Niemand zou de top van Mount Everest proberen te bereiken zonder een Sherpa. In Silicon Valley, het epicentrum van technologische innovatie en van 's werelds grootste bedrijven, wemelt het ook van de Sherpa's. Wibe Wagemans is ónze Silicon Sherpa.
Er is een strenge selectie en grote vraag naar een Stanford-diploma. Dat betekende dat er vorig jaar meer dan 96 procent van de kandidaten zijn afgewezen, vergelijkbaar met Harvard.
Door die enorm strenge selectie concentreert Stanford studenten met cognitieve vaardigheden die voornamelijk twee tot vier standaarddeviaties boven de mediaan liggen, overeenkomend met de percentages 97,7 tot 99,997 van de populatie. Studenten die worden toegelaten op Stanford zijn vooral bovengemiddeld goed in wiskunde, laten de statistieken van de universiteit zelf zien.
Laten we niet vergeten dat de tienduizenden afgewezen studenten meestal óók cijfers en testscores in de percentages 97,7 tot 99,997 hebben
Meer aan de hand dan selecteren van slimste studenten
Maar laten we niet vergeten dat de tienduizenden afgewezen studenten meestal óók cijfers en testscores in de percentages 97,7 tot 99,997 hebben. Er is meer aan de hand dan het selecteren van de slimste studenten. Er wordt binnen deze selecte groep gekeken naar uitzonderlijke extracurriculaire activiteiten: studenten die zich op de middelbare school hebben onderscheiden door leiderschap. Voorbeeld: een hondenuitlaatbedrijfje beginnen en daar 100.000 dollar mee verdienen. Heel ander voorbeeld: gouden medailles in internationale wiskunde-olympiades behalen, of medailles op de Olympische Spelen, zoals zwemster Katie Ledecky.
Bij de extra activiteiten gaat het er vooral om dat de geïnteresseerden laten zien dat ze een diep besef en kennis hebben van een bepaald onderwerp of vaardigheid en toewijding eraan laten zien, niet dat ze zo veel mogelijk activiteiten op hun cv hebben staan.
Die extreem enge focus op cognitieve prestaties en buitenschoolse activiteiten heeft ook een keerzijde: scholieren die primair en middelbaar onderwijs volgen op scholen waar zulke zaken niet gestimuleerd worden, hebben veel meer moeite bij een universiteit als Stanford binnen te komen.
De Verenigde Staten zijn in tegenstelling tot Europa en Nederland allesbehalve een egalitaire samenleving
Stanford kost 85.000 dollar per jaar
De Verenigde Staten zijn in tegenstelling tot Europa en Nederland allesbehalve een egalitaire samenleving, en het onderwijssysteem is daar een van de meest tekenende voorbeelden van. De verschillende Amerikaanse topuniversiteiten, Stanford incluis, proberen daar iets aan te doen. Zo worden plekken gereserveerd voor zogenaamde 'eerste generatie'-studenten, wiens ouders geen bachelordiploma hebben. Vorig jaar gold dat voor 18,5 procent van de studenten. Ook voor internationale studenten worden plekken gereserveerd, goed voor 11 procent van de eerstejaars (verspreid over 64 landen van herkomst).
Overigens: Nederlandse studenten hoeven maar 2.530 euro collegegeld te betalen, terwijl Stanford 85.000 dollar per jaar kost. Niet iedereen kan dat betalen, maar wie ouders heeft met een inkomen van minder dan 65.000 dollar, betaalt op Stanford niets.
In een vorige expertblog op BusinessWise maakte ik duidelijk hoe belangrijk Stanford is geweest voor de ontwikkeling van Silicon Valley. Ook schreef ik - lees deze expertblog - dat Stanford-studenten bedrijven hebben opgericht die veel meer omzet genereren dan de hele Nederlandse economie.
De toegankelijkheid van het onderwijs in Nederland is een groot goed, dat ook ik hoog in het vaandel heb staan
Boven het maaiveld uitsteken nog steeds een taboe
Ik denk dat selectiviteit loont. Het is een les die een private, non-profit universiteit als Stanford Nederlandse universiteiten kan bieden. Ik besef dat dat gevoelig ligt in Nederland. De toegankelijkheid van het onderwijs in Nederland is een groot goed, dat ook ik hoog in het vaandel heb staan. Tegelijkertijd moet je je afvragen of het mogelijk is goed onderwijs te geven als een docent een hoorcollege voor 1.000 man staat te geven, en een deel van de studenten het vanuit een andere zaal via een videostream moet volgen. Maar het is wel de realiteit, en dat komt omdat sommige Nederlandse studierichtingen meer studenten aannemen dan ze aankunnen.
Zo werk je een zesjescultuur in de hand
Aan de top van de Amerikaanse piramide is excellentie de norm. Door die piramidevorm in het Nederlandse landschap categorisch af te wijzen, werk je een zesjescultuur in de hand. Het is een discussie waard om bij bepaalde studierichtingen op bepaalde universiteiten strenger te selecteren. Dat gebeurt al op de University Colleges, maar die selectie staat niet in verhouding tot de selectiviteit op de topuniversiteiten in de Verenigde Staten.
Het geheim van Silicon Valley
Samen met journalist Eva Schram, schreef Wibe Wagemans het boek Het geheim van Silicon Valley, vol lessen over leiderschap, strategie, innovatie, digitalisering en maatschappelijke impact. Via onder meer deze link is het boek te bestellen.
In onze wekelijkse nieuwsbrief vind je het beste van BusinessWise die week en het laatste nieuws over Studio BusinessWise. Abonneer je gratis en blijf altijd op de hoogte!
