Het aantal auto-ongelukken neemt in de week na het ingaan van de zomertijd met een kwart toe. De kans dat een crash fataal afloopt, stijgt met 6 procent. Extra dodelijk zijn de ochtend- en avondspits ook voor wilde dieren. Reeën, dassen en wilde zwijnen hebben een paar dagen nodig om te wennen aan het nieuwe ritme van de forens.
Stress en depressie
Wennen is het ook voor de mens zelf. In de dagen na het wisselen van winter- naar zomertijd, neemt het aantal hartinfarcten met een kwart toe. De kans op een beroerte is groter en mentale aandoeningen waaronder depressies kunnen verergeren. Stress, al dan niet het gevolg van te weinig slaap, zorgt voor meer aanmaak van stoffen die ontstekingen bevorderen.
De hersenen zorgen ervoor dat processen in het lichaam op het juiste moment plaatsvinden. De biologische klok regelt ook het slaap-waakritme. Het ritme is flink ontregelt als je naar een andere tijdzone reist: een jetlag. Ook met het ingaan van de zomertijd is onze biologische klok een beetje van slag.
Koffie kan problemen erger maken
De biologische klok tikt bij iedereen net iets anders. Dat maakt de een meer een ochtendmens is en de ander meer een avondmens. Zomertijd is met name voor avondmensen nadelig; zij vallen 's avonds moeilijker in slaap. 's Ochtends is wakker worden lastiger, omdat de nacht voor hun gevoel een uur korter is.
Al lijkt een uurtje misschien niet zo veel, het kan zorgen voor concentratieproblemen, humeurigheid of slaperigheid. Een inkakmomentje op het werk is met extra koffie wel op te lossen, maar verstandig is dat niet. Sterker nog: koffie kan problemen met het ritme erger maken. Door meer en later op de dag koffie te drinken, is de hoeveelheid cafeïne die rond bedtijd nog in het lichaam zit hoger dan normaal.
Licht als oplossing
Een betere manieren om je biologische klok te beïnvloeden is licht. Als je overdag meer daglicht ziet, slaap je 's nachts beter. Het licht is buiten zelfs op een bewolkte dag 10 keer sterker dan binnen. Op een zonnige dag is dat zelfs zo'n 300 keer. Een van de beste manieren om te wennen aan de zomertijd is morgenochtend meteen na zonsopkomst naar buiten gaan. Je dag beginnen met daglicht is sowieso goed voor je biologische klok.
Is het verzetten van de klok nog wel van deze tijd? Nee. De zomertijd levert geen energiebesparing op. Dat was wel de reden voor de invoering in de jaren 70 van de vorige eeuw. Ten eerste: lampen zijn sinds de oliecrisis veel zuiniger geworden. Ten tweede: door zomertijd gaan de lampen 's avonds later aan, maar we staan 's ochtends ook een uur eerder op. Omdat het buiten dan nog donker is, gaat 's ochtends de verlichting aan.
Wintertijd of zomertijd?
De tijd met rust laten betekent minder ongelukken en minder hartinfarcten. En dat betekent minder zorgkosten. Geen tijd te verliezen, zou je zeggen. Afschaffen brengt alleen een nieuwe vraag met zich mee: stoppen we met de wintertijd of met de zomertijd? En daar zijn de meningen over verdeeld. Een permanente wintertijd past het best bij onze tijdzone. Met zomertijd zou de zon zich op een winterochtend pas tegen tienen laten zien.
Om het nog ingewikkelder te maken is er een derde optie. De Engelse tijd invoeren levert mogelijk nog meer gezondheidsvoordelen op. Nadelen zijn er ook: zodra je de grens met Duitsland over gaat, is het een uur vroeger. Of later?
Of de klok bij zomertijd een uur voor- of achteruitgaat, is voor een op de drie Nederlanders de vraag. Dat probleem is gelukkig eenvoudig op te lossen. Met het ezelsbruggetje dat ik van een vriend leerde, hoef ik er nooit meer over na te denken: Gaat het weer vooruit, dan gaat de klok vooruit. Gaat het weer achteruit, dan gaat de klok achteruit.
Ontvang elke donderdag het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier gratis in:
