Talentvolle jongeren vinden en behouden? 'Gen Z-werknemers hebben een bullshit-meter'

Je moet de laatste jaren onder een steen geleefd hebben, als je niet weet dat Gen Z op de werkvloer al lange tijd the hottest issue is. Zeker in tijden van gigantische krapte op de arbeidsmarkt, een krapte die nog een lange tijd zal aanhouden. Het is en blijft voor de meeste bedrijven en organisaties dus zaak om Gen Z-werknemers aan te trekken en - minstens zo belangrijk - te behouden. Er zijn talloze experts en evenveel boeken die daarbij moeten helpen. Meestal zijn het experts die zelf ouder zijn, maar wat als twee Gen Z'ers zélf organisaties bijstaan om van de combinatie jonge werknemer- werkgever een gouden combinatie te maken?

Met twee petten op staan we organisaties bij. Als HR-expert en als jongere

Bloom: vernieuwen van HR-processen

Dat is precies wat Sten van der Heijden en Arno Molenaar, oprichters en eigenaars van Bloom, doen. De twee midden-twintigers helpen bij het vernieuwen van HR-processen zodat een bedrijf of organisatie aantrekkelijk blijft voor alle generaties. Tot nu toe heeft Bloom tientallen organisaties en honderden HR-professionals geholpen met trainingen, HRM-consultancy en klankbordgroepen. En dat de twee mannen zich direct na hun studie op HR richtten, is niet zo gek.

Lees ook: Hoe groot is het wantrouwen van werkgevers in Gen Z?

Van der Heijden en Molenaar kennen elkaar van een hbo-opleiding HRM. Toen Molenaar met zijn kennis aan de slag wilde bij een HR-bureau, kreeg hij telkens nul op het rekest. Want: hij moest wel universitair opgeleid zijn, wilde hij kans maken op een functie. ,,Toen dacht ik: ik kan dat zelf. Daarbij: ik wist dat ik een goede klik had met Sten. Samen zijn we direct aan de slag gegaan. We durfden het aan: een eigen bureau opzetten tijdens onze studietijd.''

Frustraties bij Gen Z-werknemers

Na een leerperiode met een eerste onderneming ontstond HRM-agency Bloom. Al snel wisten de twee dat ze zich specifiek moesten richten op Gen Z. ,,We merkten dat de frustraties tussen die jonge werknemers en de oudere werkgevers steeds groter werden'', gaat Molenaar verder. ,,We kwamen er snel achter dat er een brug tussen die twee groepen te slaan is. Die brug, dat is Bloom. Met twee petten op staan we organisaties bij. Als HR-expert en als jongere.''

De brug is nog vaak nodig, want lees, zie of hoor iets over Gen Z'ers op de werkvloer, en de (voor-)oordelen vliegen je om de oren. Positief, maar vaak ook negatief. Welk vooroordeel over hun generatie horen Van der Heijden en Molenaar (te) vaak? ,,We zijn lui en verwend! Natuurlijk klopt dat niet. Kijk, verwend… Dat komt door de tijdgeest van nu, de krapte op de arbeidsmarkt'', gaat Molenaar verder.

,,Alle organisaties willen Gen Z binnenhalen, ze zijn een hot topic, elke werkgever wil de werknemer van de toekomst. Het betekent niet dat je die jongeren moet verwennen, het betekent wel dat je iets moet leren van de behoeften die deze nieuwe groep op de arbeidsmarkt heeft.'' Gen Z lui? Dat is volgens de twee experts makkelijk te weerleggen. ,,Jongeren zijn niet lui, ze werken op een andere manier. Afgaande op CBS-cijfers werken de jongeren van nu meer dan de jongeren van tien, vijftien jaar geleden.''

Wil jij als werkgever blijven hangen in vooroordelen of ga jij het gesprek met de jonge generatie aan?

Bied Gen Z een groeipad

Van der Heijden: ,,Wil jij als werkgever blijven hangen in vooroordelen of ga jij het gesprek met de jonge generatie aan? We leven nu in een werkelijkheid waar de banen voor het oprapen liggen. Daardoor komen de jongeren tijdens een sollicitatiegesprek soms met bizarre voorstellen. Dan is de vraag: hoe ga jij daar als organisatie mee om? Zeg je direct 'nee' en ga je door naar de volgende kandidaat of kan jij iemand een mooi groeipad bieden om samen binnen het bedrijf te werken aan een mooie loopbaan waar de hoogte van het salaris niet per se op nummer 1 staat?''

