„Ik wilde mensen laten zien dat er geen onoplosbare problemen bestaan'', vertelt Erno Rubik aan Worldcrunch, terwijl hij zijn vingers ineen slaat en nadenkt. Ruim vijftig jaar geleden was zijn doel duidelijk: een puzzel maken die uitdaagt. Voor Rubik, toen architect en professor in Hongarije, bestond het onbekende uit een keurig ontworpen kubus met 54 gekleurde vlakken.
Met 43 triljoen mogelijke combinaties, maar slechts één oplossing, bood de puzzel een uitdaging die zijn studenten niet snel zouden vergeten. Het duurde niet lang voordat de Rubik's Cube transformeerde van academisch experiment tot wereldwijd fenomeen. Naar schatting zijn er inmiddels meer dan 2,5 miljard kubussen geproduceerd, afgezien van de vele namaakproducten.
Lees ook: LegoGPT: AI-model dat geen zinnen bouwt, maar... LEGO
Juridische strijd om handelsmerk Rubik's Cube
Onlangs oordeelde het Europees Hof van Justitie tegen Spin Master Toys UK, de huidige eigenaar van de Rubik's Cube. Het hof bepaalde dat het ontwerp van de puzzel essentieel is voor de functionaliteit en daarom niet als handelsmerk kan worden beschermd. De uitspraak markeert het hoogtepunt van een langdurige juridische strijd die begon in 2013, toen het Griekse bedrijf Verdes Innovations SA bezwaar maakte tegen eerdere pogingen om het ontwerp te registreren.
Wat Rubik betreft heeft de juridische strijd weinig invloed op de impact van zijn uitvinding. Wat ooit begon als een idee van een universitair docent die 200 dollar per maand verdiende, groeide uit tot een wereldwijd succesverhaal dat hem miljoenen opleverde.
Marketingafdelingen zijn vaak betrokken bij het ontwikkelen en beschermen van merken, logo's, namen en andere elementen die het merk van een bedrijf uniek maken – en precies dat zijn handelsmerken. Handelsmerken zijn belangrijk voor de herkenbaarheid van een merk en het onderscheiden van concurrenten. Het beschermen van die handelsmerken (bijvoorbeeld door ze te registreren) is dus ook in het belang van marketing.
Van huiskamers tot wereldrecords
De Rubik's Cube is inmiddels een icoon van onze tijd. Het speelgoed inspireert niet alleen puzzelaars, maar heeft zelfs een rol gespeeld in historische momenten. Zo gebruikte Edward Snowden de kubus als herkenningspunt toen hij geheime documenten lekte aan journalisten Glenn Greenwald en Laura Poitras in Hongkong.
Ik geloof dat de kubus ons laat zien dat zelfs hele complexe problemen kunnen worden opgelost
Erno Rubik
Naast wereldwijde populariteit in huiskamers zijn er ook internationale competities ontstaan, waarin deelnemers strijden om de snelste oplossing. Het huidige wereldrecord staat op slechts 5,5 seconden.
40 jaar Rubik's Cube
Tijdens de 40e verjaardag van de Rubik's Cube, gevierd in het Liberty Science Center in Jersey City, NJ, sprak Rubik over zijn uitvinding. Hij blijft gefascineerd door het vermogen van de menselijke geest en gebruikte de kubus om dat te illustreren. „Ik geloof dat de kubus ons laat zien dat zelfs uiterst complexe problemen kunnen worden opgelost, als je de moed hebt om het onbekende te verkennen'', legt hij uit. Volgens Rubik zijn er talloze manieren om een uitdaging aan te pakken, en precies dát houdt de aantrekkingskracht van de kubus levend.
Balans tussen technologie en creativiteit
Vandaag de dag werkt Rubik aan videogames en runt hij Rubik Stúdió, waar hij meubels en spellen ontwikkelt. Hij ziet veel parallellen tussen de kubus en ons digitale tijdperk. „De kubus is een kruising tussen analoog en digitaal, wetenschap en kunst. Ik denk dat hij symbool staat voor de digitale revolutie als geheel'', zegt hij.
De grens tussen echt en virtuaal is vaag
Erno Rubik
Toch waarschuwt Rubik voor de toenemende invloed van technologie in ons dagelijkse leven. „Computers zijn geen goden, maar slechts hulpmiddelen om menselijke doelen te bereiken. De grens tussen echt en virtueel vervaagt echter snel. Technologie biedt de mogelijkheid om het virtuele om te zetten in realiteit, wat immense mogelijkheden kan ontsluiten om menselijke behoeften te vervullen'', zegt hij.
Lees ook: Bijzondere reclamestunts: 'Laat bedrijfsleven voorbeeld nemen aan filmindustrie'
Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in:
