Als gevolg van doorgeslagen wet- en regelgeving vertelde CEO Matthijs Welle van het snelgroeiende techbedrijf Mews – met hoofdkantoor in Amsterdam – eerder deze week tegen BusinessWise dat hij in principe geen Nederlanders meer aanneemt. Mews is een hospitality management systeem voor hoteliers wereldwijd.
Mieke Ripken, woordvoerder van VNO-NCW, benadrukt dat ze niet in gaat op individuele keuzes die bedrijven maken. „Wat ik wel – in zijn algemeenheid dus - kan zeggen: wij constateren al veel langer dat alles rond die loondoorbetaling voor sommige bedrijven een drempel is om nog mensen aan te nemen. Dat is natuurlijk zeer onwenselijk en zorgt ervoor dat bedrijven niet (door)groeien.''
Lees ook: Mews-CEO Matthijs Welle omzeilt de regeldruk: 'We nemen liever geen Nederlanders meer aan'
'Geen enkel land met zoveel burnouts'
Als voorbeeld noemde Welle de ziektewet en het grote aantal burnouts: hij kent geen enkel ander land waar zoveel mensen met een burnout thuiszitten. De werkgever betaalt daar twee jaar lang volledig voor, terwijl Welle het een gedeelde, maatschappelijke verantwoordelijkheid vindt. ,,In plaats van praten met een werkgever, om te kijken of er iets aan de werkdruk gedaan kan worden, gaan mensen naar een huisarts. Hij of zij tekent een briefje en mag thuisblijven.''
Welle hoopt dat er een 'serieuze technologie- en enterpreneursstrategie voor de toekomst van Nederland wordt neergelegd'. Bij het bedrijf, dat jaarlijks met 50 procent groeit, werken 1300 mensen, waarvan 150 op het hoofdkantoor in Amsterdam. De rest werkt vanuit 24 andere landen. Zo omzeilt Welle de regeldruk in ons land. Welle maakt zich vooral grote zorgen om startups en scale-ups die werknemers in de ziektewet hebben. ,,Dat kan ze de nek omdoen, want ze hebben te weinig budget om vervanging te regelen.''
'Dit kan niet worden afgewenteld op de smalste schouders'
VNO-NCW maakt volgens woordvoerder Ripken al jaren een groot punt van loondoorbetaling bij ziekte, die twee jaar is. „Een welvarend land als Nederland moet natuurlijk goed zorgen voor mensen die uitvallen, maar dit kan niet worden afgewenteld op bedrijven met de smalste schouders. Er is geen land ter wereld waar de loondoorbetaling bij ziekte zo langdurig is. In België bijvoorbeeld is het dertig dagen."
Bedrijven hebben volgens haar een enorme rol en verantwoordelijkheid op hun bord als het om ziekte en arbeidsongeschiktheid gaat. „Veel ondernemers gaan daar echt gebukt onder. En als je het hebt over regeldruk, dan wordt de loondoorbetaling bij ziekte steevast genoemd.'' Ze vervolgt: „De kern is hier dat in het beleid rondom ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid professionaliteit van ondernemers wordt verwacht die ze niet kunnen hebben.'' Ondertussen zijn er volgens Ripken veel administratieve verplichtingen, moet het bedrijf door en vervanging geregeld worden.
'Daar om is het wetsvoorstel aanpassing RIV-toets zo belangrijk'
Vooral de re-integratieverplichtingen vallen volgens haar zwaar, want die zorgen voor veel onzekerheid. ,,Je kunt alles netjes doen wat de bedrijfsarts in het kader van de re-integratie zegt dat je moet doen, en aan het einde van twee jaar ziekte toch een loonsanctie krijgen. Daarom is het zo belangrijk dat het Wetsvoorstel aanpassing RIV-toets, dat klaarligt, snel wordt doorgevoerd. Dat neemt een deel van de onzekerheid bij werkgevers weg en zorgt er meteen voor dat de schaarse verzekeringsartsen van het UWV geen dubbel werk zitten te doen.''
Het voelt vaak onrechtvaardig dat ze er ook voor opdraaien als een werknemer privé grote risico’s neemt en daardoor uitvalt
Mieke Ripken Woordvoerder VNO-NCW
Voor veel bedrijven is het frustrerend dat ze overal verantwoordelijk voor zijn, maar geen invloed hebben op uitval als gevolg van ziekte, vervolgt de woordvoerder. „En ook niets mogen weten of vragen. Het voelt vaak onrechtvaardig dat ze er ook voor opdraaien als een werknemer privé grote risico's neemt en daardoor uitvalt. We zijn blij dat de Tweede Kamer de problemen die vooral kleine bedrijven er mee hebben, nu echt erkent en partijen er mee aan de slag willen.''
Niet alleen de ziektewet is Welle van Mews een doorn in het oog: volgens hem is het ook heel moeilijk om als Nederlands bedrijf af te schalen of te herstructureren. Hij noemde de snelle opkomst van AI: als bedrijf heb je zo snel mogelijk AI-talent nodig, wat weer impact heeft op andere afdelingen (zoals customer service of support). Maar omdat de meeste werknemers in ons land een jaarcontract of vaste aanstelling hebben, is het heel moeilijk om daar op in te spelen, om werknemers te ontslaan. ,,Terwijl Amerikaanse bedrijven wel heel makkelijk kunnen terug- en opschalen, en daardoor flexibeler zijn.''
We blijven hier belastingplichtig, maar ik sluit niet uit dat die zetel op termijn ook verhuist
Robert Vis CEO Bird
Ook Bird naar het buitenland
Ook Robert Vis van berichtengigant Bird – in 2011 gestart als Messagebrid - besloot ons land in 2024 vanwege het slechte techklimaat zo goed als te verlaten. In een interview met het Parool vertelde Vis onder meer dat de ontslagregels niet zijn toegesneden op de noden van de techindustrie. Iets waar Mews ook tegenaan loopt. Vis: „In de tech veranderen zaken binnen een dag, een week, een maand. Daar moet je op kunnen inspelen door het personeelsbestand aan te passen. Alleen is dat in Europa bijna onmogelijk.''
Tot vorig jaar had Bird nog zo'n 600 mensen op het hoofdkantoor in Amsterdam werken. In Nederland is echter alleen een lokale vestiging met ongeveer veertig mensen gebleven. De rest is verhuisd naar vestigingen elders in de wereld, waaronder New York, Dubai en Vilnius. De hoofdzetel van Bird blijft vooralsnog in Nederland. Vis: „We blijven hier belastingplichtig, maar ik sluit niet uit dat die zetel op termijn ook verhuist.''
Lees ook: Is het vestigingsklimaat hier echt zo slecht? 'Niet alleen een Nederlands probleem'
Ook in BusinessWise Weekly is het vestigingsklimaat in Nederland besproken met Michiel Muller (CEO Picnic), Robert Gaal (CEO Vesper) en prof. dr. Fons Trompenaars (internationaal management). Presentatie: Olivier de Neve. Luister hieronder de podcast:
Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in: