren in hun bedrijf.
Maatschappelijke uitdagingen voor RVC 'topprioriteit'
Wel is maar liefst 77 procent van alle commissarissen en bestuurders het erover eens dat het de verantwoordelijkheid van de RvC is om deze maatschappelijke uitdagingen te signaleren én te agenderen. Een kwart van alle respondenten noemt dit zelfs de absolute topprioriteit, nog voor financiële en/of bedrijfseconomische doelstellingen.
Het is voor veel bestuurders nog steeds een ver-van-mijn-bedshow. In veel boardrooms leeft nog het idee van ‘eerst zien, dan geloven’
Rob Huisman Bestuursadviseur
AI-uitdagingen in Nederlandse bedrijfstop
Hoe kijkt bestuursadviseur Rob Huisman, bekend van de succesvolle BusinessWise-podcast Hollywood in de Boardroom en schrijver van het CEO-handboek Communicator, naar het onderzoek? ,,In het rapport kwam ik allerlei zeer herkenbare punten tegen. Vaak ook heel logische zaken. Wat belangrijk is om vast te stellen: in het onderzoek is de scheiding en het wantrouwen tussen de RvC en bestuurders evident aanwezig. Maar vergeet niet, DIt is een internationaal rapport. In de meeste landen zitten de bestuurders - de directie - en de commissarissen in één board. Ze vergaderen standaard samen. Gebruikelijk in het buitenland, maar niet in Nederland. Hier vergaderen directie en toezichthouders veelal afzonderlijk van elkaar. Er is een duidelijker gescheiden verantwoordelijkheid. Een nuance die je zeker moet benoemen wanneer we het hebben over dit onderzoek. Het maakt een hoop verschil.''
Kennis van bedreigingen en risico's AI
Wat Huisman opvalt is - zwart-wit gesteld - dat bestuurders nog vaak geen idee hebben wat AI voor hun bedrijf gaat betekenen. ,,Volgens het onderzoek tast zo'n 90 procent in het duister over welke kansen AI biedt. Nog belangrijker: welke bedreigingen brengt AI met zich mee voor jouw businessmodel? Wat zijn de risico's wanneer de invloed van AI nog groter wordt? Slechts zo'n tien procent van de bestuurders denkt te weten wat die risico's zijn, negentig procent weet dat dus niet. Dat is een angstaanjagend groot deel. Ik ben bang dat ik die cijfers moet bevestigen. Ik zie in ons land op hoofdlijnen hetzelfde gebeuren. Het is voor veel bestuurders nog steeds een ver-van-mijn-bed-show. In veel boardrooms leeft nog het idee van 'eerst zien, dan geloven'.''
De bestuursadviseur vergelijkt de huidige afwachtende houding jegens artificiële technologie met hoe er rond de eeuwwisseling vanuit de boardrooms werd gekeken naar de opkomst van internet. ,,Het ging toen echt hard met internet. Ik werkte destijds bij een uitgever. Iemand in de hoofdredactie zei op een gegeven moment ijskoud tegen mij: 'Moet je eens luisteren: internet, is dat niet een gewoon een andere manier van distributie?'. En daar keek hij dan heel slim bij. Ik was redelijk perplex en stelde dat internet toch echt heel wat meer is dan alleen dat. Dat het ook nog veel en veel meer zou gaan betekenen. Geen verrassing: dat bleek ook het geval.''
Technologie wordt wéér onderschat
Het verbaast Huisman dat veel bestuurders van nu relatief weinig van de opkomst van internet en ook e-mail hebben geleerd. Net als rond 2000 wordt technologie en het steeds grotere belang daarvan weer onderschat. ,,Of dat ook aan de relatief hogere leeftijd van onze bestuurders ligt? Dat zou je kunnen denken, maar vergeet niet: die mensen zijn veelal gemiddeld 50 of 60 jaar. Juist zij hebben de opkomst van het internet in de bedrijfswereld meegemaakt. Als je dat eenmaal hebt gezien en je weet wat de impact is, dan zie je dat volgende fenomeen AI toch aankomen en ga je op zijn minst uitzoeken wat AI voor jouw bedrijf kan betekenen? Toch werkt het zo niet, blijkt uit mijn ervaring en het onderzoek.''
LEES OOK de expertblog van futurist Aragorn Meulendijks: binnen zeven jaar 40 procent werkloosheid door AI en robotica
Daarvan gaan we de komende jaren de gevolgen zien, stelt Huisman. ,,Sommige bedrijven zullen heel hard geraakt worden wanneer ze niets of te weinig doen met AI. Wat ik daarbij voor bedrijven kan betekenen? Ik ben bestuursadviseur. Een belangrijk aspect van adviseren is kritische vragen stellen. Vragen als: 'Heb je daar en daar aan gedacht?', 'Hoe zit het met dit?' en 'Wat heb je geregeld om deze risico's te minimaliseren?'. Dat doe ik ook zeer nadrukkelijk wanneer het gaat over AI. Ik raad bedrijven aan om eerst eens goed intern onderzoek te doen - met eigen mensen die er verstand van hebben. Kijk naar de kansen en bedreigingen van de technologie in combinatie met jouw businessmodel. Wacht niet en start als de donder met zo'n intern onderzoek, stel een gedegen werkgroep samen die zo snel mogelijk aan de slag kan.''
Als een toezichthouder jou als directeur vraagt wat AI voor het bedrijf gaat betekenen en je hebt geen goed antwoord, dan heb je een probleem
Rob Huisman Bestuursadviseur
'Investering als soort verzekeringspremie'
Huisman benadrukt dat AI niet voor elk bedrijf een revolutie zal zijn. ,,De kunst is om te weten wat het betekent voor je sector en vooral ook voor je concurrenten. Want wanneer de concurrentie een stuk sneller is, loop jij straks heel snel achter de feiten aan. De toezichthouders moeten het bestuur ook op het belang wijzen. Als een toezichthouder jou als directeur vraagt wat AI voor het bedrijf gaat betekenen en je hebt geen goed antwoord, dan heb je een probleem. En dan weet je dat je direct in actie moet komen. Investeer in onderzoek. Ja, het kost geld, maar het kost op de langere termijn nog veel meer geld wanneer je geen onderzoek doet. Zie de investering deels als een soort verzekeringspremie. Die betaal je omdat – ook als er niets ernstigs gebeurt - je voorbereid en gedekt bent. Het is bijna een ABCtje, zo'n onderzoek. Het levert alleen maar kennis, inzicht en dus voordeel op voor je bedrijf.''
Opmerkelijke punten uit het onderzoek
• 82 procent van alle bestuurders en commissarissen zegt dat het bedrijf waar zij commissaris of bestuurder zijn, begrijpt hoe duurzaamheid in de toekomst van invloed zal zijn op de bedrijfsvoering.
• Bij GenAI geldt dit voor slechts 48 procent van de respondenten.
• Volgens bijna de helft van alle ondervraagden kan hun bedrijf kansen en bedreigingen op het gebied van duurzaamheid in een vroeg stadium herkennen. Precies de helft van hen heeft hiervoor zelfs al plannen gemaakt.
• Wanneer het om GenAI gaat, zegt slecht 36 procent kansen en bedreigingen snel te kunnen identificeren en heeft niet meer dan 37 procent hiervoor scenario's ontwikkeld.
In de podcast Hollywood in de Boardroom bespreken Rob Huisman en presentator Gerben van Driel bekende boardroomscènes uit series en films. Maar: is het fictie of toch ook de (Nederlandse) werkelijkheid? Beluister alle afleveringen hier.
Meer over AI, over technologie? BusinessWise Weekly!
In onze wekelijkse nieuwsbrief vind je het beste van BusinessWise die week, ook over AI, ook over technologie. Abonneer je gratis en blijf altijd op de hoogte.