In Met Blote Handen biedt Erik Wegewijs een inkijkje in de diverse werelden waarin hij is gevormd en zijn lessen leerde. De - tegenwoordig - ondernemer schrijft over zijn jeugd, zijn tijd bij het Korps Commandotroepen waar hij meer dan 22 jaar diende en leiding gaf, en over thema's als broederschap, morele moed en de wereld van de televisie waarin hij werkt met diverse BN'ers.
Het is interessant hoe menselijke perspectieven kunnen verschillen en waar je juist consensus over hebt
Van Korps Commandotroepen naar de schrijvende ondernemer
Eind september is Wegewijs zijn boek gelanceerd. Hoe zijn de eerste reacties van de lezers? ,,Ik krijg twee soorten reacties. Sommige mensen die mij kennen vertellen me dat ze bepaalde dingen nog niet van mij wisten voordat ze het boek lazen. Andere mensen die mij niet persoonlijk kennen, zeggen dat het boek inspireert en stof tot nadenken biedt. In behapbare taal.''
,,Wat bekenden vooraf nog niet van mij wisten? Voor mijn familie heb ik het werk voor het Korps Commandotroepen altijd een beetje op hoofdlijnen gehouden. Dus wanneer die mensen lezen wat er in die jaren allemaal door je hoofd heen ging, zeggen ze dat ze het grotendeels nooit doorhadden. Dat geldt ook voor mijn ouders. Voor oud-collega's was het nieuw om te lezen waar ik vandaan kom, wat mij gevormd heeft. Zo was er voor iedereen wel een stukje puzzel over mij te leggen.''
Het schrijven van een boek, het feest van het 'backspacen', zoals de auteur dat noemt, beviel Wegewijs goed. Het haalt herinneringen naar boven en het is het juiste moment om bepaalde momenten nog eens terug te halen en te bekijken met de bril van nu. ,,Ik ben bij oud-collega's gaan vragen: 'Hé lui, hebben jullie dit en dat beleefd?'. Dus niet zeggen: 'Het was zo en zo', maar nagaan hoe andere mensen het hebben beleefd. Het is interessant hoe menselijke perspectieven kunnen verschillen en waar je juist consensus over hebt. Het is daarom goed om het gesprek aan te gaan over dat soort belangrijke momenten in jouw en andermans leven.''
Alleen wanneer die mens in balans is, kan hij of zij als professional excelleren. De topsporter, de ondernemer, de CEO...
Nooit 'Ik denk, dus ik ben', maar 'ik ervaar, dus ik ben'
Met zijn boek wil Wegewijs aan de hand van zijn eigen verhaal, onderverdeeld in tien thema's, de lezer inspireren om ook bewuster naar zichzelf of haarzelf te gaan kijken. ,,Ik wil dat mensen het gevoel krijgt dat ze autonoom achter het stuur zitten en dat er een eenmalige kans is om iets van je leven te maken, om iets te doen op deze wereld waar jij blij van wordt. Is dat gevoel er na het lezen van het boek, dan heb ik bereikt wat ik wilde. Weet je, ik wil absoluut niet belerend zijn. Ik vertel je alleen hoe het was voor mij, wat ik er van geleerd heb en dat jij door mijn verhaal de beste film van jouw leven gaat maken. Dat je in de juiste stemming komt. De juiste stemming ervaart. Ik zeg nooit 'Ik denk, dus ik ben', maar 'ik ervaar, dus ik ben'. Zorg ervoor dat je er aan het eind van je leven niet achter komt dat je het 'zomaar' aan je voorbij hebt laten gaan. Maak nu bewuste keuzes. A, B of C. Het kan achteraf de verkeerde keuze blijken, maar het levert je hoe dan ook een ervaring op. Krijg geen spijt van die bewust gemaakte keuze. Ik geloof niet zo in spijt.''
Hoe vertaalt Wegewijs dat doel van Met Blote Handen naar de ondernemer, de manager of de leidinggevende? Wat kunnen zij met het boek? ,,Waar we het zojuist over gehad hebben, is de mens in balans brengen. Alleen wanneer die mens in balans is, kan hij of zij als professional excelleren. De topsporter, de ondernemer, de CEO. Al die personen moeten, willen ze succes hebben, wel op het juiste spoor zitten. Als je alleen maar onderneemt omdat al je vrienden ondernemen of omdat je ouders het ook doen, dan ga je het ondernemen nooit op een prettige manier ervaren. Ga bij jezelf na: is het je passie en zit je hart in het ondernemerschap? Zorg eerst dat je als mens uitzoekt welke richting je op wilt, waar je je drive vindt, wat je echt gelukkig maakt. Kijk ook anders naar je doelen, je ambities. Hoe realistisch zijn die doelen? Of zijn het alleen maar wensen die moeilijk in te lossen zijn?''