LUISTER OOK - in onze podcast Werken met Gen Z praat expert Jos Ahlers met Gen Z'ers en werkgevers van Gen Z'ers. Beluister hier alle afleveringen.

,,Leg uit waarom het hoogste salaris niet mogelijk is en vertel zeker ook wat je wel kunt bieden, denk aan een interne training en goede begeleiding. Daarvoor ga je samen het gesprek aan!'' Molenaar: ,,Je hoeft tijdens zo'n gesprek niet per se 'nee' te zeggen, wel kun je helpen door jongeren te coachen en te sturen. Dat is de vernieuwing in de HR-wereld die jongeren nodig hebben.''

Werkgever, let op…

De twee experts benadrukken dat Gen Z'ers jongeren zijn. Jongeren die behoefte hebben aan een stukje coaching, regelmatig een klopje op de schouder en erkenning. ,,Dat heeft te maken met het feit dat ze jong zijn. Het is niet typisch Gen Z, het was niet anders toen Gen X'ers of de millennials net van school kwamen en gingen werken. Je bent nog onervaren en weet niet hoe de wereld in elkaar zit'', aldus Van der Heijden.

Je weet als jonge man of vrouw nog niet welke kant je op wilt. Als werkgever ga je elke week even een kwartiertje met je werknemer zitten en vraagt hoe het met hem of haar gaat. Hoe zit je in de wedstrijd en wat heb je de afgelopen week gedaan? Wat ga je de komende week doen en hoe zit het met je ontwikkelvraag? Zo'n check-in kan heel goed helpen, vooral wanneer er een bepaalde onvrede aan het borrelen is op de achtergrond. Hoe eerder je zoiets bespreekt, hoe sneller het kan worden opgelost. Daardoor is de kans groter dat iemand gelukkig is met zijn werk en langer voor je wil blijven werken.

Maak een grapje met een knipoog, maar geef toe dat er soms overwerk is

Wees transparant naar Gen Z: online en offline

Om een brug te slaan tussen jongeren en werkgevers biedt Bloom een zogenaamde Gen Z-scan aan. Daarbij wordt aan jongeren binnen de organisatie gevraagd wat er goed gaat en wat er beter kan binnen de organisatie. ,,Dit zijn elementen die oudere generaties door gewenning vaak niet meer zien terwijl ze er zelf, samen met de jongeren energie op verliezen. Met de scan zorg je dat 'energielekken' in kaart worden gebracht. Zo kan je als organisatie een nog fijnere werkgever worden voor alle generaties. Maar een Gen Z-feestje, dat wordt het niet.''

Onderdeel van deze scan is een klankbord, bestaande uit Gen Z'ers binnen een bedrijf, deze moet de focus houden op wat er goed en wat minder goed gaat op de werkvloer. De trainingen bijvoorbeeld. Of worden er wel genoeg uren vrijgemaakt zodat jongeren zich ook op andere vlakken kunnen ontwikkelen?. ,,Met de feedback kunnen organisaties aan de slag, ook wanneer wij zijn vertrokken. Op die manier blijft men zich vernieuwen'', aldus Van der Heijden.

Bullshit-meter bij Gen Z'ers

Hebben de twintigers drie korte adviezen voor organisaties die een gelukkige en tevreden Gen Z'er op hun werkvloer willen behouden? ,,Ga met elkaar het gesprek aan. Er zijn veel meer overeenkomsten dan verschillen tussen de verschillende generaties'', zegt Van der Heijden.

LEES OOK - Drie op vier Gen-Z'ers willen dat werkgever rekening houdt met hun privéleven

,,En wees transparant. Jongeren hebben een bullshit-meter. Ze prikken er direct doorheen wanneer je je beter voordoet dan dat je bent. Zowel online als offline. Denk bij online bijvoorbeeld aan een duidelijke identiteit op TikTok. Laat daarop zien wie je bent. Ook de punten waar je wat minder goed in bent. Doe niet alsof overwerk niet bestaat binnen jouw organisatie. Maak een grapje met een knipoog, maar geef toe dat er soms overwerk is. Daarnaast wil ik in een vacature de woorden 'marktconform salaris' niet meer zien. Staat het er wel? Dan haakt zeker de helft van de jongeren al af.''

Molenaar: ,,Nog een tip: hang bepaalde thema's aan de gesprekken die je met jongeren voert. Vraag hoe je een aantrekkelijker werkgever zou kunnen zijn. Doe dat gewoon. Vraag om input binnen de kaders van wat mogelijk is binnen je bedrijf of organisatie. Dat is ook een stukje leidinggeven aan jonge mensen.''

Ontvang elke donderdag het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je nu gratis in: