Het schrikbeeld van een tweede presidentschap van Trump zet daarmee een groot deel van de duurzame energiesector voor even op de pauzestand, meldt Business AM.
De wereldwijde duurzaamheidsambitie is één van de grootste projecten waar we op dit moment met zijn allen naar toewerken. Om tegen 2050 volledig klimaatneutraal te zijn moeten er nog flinke stappen gezet worden, maar veel bedrijven schroeven hun duurzaamheidsinitiatieven juist nu ineens terug, met één persoon als oorzaak: Donald Trump. De Amerikaanse presidentskandidaat voor de Republikeinen is op zijn zachtst gezegd geen fan van duurzaamheid, omdat het volgens hem veel teveel geld kost. Geld dat beter gebruikt kan worden om de economie aan te jagen. Onder de huidige regering Biden is veel gedaan om duurzaamheidsplannen weer op de agenda te zetten, maar mocht Trump in november opnieuw tot president verkozen worden, dan kunnen al die plannen in elk geval voor vier jaar de vriezer in.
Trump heeft het beleid van president Joe Biden om klimaatverandering tegen te gaan afgedaan als een 'grote groene zwendel' en de verwachting is dan ook dat hij zal proberen om veel van het werk van zijn voorganger ongedaan te maken. Dat geldt in het bijzonder voor de Inflation Reduction Act, die bepaalde belastingvoordelen en subsidies biedt aan Amerikaanse en buitenlandse bedrijven die investeren in duurzame energie.
De peilingen laten een kleiner wordende kloof zien tussen Donald Trump en Kamala Harris. Toch dekken veel Europese bedrijven zich al in op een mogelijk Trump-scenario
Terugtrekkende beweging
De Inflation Reduction Act is in 2022 aangenomen en geldt als een krachtige stimulans voor Europese bedrijven uit de duurzame energiesector om hun aanwezigheid in de Verenigde Staten verder uit te breiden of om zich er te vestigen. Een mogelijk presidentschap van Donald Trump kan voor deze bedrijven een flinke streep door de rekening betekenen, zo zegt Peter Roessner, CEO van het in Luxemburg gevestigde waterstofbedrijf H2Apex, tegen Reuters: ,,Met een Donald Trump die erg opportunistisch is, ook erg graag de kont tegen de krib gooit en hierdoor enorm onvoorspelbaar is, moet je jezelf als organisatie in de energiesector op dit moment echt hardop afvragen of het zin heeft om de gok te wagen dat alles wel losloopt. Vandaar dat we nu al veel Europese duurzame energiebedrijven een terugtrekkende beweging zien maken en hun heil elders zoeken."
De meest recente peilingen laten een steeds kleiner wordende kloof zien tussen Donald Trump en Kamala Harris, de Democratische kandidaat. Als huidig vice-president in de regering van Joe Biden is het niet heel verwonderlijk dat zij de duurzaamheidsambities van de huidige regering steunt en juist wil voortzetten. Mocht Harris de verkiezingen winnen, dan verandert er dus mogelijk niet heel veel in de nabije toekomst. Toch weerspiegelen de opmerkingen van Peter Roessner de bezorgdheid onder Europese bedrijven in de duurzame energiesector over wat een presidentschap van Trump zou kunnen betekenen voor hun bedrijfsresultaten en hoe ze zich nu al proberen in te dekken op zo'n scenario.
De onduidelijke uitkomst van de presidentsverkiezingen in Amerika leidt tot een zekere terughoudendheid om lokaal te investeren in hernieuwbare energie
Energieaandelen onder druk
Hoewel de kloof tussen Trump en Harris in de peilingen klein is, lijken veel bedrijven toch te denken dat de Republikeinen opnieuw aan de macht komen. Sinds Trump recent werd beschoten en hiermee bijna dodelijk slachtoffer werd van een heuse moordaanslag tijdens een verkiezingsbijeenkomst in Pennsylvania, is zijn populariteit onder 'rechts'-Amerika alleen maar verder toegenomen. Terwijl 'links'-Amerika hem op hun beurt absoluut niet terug wil zien in het Witte Huis. Veel verkiezingskenners wijzen er dan ook op dat het eigenlijk niet uitmaakt wie de Democratische kandidaat is, de verkiezingen in november draaien vooral een stem voor of tegen Donald Trump.
Veel energiebedrijven hebben sinds de aanslag op Trump hun beurskoersen zien dalen, waardoor het lijkt alsof de markt al wel weet hoe de wind vanaf november zal waaien. SMA, 's werelds grootste fabrikant van omvormers voor zonne-energie, wilde aanvankelijk eind juni een locatie kiezen voor een geplande nieuwe fabriek in de Verenigde Staten, maar lijkt nu heel bewust toch even te wachten. Hoewel een woordvoerder zegt dat ze nog altijd mogelijke locaties in een aantal staten onderzoeken, meldt diezelfde woordvoerder in gesprek met Reuters wel op dat: ,,De onduidelijke uitkomst van de presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten momenteel leidt tot een zekere terughoudendheid om lokaal te investeren in hernieuwbare energie."
