Persoonlijke ontwikkeling

Prestatiedruk en stressklachten: 'We moeten productief zijn ten koste van onze eigen gezondheid, zoiets sloopt je'

Steeds meer mensen ervaren stressklachten. Foto: Shutterstock Steeds meer mensen ervaren stressklachten. Foto: Shutterstock
Steeds meer mensen ervaren stressklachten. Foto: Shutterstock
Leestijd 5 minuten
Lees verder onder de advertentie

Psycholoog Thijs Launspach (37) maakt zich al jaren zorgen. „De maatschappij maakt ons ziek. We lijken het geaccepteerd te hebben dat het normaal is dat een groot deel van de samenleving tegen behoorlijke stressklachten aanloopt. We halen onze schouders op en gaan weer door. Een heel ernstige ontwikkeling.''

We moeten productief zijn ten koste van onze eigen gezondheid, zoiets sloopt je

Thijs Launspach Psycholoog en auteur

Momenten om 'even af te koppelen' zijn er niet of nauwelijks meer, aldus Launspach, expert op het gebied van mentale gezondheid, stress, burn-out, millennials en de impact van social media. De psycholoog schreef er verschillende boeken over, zoals Fokking Druk, Werken met Millennials, Werk Kan Ook Uit en We Doen Allemaal Maar Wat. „We leven in een tijd van neoliberaal kapitalisme, waarin ook verwacht wordt dat we fokking druk moeten zijn. We werken onszelf helemaal te pletter om rond te komen, want de huur, hypotheek of kinderopvang moeten wel betaald worden. Het is de maatschappij 'an sich' die ons zoveel druk oplegt. We moeten productief zijn ten koste van onze eigen gezondheid. Zoiets sloopt je."

„Onze economie draait 24/7. Ik opteer niet voor een communistische heilstaat, maar we hebben wel een overheid nodig die ons beter beschermt tegen de excessen van de productiviteitscultuur. Dat geldt voor alle generaties, maar er zijn wel genoeg redenen om aan te nemen dat vooral jonge mensen hier last van hebben: ze zijn nog bezig met het uitstippelen van hun pad en voelen dat er meer van ze wordt verwacht.''

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Alleen Nederland kent nog de diagnose burn-out. Tijd om daarmee te stoppen? 'De klachten zijn reëel, dus daar moet je iets mee'

Launspach zegt dat het goed is om af en toe even af te koppelen. ,,Zorg dat je loskomt van alle prikkels, inclusief commerciële prikkels waarmee we in onze vrije tijd doodgegooid worden. Dat kan een wandeling zijn op het strand of in het bos, mediteren, ademhalingsoefeningen of met vrienden ouwehoeren in de kroeg. Maar het probleem ligt wat mij betreft dieper: we hebben systematische oplossingen nodig.''

Vooral young professionals hebben vaak de neiging om zichzelf heel belangrijk te maken. Anders gezegd: ze denken dat ze onmisbaar zijn

Job van Hooijdonk Voxius

Werkweek van 80 uur

Ook voormalig advocaat en ondernemer Job van Hooijdonk (33) – tegenwoordig consultant bij Voxius en influencer - maakt zich zorgen: het aantal mensen in zijn omgeving met (verschijnselen van) een burn-out is bijzonder groot. ,,Heel zorgwekkend. En ik merk dat het moeilijk is om ze uit die situatie te halen. Vooral young professionals hebben vaak de neiging om zichzelf heel belangrijk te maken. Anders gezegd: ze denken dat ze onmisbaar zijn. En komen er vervolgens te laat achter dat hun gezondheid belangrijker is dan hun werk.''

Lees verder onder de advertentie

Lees ook: Burn-out, buitensporige productiviteit, angst en depressie: Millennials zijn de meest uitgeputte generatie

Van Hooijdonk begon zijn werkzame leven als M&A-advocaat bij een kantoor in Amsterdam. Een M&A-advocaat is een gespecialiseerde advocaat die juridische begeleiding biedt bij fusies en overnames (Mergers & Acquisitions). Hij werkte 'ver boven fulltime'. ,,Ik ken genoeg mensen die 80 uur per week werken. Zij staan altijd aan. Zo'n leven kun je alleen maar leiden als je werk ook echt je passie is. Die passie had ik niet. Het is onmogelijk dat werk vol te houden als je hart er niet ligt. Ik werd er doodongelukkig van. Je ziet dat mensen uitvallen wanneer er iets vervelends in je privéleven gebeurt, denk aan ziekte in je familie of relatieproblemen. Veel mensen hebben dan niet de ruimte om daar iets mee te doen. Ik heb drieënhalf jaar als M&A-advocaat gewerkt en voelde me vaak nutteloos. Thuiswerken was ook geen optie, daar werd niet eens over gepraat. Ik werkte vijf dagen per week op kantoor. Aan het einde van de dag was ik vooral bezig met het maken van documenten, zodat bedrijf A bedrijf B kan overnemen. Mede door de hoge werkdruk ben ik met dat werk gestopt.''

Samen met een oud-studiegenoot richtte Van Hooijdonk vervolgens Regreener op, een platform dat zich richt op het groener maken van onze planeet: het bedrijf helpt bedrijven met het meten, reduceren en compenseren van CO2-uitstoot. Van Hooijdonk is nog steeds aandeelhouder, maar werkt tegenwoordig als consultant bij Voxius. In die hoedanigheid richt hij zich onder meer op executive search voor vaste en interim- functies in het bedrijfsleven en het adviseren rondom partnerprojecten in de advocatuur. „Ik ken het advocatenwereldje dus vrij goed. Ik zie gelukkig een cultuuromslag, thuiswerken is bespreekbaar, maar het gaat langzaam. Het gaat nog te veel om uurtje-factuurtje. Het is heel ingewikkeld om dat systeem van zoveel mogelijk uren maken te doorbreken.''

Lees verder onder de advertentie

Helemaal niks doen

Van Hooijdonk heeft vorig jaar een sabbatical gehad en probeert goed voor zichzelf te zorgen. ,,Als influencer wordt van mij verwacht dat ik veel online moet zijn, daar worstel ik mee. Maar ik kan mijn grenzen veel beter bewaken dan een paar jaar geleden. Ik probeer mijn actieve schermtijd terug te dringen. Hoe? Door zonder telefoon naar buiten te gaan, naar het strand bijvoorbeeld. Dat werkt heel bevrijdend.''

Lees ook: Echt even relaxen: 6 tips voor optimale ontspanning na werktijd

Van Hooijdonk stelt dat mensen niet moeten onderschatten hoe belangrijk het is om even helemaal niks te doen. ,,Wanneer mensen na een werkdag op de bank neerploffen, hebben ze de neiging om gelijk op Instagram te scrollen. Men doet vrijwel nooit niks. En dat is zonde. Wanneer ik zonder boek of telefoon naar het strand of bos ga, ontstaan vaak de meest creatieve ideeën. Ik merk het ook wanneer ik met vrienden een weekend weg ga: er ontstaat een moment dat de verveling toeslaat. En dan wordt het pas écht leuk: dan komen de leuke onzingesprekken. Af en toe helemaal niks doen, dat zouden meer mensen moeten doen.''

Lees verder onder de advertentie

Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in: