Niemand zou de top van de Mount Everest proberen te bereiken zonder een Sherpa. In Silicon Valley, het epicentrum van technologische innovatie en van 's werelds grootste bedrijven, wemelt het ook van de Sherpa's. Wibe Wagemans CEO, boardmember en investeerder in Silicon Valley is de Silicon Sherpa van BusinessWise. Lees via deze link zijn eerdere expertblogs.
In de jaren '90 woonde ik in Japan en zag daar de teloorgang van een economie die ooit synoniem stond voor innovatie. In de jaren '80 domineerden bedrijven zoals Sony de markt, maar sinds die tijd is de technologische vooruitgang vrijwel stilgevallen. Eenzelfde scenario dreigt zich nu in Europa af te spelen. Nokia zette tussen 1998 en 2008 nog de toon, maar sindsdien zijn er weinig Europese bedrijven die wereldwijd het verschil maken. Uitzonderingen zoals ASML, een spinoff van Philips, bevestigen de regel dat innovatie in Europa stagneert.
10 miljard dollar, 30 biljoen dollar
Deze link laat zien dat Amerikaanse startups met een waardering van minstens 10 miljard dollar samen bijna 30 biljoen dollar waard zijn - 70 keer zoveel als hun Europese tegenhangers! Dit benadrukt de enorme kloof in innovatiekracht tussen de VS en de EU.
LEES OOK deze expertblog van Wibe Wagemans: waarom Stanford het beter doet dan heel Nederland
Technologische kloof
De cijfers zijn ontnuchterend. Volgens Mario Draghi is er in de afgelopen vijftig jaar geen enkel EU-bedrijf vanaf nul opgericht met een marktkapitalisatie van meer dan 100 miljard euro. Daartegenover staan zes Amerikaanse bedrijven, allemaal opgericht in dezelfde periode, die inmiddels elk meer dan 1 biljoen euro waard zijn. Deze technologische kloof heeft directe gevolgen: minder banen, minder kansen voor jongeren en een groeiend wantrouwen in democratische instituties. Dit wantrouwen is vooral zichtbaar bij jongeren, die protesteren tegen het falen van overheden om huisvesting en goedbetaald werk te faciliteren.
De VS trekt zich steeds verder terug uit internationale samenwerking en richt zich op interne crises, vaak met autoritaire trekjes
Wibe Wagemans
Europa en VS: gebrek aan leiderschap
Europa en de VS kampen in 2025 met een schrijnend gebrek aan leiderschap. In Europa regeren populistische partijen inmiddels in zeven landen, terwijl Duitsland en Frankrijk politiek stilstaan. Duitsland, met een historisch laag geboortecijfer, dreigt de stabiliteit van zijn economie te verliezen - hetzelfde zag ik gebeuren in Japan. Frankrijk blijft worstelen met politieke stilstand, een recept voor anti-innovatie en economische stilstand. De VS trekt zich steeds verder terug uit internationale samenwerking en richt zich op interne crises, vaak met autoritaire trekjes.
Venture Capital-investeringen in Europa blijven achter: deze zijn vijf keer lager dan in de VS
Wibe Wagemans
Oekraïne en economische achterstand
Europa staat daarnaast onder druk door de hybride oorlog met Rusland, waar de VS zijn betrokkenheid lijkt te verminderen. Dit dwingt Europa om defensie-uitgaven drastisch te verhogen, wat ten koste gaat van sociale voorzieningen en verdere economische innovatie. Tegelijkertijd blijven de Venture Capital-investeringen in Europa achter - deze zijn vijf keer lager dan in de VS. Dit gebrek aan kapitaal beperkt de mogelijkheden om nieuwe, wereldveranderende bedrijven op te bouwen.
De VS profiteert ondertussen van een jeugdige(re) bevolking, grotendeels dankzij immigratiegolven, terwijl Europa zijn grenzen heeft gesloten. Veel Europese landen hanteren nu immigratiebeleid dat zelfs de meest extreme plannen in Washington in 2025 overtreft.
LEES OOK hoe Max Huisman (35) CTO werd van miljoenenbedrijf Profilic Machines in Silicon Valley
Oproep tot leiderschap in Europa
Europa staat op een kruispunt. Zonder een sterke leider die visie en daadkracht toont, dreigt het continent verder achterop te raken in technologie en geopolitieke invloed. Wie stapt naar voren om de motor van innovatie weer aan te zetten en Europa naar een betere toekomst te leiden? Deze vraag is dringender dan ooit, want stilstand betekent achteruitgang in een wereld waar verandering de enige constante is.
Silicon Valley zet in 2025 alle chips in op AI
Intussen blijft generatieve AI hier in een stroomversnelling. Large Language Models (LLM's), DALL-E en video-editing tools worden niet alleen krachtiger, maar ook toegankelijker. Deze tools veranderen hoe we creëren en communiceren, van contentproductie tot interactieve klantdiensten. Amazon heeft een slimme strategische zet gemaakt door zwaar in te zetten op eigen chips, zoals de AWS Trainium en Inferentia, die directe concurrentie vormen voor Nvidia's GPU-monopolie. Deze aanpak stelt Amazon in staat om de kosten voor AI-workloads aanzienlijk te verlagen, wat hun cloudklanten een concurrentievoordeel biedt.
Google maakt sterke comeback
Ondertussen maakt Google, dat in 2015 een pionier was in het ontwikkelen van LLM's met modellen zoals BERT, een sterke comeback. Ondanks dat ze terrein verloren aan OpenAI, benut Google nu hun marktdominantie in zoekopdrachten om AI-strategieën te integreren met producten zoals Search Generative Experience (SGE). Deze innovatie maakt gebruik van AI om zoekresultaten dynamischer en contextgerichter te maken, wat een breder publiek aanspreekt.
De AI-wedloop is verre van gestreden. Met technologische doorbraken en strategische moves zoals die van Amazon en Google, blijft 2025 een jaar waarin de machtsverhoudingen in de techindustrie opnieuw worden gedefinieerd. Deze trends tonen aan dat wie controle heeft over merk, infrastructuur, en distributie, de toekomst van AI en de wereld zal domineren.
Het geheim van Silicon Valley - Samen met journalist Eva Schram, schreef Wibe Wagemans het boek Het geheim van Silicon Valley, vol lessen over leiderschap, strategie, innovatie, digitalisering en maatschappelijke impact. Via onder meer deze link is het boek te bestellen.
Meer expertblogs? BusinessWise Weekly!
In onze wekelijkse nieuwsbrief vind je het beste van BusinessWise die week, ook de expertblogs van onder andere Wibe Wagemans, Aragorn Meulendijks en Job van den Berg. Abonneer je gratis en blijf altijd op de hoogte!
