Missie 2030 voor Blijdorp-CMO Carolien Ottjes: Diergaarde erkennen als natuurherstelorganisatie

Het Masterplan 2050. Klinkt als sciencefiction, maar dat is het allesbehalve. Met het plan pakt Diergaarde Blijdorp de biodiversiteitscrisis aan. Met vier principes stuurt het Rotterdamse icoon haar onderzoeks-, onderwijs- en populatiemanagementprogramma's, waarbij de nadruk ligt op de naadloze verbinding tussen natuurherstel en soortbehoud. Een van de drijvende krachten erachter is Carolien Ottjes, sinds 2022 CMO van het groene flora- en faunaparadijs in de havenstad. Ze is genomineerd voor de titel Rotterdamse Zakenvrouw van het Jaar 2025.

Carolien Ottjes wil maatschappelijke bijdrage leveren

BusinessWise zit met de CMO in de monumentale Rivièrahal, het hoofdgebouw van Diergaarde Blijdorp dat in 1939 werd gebouwd naar het ontwerp van Sybold van Ravesteyn. In een sfeervolle aanbouw is de eerste vraag: hoe bevalt het Ottjes na tweeëneenhalf jaar in de top van de dierentuin? Voor haar aanstelling werkte ze op freelancebasis voor vele grote en belangrijke opdrachtgevers.

Ik wil graag bijdragen aan een mooi maatschappelijk doel. Sociaal impact maken

Een belangrijke rode draad in Ottjes' werkzame leven is de maatschappelijke bijdrage die ze wil leveren. „Daar voel ik mij het prettigst bij. Ik wil graag bijdragen aan een mooi maatschappelijk doel. Sociale impact maken. Ik denk dat ik heel slecht ben in het verkopen van wasmachines. Zo heb ik voor het cybersecuritybedrijf ESET gewerkt. Zij willen Nederland veiliger maken. Dan haak ik graag aan. Voor het ministerie van VWS heb ik geholpen om sport bij elke gemeente beter onder de aandacht te brengen, zodat elk kind kan sporten.''

Masterplan Diergaarde Blijdorp 2030

Dat maatschappelijke haakje is zeker ook te vinden bij Blijdorp waar Ottjes altijd al aan de slag wilde. „Voor de coronacrisis had Blijdorp al een soort van masterplan gemaakt voor 2030. Dat werd gepresenteerd en de volgende dag ging de wereld op slot. Het is daarom nooit uit de verf gekomen. Na de pandemie kwam er een vacature vrij, en in het najaar van 2022 ben ik als CMO gestart met een doelbewust plan."

Lees ook: Marion Koopman (The Social Hub): 'B Corp zijn is commercieel heel interessante propositie'

Het plan - en de opdracht - waar Ottjes zich met het team op richt is in eerste instantie de herpositionering van het merk Blijdorp met de onderliggende vraag: wat is het bestaansrecht van de Diergaarde? Het antwoord ligt voor een belangrijk deel bij de almaar afnemende biodiversiteit op deze planeet. „We zijn samen verantwoordelijk voor die biodiversiteit. Sinds 1970 is die met 76 procent afgenomen. Dat is enorm. Als je die lijn zou doortrekken, dan is er vanaf 2100 helemaal geen natuur meer.''

Onze ambitie: ervoor zorgen dat onze kinderen in 2100 te maken hebben met een stijgende, groene lijn

„ Als wij als dierentuin een deel van het soortbehoud onder onze hoede nemen, dragen we bij aan een prettigere wereld voor de volgende generaties. De urgentie is er, het is een verantwoordelijkheid waar wij als Blijdorp een rol in hebben, hebben de kennis en kunde in huis om verschil te maken. Al 167 jaar doen we wetenschappelijk onderzoek naar de meest bijzondere diersoorten. Onderzoek om de leefwereld buiten de dierentuin beter te maken. Onze ambitie: ervoor zorgen dat onze kinderen in 2100 te maken hebben met een stijgende, groene lijn. Terug naar het niveau van 1970 of 1990.''

Maatschappelijk en sociaal verschil maken buiten de dierentuin

Een van de diersoorten waar Blijdorp sinds 1970 actief mee bezig is, is de rode panda. „Daarmee kunnen we ook het verschil maken buiten de dierentuin. Omdat we aan het stuur zitten, kunnen we beslissen wat het beste is voor de diersoort en natuurherstel daaraan koppelen. Je moet het zo zien: door het onderzoek wat we hier doen, bijvoorbeeld door middel van GPS-banden waarmee we de rode panda's volgen, krijgen we inzichtelijk hoe de populatie in Nepal leeft en zich voortbeweegt. En: panda's die in Blijdorp zijn geboren, hun nakomelingen, zijn uitgezet in Nepal. Het is een voorbeeld dat bewijst dat een dierentuin zeker nog bestaansrecht heeft.''

Gezien worden als natuurherstelorganisatie

Een belangrijk punt uit het Masterplan: Diergaarde Blijdorp moet over vijf jaar gezien worden als een natuurherstelorganisatie. ,,Op die manier kunnen we ons bestaansrecht ook in de verdere toekomst veiligstellen. Je creëert een groter maatschappelijk draagvlak. Het is kort gezegd de transitie waar we nu in zitten. Weet je, er is geen checklist, een lijstje waarop punt A, B en C staan en vertellen wat je moet doen. Wat we wel doen, is bewijslast leveren. Een route van vijf jaar, want dit doe je niet 'eventjes' in een jaar. Met trots kan ik zeggen - hoewel we niet met checklist-hokjes werken, dat we er al heel wat aan kunnen vinken. Dat komt omdat we iets doen wat we al vele jaren doen. We wijken niet af van onze oorsprong, maar maken alles meer meetbaar en zichtbaar voor het publiek. We zijn van een attractiepark naar impactorganisatie aan het gaan. Dat is die transitie.''

Ik zeg altijd: ‘We zijn niet activistisch, maar we willen wel actie!’

Ottjes noemt nog enkele voorbeelden waaruit blijkt dat Blijdorp zo veel meer is dan alleen een dierenpark voor een leuk dagje uit. Intensieve samenwerking met het Wereld Natuur Fonds is er zo een. Of een project op Bonaire samen met RoffaReefs, een startup die in Blijdorp is opgezet en onderdeel van de organisatie is geworden en zich inzet om koraal te redden door middel van het kweken van vis en onderzoek te doen naar viseitjes. ,,We kunnen veel, maar hebben niet alles om het verschil te maken. Dat verschil maken we met partners, ook ver buiten de poorten van Blijdorp. Onze tagline is 'Beleven Beschermen Blijdorp', het vat onze boodschap en onze missie en visie prachtig samen. Ik zeg altijd: 'We zijn niet activistisch, maar we willen wel actie!'. We laten zien hoe het kan en samen kunnen we actie ondernemen.''

Lees ook: Bij Rituals moeten duurzaamheid en luxe hand in hand gaan: 'Een enorm doel'

Expeditie Blijdorp: education en gamification in de app

Samen actie ondernemen kan bijvoorbeeld door middel van een onderdeel in de Blijdorp-app, 'Expeditie Blijdorp'. „Het is education, educatie en entertainment, gekoppeld aan gamification en inmiddels ruim 84.000 keer gedownload. Op die manier maak je meetbaar dat we ons natuurbehoudverhaal naar het publiek toe kunnen vertellen. Het is niet alleen een marketingtool, het is educatie over de staat van onze planeet. Ook wanneer de mensen thuis zijn en op hun telefoon zitten.''

Tekst gaat onder foto verder

Rotterdams Zakenvrouw van het Jaar 2025

Een CMO die zich dit voorjaar misschien ook Rotterdams Zakenvrouw van het Jaar 2025 mag noemen. Ottjes is een van de genomineerden waarop tot 12 mei gestemd kan worden. ,,Het is een eer dat ik ben voorgedragen en een eer dat ik als CMO actief ben voor een icoon in deze stad. Het is een waardering voor mij als persoon en het geeft mij, maar zeker ook Blijdorp zelf, nog meer een stem. Er is geen betere plek voor ons om te doen wat we doen dan deze stad. Het draait hier om verandering, hier kunnen we als park ons koploperschap toe-eigenen en worden we gesteund. Ik zie de verkiezing als podium waarop we kunnen laten zien welke impact we maken. Niet alleen voor Blijdorp, maar ook de andere genomineerde zakenvrouwen en hun bedrijf.''

Er mogen zeker meer vrouwen aan directietafels zitten. Maar breng dan wel de inhoud mee, je zit er niet alleen omdat je vrouw bent

Lees ook: 'Het stereotype dat mannen van nature betere leiders zijn, klopt niet'

Als CMO het verschil maken én het verhaal vertellen

Meer vrouwen in de bedrijfstop is ook zo'n broodnodige ambitie die we met ons allen moeten hebben, net als het natuurbehoud. Hoewel minder dan voorheen, zijn de directiekamers van de wereldwijde dierenparken voor een groot deel nog steeds een mannelijke aangelegenheid. Wat merkt Ottjes daarvan? „Als zakenvrouw en vrouwelijke directeur aan een tafel zitten en daarnaast ook door anderen gehoord worden, dat zijn twee zeer verschillende dingen. Dat maak je nog weleens mee. Er mogen zeker meer vrouwen aan die directietafels zitten'', aldus de CMO. „Maar breng dan wel de inhoud mee; laten we dat niet vergeten. Je zit er niet alleen maar omdat je vrouw bent. Breng waarde mee aan die tafel. Of je nu man bent of vrouw. Wat ik mooi vind: als CMO zit je in een positie dat je niet alleen het verschil kunt maken, maar ook het verhaal kan vertellen.''

En als Carolien Ottjes niet in boardrooms en vergaderzalen zit, dan heeft ze vast een favoriet plekje in Diergaarde Blijdorp waar ze even tot rust kan komen en genieten van de bijzondere werkplek. Welke plek is dat? „Hier om de hoek zitten de otters (foto onder, red). Heb jij ze ooit zien slapen? Dan drijven otters op hun rug en houden ze elkanders handjes vast. Op die manier drijven ze niet af. Ontzettend slimme dieren zijn het.''

Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in: