Luisteren lijkt simpel, maar echt luisteren—met volle aandacht en zonder oordeel—is een complexe vaardigheid waar velen mee worstelen. In deze aflevering deelt Richard van Kray, oprichter van trainingsbureau De Klantbetekenaasr en co-auteur van Sales zonder bullshit, zijn inzichten over actief en empathisch luisteren.
Waarom luisteren zo moeilijk is
Van Kray geeft eerlijk toe dat luisteren niet zijn natuurlijke talent is. „Ik ben van nature een redenaar, een verhalenverteller, en voel vaak de aandrang om antwoord te geven of mijn eigen verhaal erin te gooien," zegt hij. Deze neiging om te reageren in plaats van écht te begrijpen, kent hij als een valkuil van veel mensen. Luisteren vraagt om zelfcontrole en bewustwording. „Het gevaar is dat je het antwoord van de ander gebruikt om door te gaan met wat jij zelf wilt vertellen. Dat is nou juist wat luisteren níet is."
Het socratisch gesprek
De kern van beter luisteren ligt volgens Van Kray in het veranderen van intenties. „Het gaat er niet alleen om wat je hoort, maar om wat je ermee doet," legt hij uit. Hij wijst op een krachtige filosofische aanpak: „Probeer de ander te leren begrijpen, zonder dat jij zelf begrepen hoeft te worden." Dit principe, het socratisch gesprek genoemd (naar de Griekse filosoof Socrates), vraagt om oprechte nieuwsgierigheid en het loslaten van je ego. „Socrates zei: 'Ik ben alwetend doordat ik altijd onwetend durf te blijven.' Deze houding creëert ruimte voor echte dialoog."
Praktische luistertips
Van Kray deelt ook praktische tips die je direct kunt toepassen om betere luistervaardigheden te ontwikkelen:
Luisteren, Samenvatten, Doorvragen (LSD): Dit basismechanisme helpt je om een gesprek in structuur te houden. Luister actief, vat samen wat de ander zegt en stel vervolgvragen om meer begrip te krijgen.
Let op het tweede deel van wat de ander zegt: „De kern zit vaak in het tweede deel van de reactie, terwijl ons brein geneigd is om zich alleen op het eerste deel te focussen."
Geef terug in eigen woorden: Door het verhaal van de ander te herformuleren in jouw eigen woorden kun je toetsen of je het goed begrepen hebt en een gevoel van verbinding creëren.
Open vragen stellen: Dit geeft meer ruimte aan je gesprekspartner om te delen wat zij belangrijk vinden, zonder dat jouw gedachtengang het gesprek stuurt.
Een oefening om empathie te vergroten
Tijdens de aflevering deelt Van Kray een krachtige oefening die hij heeft uitgevoerd met deelnemers tijdens een training. „Ik zette twee mensen tegenover elkaar met tegengestelde opvattingen. De opdracht: probeer de ander te begrijpen zonder de noodzaak om zelf begrepen te worden." Hoewel dit in eerste instantie leidde tot weerstand, bleek het uiteindelijk een waardevolle tool om empathie en begrip te verbeteren. „Het verandert je vragen, je houding, en uiteindelijk ook je gesprek."
Luisteren als sleutel tot groei
Van Kray benadrukt dat beter luisteren niet alleen een vaardigheid is, maar een mindset. „Denk nooit dat je alles weet. Het is de doodsteek voor elke dialoog." Door jezelf open te stellen en actief nieuwsgierig te blijven, kun je gesprekken naar een hoger niveau tillen en duurzame verbindingen creëren.
Luister ook de andere afleveringen met Richard van Kray
Hoe word ik beter in sales?
Hoe word ik een betere onderhandelaar?
MEER LUISTEREN? Hier vind je alle afleveringen: