Strategie

Werknemer ziet AI-agents als 'belangrijke teamgenoten', maar een 'AI-baas'? Dat gaat (nog) echt te ver

De meeste werknemers zien agenten als ‘belangrijke teamgenoten, maar geen volwaardige leden van het personeelsbestand’. De meeste werknemers zien agenten als ‘belangrijke teamgenoten, maar geen volwaardige leden van het personeelsbestand’. Foto: Getty Images
De meeste werknemers zien agenten als 'belangrijke teamgenoten, maar geen volwaardige leden van het personeelsbestand'. Foto: Getty Images
Leestijd 4 minuten
Lees verder onder de advertentie

AI-agenten worden steeds gebruikelijker op de werkvloer, blijkt uit nieuw onderzoek, maar medewerkers willen duidelijke richtlijnen over het gebruik ervan, aldus ITPro.

In een recente studie van Workday gaf driekwart van de respondenten aan dat ze zich comfortabel voelen bij samenwerken met AI-agenten. Slechts 30 procent zou oké zijn met het idee om door een AI-agent te worden geleid, terwijl 12 procent aangaf zich daar 'helemaal niet comfortabel' bij te voelen.

AI-agents: delicate situatie voor bedrijven

Workday, een AI-platform en HR-softwarebedrijf, benadrukt hiermee een delicate situatie voor bedrijven en onderstreept de noodzaak om AI-oplossingen te integreren zonder „het menselijke aspect te verliezen".

Lees verder onder de advertentie

„Dit wijst op een duidelijke grens tussen menselijke en machine-rollen die leiders moeten respecteren. Organisaties moeten de rol van agents helder definiëren en uitleggen hoe ze beslissingen nemen om vertrouwen op te bouwen en een succesvolle integratie te waarborgen," aldus het rapport.

Maar liefst 82 procent van de organisaties gaf aan hun gebruik van AI-agenten uit te breiden

Onderzoek Workday

Inzet autonome AI-oplossingen versnelt

De studie komt op het moment dat bedrijven in verschillende sectoren de inzet van autonome AI-oplossingen versnellen. Maar liefst 82 procent van de organisaties die door Workday werden ondervraagd, gaf aan hun gebruik van AI-agenten uit te breiden. Uit eerder onderzoek van Microsoft bleek dat naar verwachting tegen 2028 wel 1,3 miljard agenten op de achtergrond operationeel zullen zijn.

Een belangrijk verschil tussen deze agenten en eerdere vormen van AI is dat ze autonoom kunnen werken namens menselijke werknemers, in plaats van alleen als een 'copiloot' of 'AI-assistent'.

Lees verder onder de advertentie

Het is juist op dit punt dat medewerkers duidelijke kaders verwachten van bedrijven. Het idee om 'gemanaged' te worden door een AI-agent blijkt voor velen een breekpunt, ontdekte de studie.

Lees ook: Mick Costigan (Salesforce) voorspelt toekomst vol AI agents: 'Bring Your Own Agent-scenario's'

AI-agenten als belangrijke teamgenoten

De meeste werknemers zien agenten als 'belangrijke teamgenoten, maar geen volwaardige leden van het personeelsbestand'. Dit perspectief varieert sterk tussen verschillende afdelingen en businessfuncties, merkte Workday op.

Lees verder onder de advertentie

Medewerkers in afdelingen zoals financiën, HR en juridische zaken zijn veel voorzichtiger met AI-agents vanwege de gevoelige aard van de taken die ze uitvoeren. Daarentegen zijn werknemers in IT-support en vaardigheidsontwikkeling meer geneigd om deze agenten te vertrouwen. Volgens Workday benadrukt dit de noodzaak van meer menselijke controle en verantwoordelijkheid afhankelijk van de specifieke gebieden waar agenten worden ingezet.

Over het algemeen gaf slechts 24 procent van de respondenten aan comfortabel te zijn met AI-agenten die autonoom opereren zonder toezicht van een mens. Als het gaat om vertrouwen, stelt de Workday-studie dat 'blootstelling' aan agents cruciaal is om dit vertrouwen te ontwikkelen.

Maar liefst 90 procent van de respondenten gelooft dat de agents hen helpen meer werk te verzetten

Onderzoek Workday

AI-agents overgewaardeerd?

Meer dan een kwart van de respondenten denkt dat AI-agenten worden 'overgewaardeerd', maar het vertrouwen 'stijgt aanzienlijk' naarmate het gebruik en de ervaring met deze systemen toenemen.

Lees verder onder de advertentie

„Bijvoorbeeld: slechts 36 procent van degenen die AI-agents nog aan het verkennen zijn, vertrouwt erop dat hun organisatie deze technologieën op een verantwoordelijke manier gebruikt. Maar dit percentage stijgt naar 95 procent onder degenen die hier verder mee zijn," aldus Workday. „Directe ervaring met agenten bouwt vertrouwen op."

Lees ook: Expert Job van den Berg: 'AI-agents zijn geen hype maar een kantelpunt'

Werknemers huiverig voor productiviteitswinst

Opvallend is dat Workday ontdekte dat medewerkers hogere niveaus van productiviteit rapporteerden door het gebruik van AI-agents. Maar liefst 90 procent van de respondenten gelooft dat de agents hen helpen meer werk te verzetten.

Lees verder onder de advertentie

Maar dit is een dubbelzijdig zwaard voor velen, waarschuwt de studie. Bijna de helft (48 procent) van de werknemers maakt zich zorgen dat deze productiviteitswinst leidt tot verhoogde druk en zwaardere werkbelasting. 36 procent uitte bezorgdheid over het verminderen van menselijke interactie in hun dagelijkse werk, terwijl 48 procent vreest voor een afname van kritisch denken.

De impact van AI-tools op kritisch denken is het afgelopen jaar een terugkomend discussiepunt geworden. Begin 2025 waarschuwde een studie van Microsoft dat frequente gebruikers van tools zoals ChatGPT en Copilot risico lopen op 'langdurige afhankelijkheid en verminderde zelfstandige probleemoplossende vaardigheden'.

Degenen die ChatGPT gebruikten om content te schrijven, vertoonden de laagste cognitieve betrokkenheid en prestaties

Onderzoek MIT’s Media Lab

Leidt AI tot verminderde kritische denkvaardigheden?

In juni wees een soortgelijke studie van MIT's Media Lab op verminderde kritische denkvaardigheden bij gebruikers van AI-tools. In deze studie werden 54 proefpersonen verdeeld in drie groepen en gevraagd essays te schrijven: één groep gebruikte ChatGPT, een andere groep maakte gebruik van Google Search, en de laatste groep gebruikte geen tools.

Lees verder onder de advertentie

Onderzoekers ontdekten dat degenen die ChatGPT gebruikten om content te schrijven, de laagste cognitieve betrokkenheid en prestaties vertoonden.

Lees ook: 1,3 miljard AI-agents in 2028 en dat kan dit voor jou betekenen

Bedrijven moeten transparant zijn

Naast de zorgen over cognitieve impact onderstreept Workday dat de zorgen van respondenten aantonen dat bedrijven de invoering van autonome AI voorzichtig en transparant moeten aanpakken.

Lees verder onder de advertentie

„Het gaat niet alleen om het uitrollen van nieuwe technologie," aldus het bedrijf. „Het draait om het bewust ontwerpen van een toekomst waarin AI-agents menselijke capaciteiten versterken en een productievere en meer bevredigende werkervaring voor iedereen mogelijk maken."

Bron: Ross Kelly (ITPro)

Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in:

Lees verder onder de advertentie