Waarden van bedrijven als lege huls
Als spreker komt Wegewijs bij vele bedrijven over de vloer. Wat hem dan opvalt is dat bijna elk bedrijf het heeft over bepaalde waarden die hoog in het vaandel staan. ,,Maar die waarden zijn soms gewoon USP's, dat zijn heel andere dingen dan waarden. Echte waarden leef je intern en extern. Wat wil je doen? Wat wil je zijn? Naar de klant, maar ook naar je team en je collega's. Doe echt wat met die waarden. Waarden zonder normen zijn leeg. En normen die niet in de praktijk worden gebracht zijn nog veel leger. Ook hier geldt dat wanneer je als professional wilt excelleren, je echt wat met die waarden moet doen. Leg die waarden ook neer bij je team. Communiceer ze duidelijk naar de mensen toe.''
Kortom, geen lege woorden, maar ga constructief aan de slag met je doelen, waarden en ambities. ,,Ik ken bedrijven die jaarlijks 800 euro per persoon uitgeven aan een well-being-budget. 800 euro! En toch is het verzuimcijfer onder het personeel nog steeds te hoog. Ik zeg: breng jouw mensen echt in balans, creëer welzijn voor ze. Daar kan een budget bij helpen. Maar wanneer de werkcultuur te toxisch is of de werkdruk te hoog, dan krijg je als werkgever alsnog last van verzuim. Daar helpt geen enkel well-being-budget aan. Andersom, wanneer die mens, jouw medewerker, elk weekend door het geluid gaat en maandag niets waard is, of die mens is simpelweg niet gelukkig met zijn baan, dan ben je nog steeds nergens. Ook niet met een bijna perfecte werksfeer. Werk dus aan beide kanten aan het perfecte resultaat. Geef als leidinggevende altijd het goede voorbeeld. Want als jij niet voorbeeldig bent, waarom zou jouw team dat wel moeten zijn?''
Voor het creëren voor het perfecte team zijn bepaalde stappen nodig. In dat team moet de neus wel één kant op staan
Met generatie-Z in jouw team op weg naar succes
Hot topic is de inzet van de generatie-Z. Een generatie die anders tegen werk en leiderschap aankijkt dan bijvoorbeeld een millennial of 50-jarige. Hoe kijkt Wegewijs naar die jonge groep mensen op de werkvloer? ,,Voor het creëren voor het perfecte team zijn bepaalde stappen nodig. In dat team moet de neus wel één kant op staan, wil je succes hebben. Praat met elkaar of dat ook zo is. Doe dat regelmatig. Plus: erken dat iedereen anders is binnen dat team. Niet alleen introvert of extravert, ook van een andere generatie. Mensen zijn autonome wezens. Die 23-jarige persoon is met zijn eigen stuur in de hand naar jouw bedrijf gereden. Die wil vanuit een bepaalde drive bij jou werken. Mooi! En die 55-jarige wil eveneens graag bij je blijven werken. Ook mooi! Wat al die mensen moet binden zijn - daar komen ze weer - de waarden, de regels van het huis en een betekenisvolle, uitdagende maar haalbare opdracht. Generatieverschillen zijn er, maar als het goed is zorgen de gedeelde bedrijfswaarden en doelstellingen voor de belangrijke cohesie binnen het team. Zodat zij en jij kunnen excelleren. Daarnaast, vergeet niet: generatieverschil is iets van alle tijden. Blaas het nou niet op, het is niet iets van nu alleen.''
De eigen lessen van Erik Wegewijs
Ook Erik Wegewijs is een mens. Een mens vergeet weleens een belangrijke les. Zelfs zijn eigen les. Welk advies uit zijn boek wil de spreker en coach zelf soms vergeten in de praktijk? ,,Af en toe maak ik een impulsieve keuze. Een keuze die niet correspondeert met hoe ik in het leven wil staan. Ik roep te snel iets in een teamverband, terwijl ik meer doordacht had moeten reageren. Even wachten met iets te zeggen in een discussie. In de regel is er bijna nooit sprake van een dreiging. Je hoeft niet vliegensvlug te reageren. Denk eerst even wat langer na. Er is altijd wel tijd. En ik geef toe: soms ga ik daar toch nog even de mist in. Denk ik niet lang genoeg na en roep ik te snel iets. Tel tot 10 en hou mind over matter.''
Terug naar dat ondernemerschap van de vijftiger zelf: heeft Wegewijs ooit maar een seconde spijt gehad van zijn overstap vanuit het Korps Commandotroepen? ,,Nee, ik wist dat het goed was. Ik zag de signalen, de sterren stonden goed. Ik had de keuze onbewust al een jaar eerder gemaakt. Mis ik het Korps? Nee. De mensen wel. Als ik weer een keer bij ze aan tafel zit. Dan weet ik hoe fijn het was om met ze samen te werken. Maar het doet mij goed wat ik nu dagelijks doe. Spreken, ondernemen, coachen, een boek schrijven en een podcast maken. Ik ben weer in balans. Daar ging het om in dit gesprek. Balans.''
Beluister via deze link alle Hoe word ik?-afleveringen met daarin advies van Erik Wegewijs, zoals 'Hoe word ik veerkrachtiger?'