'Je gaat het pas zien als je het doorhebt': deze legendarische quote van Johan Cruijff betekent dat inzicht en begrip cruciaal zijn voor succes en dat je de diepere betekenis van een situatie pas begint te zien nadat je het hebt 'doorgekregen' of begrepen.
Daarbij gaat het er om dat je niet alleen de acties ziet, maar ook de onderliggende patronen, mogelijkheden en keuzes herkent. Inzicht voorbij de oppervlakte dus. Je gaat namelijk de echte waarde van iets inzien als je het doorhebt, wat een verdieping is van puur waarnemen. Dit moment van 'doorhebben' is een keerpunt waarbij je intuïtie ontwikkelt en je sneller en effectiever kunt handelen, vaak door ervaring en handelen.
Tot zover de lessen van Johan Cruijff. Daar waar dit natuurlijk gaat over voetbal, is hetzelfde principe toepasbaar in een zakelijke context. Zeker als het gaat over financiële optimalisatie.
De CFO: tussen data en richting
Juist in de financiële wereld draait alles om inzicht. Maar CFO's kampen met een steeds complexer speelveld: transformatie wordt van hen gevraagd, markten eisen groei en ondertussen vergt ieder percentage marge bescherming tegen inflatie, loonstijgingen en onvoorspelbare supplychains.
Data is er genoeg, dashboards zijn nooit het probleem. Waar het vaak misgaat, is dat deze data zelden 'richting' geeft — het ontbreekt aan 'actionable insights' die het verschil maken voor groei en innovatie.
Waarom traditioneel rapporteren tekortschiet
Veel finance teams blijven hangen in reactieve patronen: het oplossen van budgetoverschrijdingen, het controleren van facturen en het samenvoegen van procurementdata. Rapportages vertellen wat er wordt uitgegeven, maar niet waar inefficiënties zich verstoppen of wat de eerste logische 'optimalisatie-slag' zou moeten zijn. Belangrijke struikelblokken daarbij zijn:
Silo's in uitgavencategorieën en locaties
Gebrek aan praktische inzichten: weten dat iets inefficiënt is, maar niet weten hoe het te verbeteren
Geen goede benchmarks: je mist de externe norm om je prestaties aan af te meten
Tijdrovende analyse die besluitvorming vertraagt
Spend Intelligence: inzicht omzetten in versnelling
Wat is dan de oplossing? Spend Intelligence brengt zichtbaarheid en snelheid samen. Dit is de capaciteit om veel meer te doen dan rapporteren: het is het doorzien van je kosten, herkennen waar je kunt verbeteren en direct weten welke stappen nuttig zijn.
Daarbij gaat het zeker niet alleen om het meest zichtbare deel van je kosten, de Prijs die je betaalt. Ook Protocollen (wat is je beleid), de Producten die je gebruikt, de Partners (de partijen waarmee je samenwerkt) en Processen die je hebt ingericht. De combinatie van deze 5 P's zorgt voor je huidige status en is het vertrekpunt voor optimalisatie.
Platforms die hierin ondersteunen zijn een echte gamechanger. Zij bieden niet slechts een dashboard, maar fungeren als een 'opportunity engine': ze brengen categorieën, leveranciers, business units en KPI's samen, laten benchmarks zien en voorspellen besparingspotentieel, implementatietijdlijnen en risicoprofiel. Oftewel: de CFO krijgt direct richting en kan handelen.
Lees ook: Een financieel fitte werkvloer? Met deze adviezen versterk je het vertrouwen binnen je team
De kracht van de opportunity assessment
Iedere optimalisatie zou moeten beginnen met een onafhankelijke opportunity assessment, een diepgaande scan van uitgaven (zowel direct als indirect). Het doel is niet om te auditen, maar om het verbeterpotentieel zichtbaar te maken en de bijbehorende impact, tijdlijn en benodigde inspanning te tonen. Voor finance leiders betekent dit:
Potentiële besparingen kwantificeren
Re-investment businesscase opbouwen voor groei en innovatie
Mogelijkheden identificeren voor leveranciersconsolidatie of heronderhandeling
Intern koopgedrag blootleggen en optimaliseren
Acties prioriteren op basis van effort versus rendement
Laagdrempelige, risicovrije instap zonder ingrijpende veranderingen
Specialistische ondersteuning: verdiepen, niet vervangen
Optimaliseren vraagt om specialistische kennis die intern vaak ontbreekt. Vooral bij indirecte uitgaven, vaak gefragmenteerd en niche, heeft één medewerker niet overal verstand van, en is aanvullende expertise gewenst. Het inzicht van specialisten, benchmarks en onderhandelingskracht vullen die van interne teams aan, zodat blinde vlekken in contracten en inefficiënties boven water komen zonder de bestaande capaciteit te vervangen.
Het resultaat: vaak dubbel digit optimalisaties
In mijn vorige blog leidde precies deze aanpak voor de klant tot forse structurele besparingen (in dit geval 2,4 miljoen dollar per jaar) zonder dat de relatie met bestaande leveranciers verslechterde, én zonder operationele verstoringen.
Enkele manieren waarop dit werd bereikt:
Gezamenlijk met leveranciers processen optimaliseren in plaats van puur te drukken op tarief.
Contracten zorgvuldiger afstemmen op reële marktcondities.
Spend Intelligence: van data naar actie
Het 'doorkrijgen' waar Cruijff over spreekt wordt vertaald naar de praktijk: CFO's die Spend Intelligence benutten kunnen vastzittend kapitaal vrijmaken voor:
Digitale transformatie
Investeren in talentontwikkeling
Voorbereiding op fusies of afstoting van onderdelen
Hierdoor wordt het mogelijk om proactief financieringsruimte te creëren, in plaats van reactief budgetten achteraf te zoeken. Besparingen worden direct gebruikt voor strategische projecten, waardoor elk 'ja' van de CFO een groeiversneller wordt.
De prijs van inactie
Zeker in een markt waar marges onder druk staan, loont het niet om stil te blijven staan. Zonder Spend Intelligence vliegt zelfs de beste CFO blind en ontbreekt de sturing om het volgende margepunt te behalen. Van data naar richting, van dashboards naar besluiten en van 'kosten snijden' naar 'besparing gevonden om de toekomst veilig te stellen'— dat is de stap die optimalisatie van 'Good' naar 'Great' tilt.
Wil je meer weten hoe Spend Intelligence jouw organisatie vooruit kan helpen? Start met een laagdrempelige opportunity assessment en ontdek waar jouw 'ja' de versneller voor groei wordt.
Lees ook: Over kritisch benchmarken hoeven we dit toonaangevende bedrijf niets meer uit te leggen
Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in:
