'Uiteindelijk is de impact die je maakt de grootste erfenis die je kunt achterlaten'

Na zijn studie werkt Johan Bolsenbroek vier jaar in een corporate omgeving, met als doel te leren van de fouten die hij dan vermoedelijk nog zou gaan maken. In 1994 heeft hij genoeg gezien en gaat hij als ondernemer aan de slag. Zijn eerste onderneming is gericht op milieu- en energieadvies, iets wat dan nog in de kinderschoenen staat. En het duurt niet lang voordat Bolsenbroek betrokken raakt bij meer bedrijven. ,,Een enkele onderneming was nooit voldoende; ik zocht altijd naar nieuwe uitdagingen en mogelijkheden om bij te dragen aan verschillende projecten. Het gaat erom het juiste moment te kiezen; het moment waarop je ook echt iets toevoegt."

Met op dit moment zeven actieve ondernemingen, waaronder een innovatieve game studio en een cybersecurity company die is genoteerd aan de Nasdaq Nordic in Scandinavië, hoeft Bolsenbroek zich niet te vervelen. ,,Mijn aanpak leunt vaak op het principe van 'consulting for equity': ik ben bereid te investeren als ik zie dat ik iets kan toevoegen en de waarde kan verhogen. Mijn insteek is: ik wil je wel helpen en als ik het leuk vind, blijf ik hangen."

Learn, earn, return

Maar belangrijker nog is voor de ondernemer nu het principe van learn, earn & return. ,,En de return moet nu gaan overheersen. Het gaat niet meer om het leren, het gaat niet meer om het verdienen, het gaat om wat ik terug kan geven. Zo werken we aan een elektronisch patiëntendossier dat patiënten controle geeft over hun eigen data en de dokter hen beter kan helpen. Je neemt als patiënt controle over je eigen gegevens en kunt ze delen met wie je wil, want het zijn jouw gegevens. Ze zijn niet van de dokter, wat nu nog vaak het idee lijkt. Dat vind ik leuk, als je zo wetenschap en medische sector bij elkaar kunt brengen."

Waar komt die wens om terug te geven vandaan?

,,Een deel van mijn filosofie is om anderen te helpen hun potentieel te realiseren door ze ruimte te geven om zichzelf te ontwikkelen. Ik heb een mentorachtige managementstijl, waarin ik graag de weg wijs zonder hem voor te schrijven. Laat mensen ontdekken en fouten maken, onder begeleiding. Dat geeft mij voldoening. Je moet mensen niet vertellen wat ze moeten doen, maar ze laten ontdekken wat mogelijk is. Mijn zoon is een perfect voorbeeld van dit geloof. Hij is van de generatie die zegt: 'We gaan een half jaar heel hard werken en dan een half jaar heel hard niets doen'. Voor hem speelt duurzaamheid een belangrijke rol. Hoewel hij lang weerstand bood tegen ondernemerschap, staat hij nu toch zelf aan het roer van een project in Italië."

Vertel!

,,Er zijn, naast mijn zakelijke successen, persoonlijke uitdagingen geweest die diepe indruk hebben gemaakt. Het verlies van mijn vrouw en de opvoeding van mijn zoon als alleenstaande ouder zijn grote keerpunten geweest. Hij was heel jong, ik was 36. Het was een periode waarin multitasking een nieuwe dimensie kreeg. Soms brengt het leven keuzes die je niet dacht te moeten maken, maar juist die keuzes versterken je.

Gedurende de eerste tien jaar reisde mijn zoon veel met mij mee, waardoor hij de wereld en verschillende culturen leerde kennen. Hij was altijd aan mijn zijde, van Australië tot Zuid-Amerika. 'Reizen is leren,' zei mijn vrouw altijd en ik geloof dat mijn zoon daardoor heeft geleerd open te staan voor de wereld. Dit erfde hij, net als zijn passie voor duurzaamheid en innovatie, van ons."

En nu is hij ook ondernemer?

,,Hij is bijna klaar met studeren, in Delft. En hij is een bedrijf gestart als bomenverzorger. Hij rijdt met zijn shredder door het land om bomen beter te maken. Niet zo lang geleden kochten we met een groep vrienden een agriturismo in Italië, waarbij mijn zoon ook betrokken is als partner. Hij werkt daar aan het ontwikkelen van een voedselbos, een duurzaam landbouwproject. Dit combineert zijn passie voor duurzaamheid met onze gezamenlijke liefde voor ondernemen. Hij wilde het alleen doen als hij het samen met mij kon doen."

Wat betekent het voor jou om het vermogen te hebben om verder te kijken dan jezelf?

,,Voor mij betekent dat impact maken die verder reikt dan persoonlijke ambities. Het gaat om het creëren van waarde die niet alleen voor jezelf, maar ook voor anderen van betekenis is. Ik ben altijd op zoek gegaan naar manieren om bij te dragen aan initiatieven waar ik niet alleen financieel, maar ook met kennis en ervaring iets kon betekenen. Investeer niet alleen je middelen, maar ook je wijsheid en ervaring. Je moet goede dingen doen zonder eraan gehecht te raken."

Hoe geef je deze visie door aan de volgende generatie?

,,Inspiratie. Sinds kort ben ik betrokken bij een scholarship programma van Nijenrode, dat studenten in staat stelt te studeren. Studenten die anders die mogelijkheden niet zouden hebben. Dit soort initiatieven zorgen er ook voor dat we diversiteit en inclusiviteit kunnen bevorderen. Mijn zoon, die altijd zei niets met ondernemen te willen, is zelf een ondernemer geworden. Hij is het bewijs dat wanneer je iemand ruimte geeft om te groeien, ze vaak hun weg vinden."

Welke rol speelt de bank bij het realiseren van jouw filosofie?

,,ING werkt voor beleggers onder andere met een profiel voor duurzaamheid en impact. Ze sluiten een heleboel dingen uit, zoals investeren in wapens en kernenergie, maar zij bepalen de samenstelling. Ik wil offensief beleggen, zonder het hoogste risico, maar ik wil wel een rendement halen uit investeringen in duurzaamheid en impact. Daarom ING, waar ik altijd al een rekening had lopen. En laat dat mijn bescheiden bijdrage zijn: ik hoop dat anderen, ondernemers en vermogende mensen, ook dit soort keuzes maken."

Dus die beleggingen kun je wel los laten?

,,Daar heb ik de professionals van ING voor. Maar het liefste doe ik dingen waar ik meer invloed op heb. En hoe lang nog? Tot ik het niet meer leuk vind, denk ik. Ik kan al heel goed niets doen."

Maar stilzitten is wat anders. Wat is je grootste trots en ambitie voor de toekomst?

,,Mijn grootste trots is zonder twijfel mijn zoon en de onafhankelijkheid die hij heeft ontwikkeld. Naast dat ben ik trots op de balans die ik heb kunnen vinden tussen mijn zakelijke en persoonlijke leven. Voor de toekomst zie ik nog veel mogelijkheden om te blijven leren en groeien en anderen in hun reis te ondersteunen. Uiteindelijk is de impact die je maakt de grootste erfenis die je kunt achterlaten."

Disclaimer

Disclaimer: Beleggen brengt risico's en kosten met zich mee. Je kunt jouw inleg of een deel hiervan verliezen. Kijk op ing.nl/esg hoe ING duurzaamheid precies meeneemt.