Onzekerheid in andere sectoren
De onzekerheid over de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen en de impact hiervan begint ook industrieën buiten de energiesector te beïnvloeden. Zo meldde het Duitse machinebedrijf Trumpf – niet te verwarren met Trump – recent nog een daling van twaalf procent bij verkoop aan de Amerikaanse markt voor het boekjaar 2023/24, waarbij het de schuld geeft aan ,,geopolitieke onzekerheden die industriële klanten voorzichtig maken."
Het is bijzonder hoe één man en één land hiermee wereldwijd impact heeft op de duurzaamheidsambities van enerzijds bedrijven die wel willen vergroenen, maar het voor nu even financieel te risicovol vinden, en anderzijds bedrijven die verduurzamingsproducten leveren. Een presidentstermijn in de Verenigde Staten duurt weliswaar 'maar' vier jaar, maar vier jaar stilstand op het vlak van duurzaamheid kan hele grote gevolgen hebben voor de wereldwijde klimaatambities.
-
Europese duurzame energiebedrijven houden uitbreidingsplannen tegen vanwege de onzekerheid over de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen.
-
Een mogelijk presidentschap van Trump zou veel van het werk van de regering Biden op het gebied van klimaatverandering teniet kunnen doen.
-
Bedrijven herevalueren mogelijke locaties voor geplande fabrieken in de Verenigde Staten vanwege de huidige onduidelijkheid over de verkiezingsuitslag.
Risico voor de duurzaamheidsambities
Jan Willem Zwang trendwatcher energie en oprichter van Strategy, over de angst: ,,Grote Europese bedrijven hebben recent harde klappen gekregen, mede door de Amerikaanse Inflation Reduction Act, of IRA, die Amerikaanse producten naar verhouding goedkoper maken omdat buitenlandse producten hoger belast zijn. Veel van die Europese bedrijven zien dat ook terug in hun beurskoers, wat weer betekent dat ze minder kunnen financieren. Dat vormt een risico voor de duurzaamheidsambities van die bedrijven, want in goede tijden wil iedereen goede dingen doen, maar als het financieel tegenzit, zijn dat soort initiatieven vaak ook de eerste zaken die terug in de koelkast gaan."
,,Als Trump het vanaf volgend jaar opnieuw voor het zeggen krijgt in de Verenigde Staten, kan dat verdere consequenties hebben," vervolgt Zwang. ,,Trump heeft meerdere keren gezegd dat als hij weer president is, de oorlog in Oekraïne in één dag opgelost is. Eén van de manieren om dat te bewerkstelligen zou het afknijpen van de gastoevoer naar Europa kunnen zijn. Geen LNG meer naar Europa, terwijl we vanwege de oorlog ook al geen Russisch gas hebben en de gaskraan bij Slochteren is dichtgedraaid. Dat zou ons continent in grote problemen brengen en dan ga je naar compromissen zoeken, ook in Oekraïne. Dat energie als machtsmiddel kan worden gebruikt is zorgelijk. Juist daarom is een duurzame energiesector voor Europa cruciaal."
Zwang: ,,Om een duurzame energiesector voor Europa te realiseren, moeten we het wel als Europa oppakken en niet per land. Je moet kijken waar de krachten van de individuele landen liggen en deze bundelen. De Nordics en de Alpenlanden hebben veel bergen en water en kunnen dus hydrocentrales inzetten. De landen rond de Middellandse zee hebben veel zon en kunnen inzetten op zonenergie, wat weer gebruikt kan worden voor het maken van groene waterstof. En wij hebben een mooie kustlijn en de Noordzee, dus wind op zee werkt hier goed. En kernenergie. Door een kerncentrale aan zee te bouwen heb je altijd genoeg koelwater voor de reactor. Geografisch gezien zijn we daar heel geschikt voor. In Borsele en Eemshaven werkt dat, maar willen mensen dat ook in de buurt van Scheveningen of Zandvoort? Soms moet je ook op dat vlak harde keuzes maken om toekomstbestendig te blijven."
,,In Nederland zijn we op twee vlakken voorlopers: wind op zee en zonnepanelen," stelt Zwang. ,,Nederland is wereldwijd koploper wat zonnepanelen betreft. Daar heeft onze regering flink in gestimuleerd en gesubsidieerd. Op zichzelf is dat goed, maar we doen te weinig met de stappen die daarna komen. En dus zitten we met netcongestie en overcapaciteit op ons energienet en dat leidt weer tot het moeten afschakelen van de windparken op zee. Dat gebeurt nu al. Gemini moet nu al vaak afschakelen, omdat de opgewekte stroom niet verder het land in kan. Om dat gemis op te vangen moet elders in het land een gascentrale opschalen om het landelijke netwerk in balans te houden. Redispatching noemen we dat. Het is een lapmiddel, maar natuurlijk geen echte oplossing. Om een écht duurzame toekomst te realiseren, moeten we investeren in ons energienet. Daar moet de prioriteit voor onze overheid liggen. En bij bredere Europese samenwerking. Want alleen samen kunnen we naar een duurzame toekomst toewerken."
Bron: Business AM/Kader: Alex Vos
In onze wekelijkse nieuwsbrief vind je het beste van BusinessWise die week. Abonneer je gratis en blijf altijd op de hoogte!
