In deze aflevering van de podcast 'Hoe word ik' vertelt Peter Ros hoe je beter wordt in samenwerken. En wat samenwerken écht is.
,,Samenwerken is een woord dat heel makkelijk gebruikt wordt, maar in de praktijk betekent het vaak helemaal niet samenwerken. Het betekent: ik zit in een organisatie, ik heb iets van jou nodig, en ik moet zorgen dat ik dat tegen zo min mogelijk kosten krijg. Voor de rest maakt het me niet zoveel uit. En dat noemen we dan samenwerken. Maar dat is het natuurlijk niet."
Het probleem met afdelingsdenken
,,Wat ik vaak zie, is dat organisaties geoptimaliseerd worden op afdelingen. Dat komt vanuit de historie. Henry Ford ontdekte dat als je ieder onderdeeltje van het productieproces optimaliseert, je aan het einde een fantastische auto hebt van hoge kwaliteit tegen een lage prijs. Dat werkte toen en daarom zijn we dat allemaal op die manier gaan doen."
,,Maar tegenwoordig hebben we complexere organisaties, zoals matrixorganisaties. Ondanks deze structuren worden mensen nog steeds vaak beoordeeld op de prestaties van hun eigen afdeling. Dan gaan ze daar ook op focussen. Dat leidt tot organisaties waarin afdelingen afzonderlijk goed presteren, maar die als geheel slecht functioneren, omdat ze niet samenwerken. Sterker nog, ze werken elkaar soms zelfs tegen."
Geen gezamenlijk doel
,,Een belangrijk probleem is dat er geen incentive is om samen te werken. Mensen zien vaak het einddoel niet meer. Vroeger was dat eenvoudiger: als je wist dat er een auto moest worden gebouwd, dan kon je zien hoe jouw onderdeel daaraan bijdroeg. Tegenwoordig loopt dat allemaal meer in elkaar over. Veel mensen staan zo ver van het eindresultaat, dat ze vooral bezig zijn met hun eigen taken."
,,Dit is ook waarom start-ups en sommige succesvolle bedrijven zo hameren op een 'moonshot' of een 'big audacious goal'. Dat geeft richting. Alles wat je doet en iedere beslissing die je neemt, is erop gericht om dichter bij dat doel te komen. Maar als je kijkt naar de gemiddelde missie van een groot bedrijf, zie je vaak veel woorden waar niemand het oneens mee kan zijn. Het is te veilig, niet sturend. Daardoor helpt zo'n missie niet om beslissingen te nemen in het dagelijkse werk. Dit vraagt om krachtig leiderschap, dat dit helder communiceert."
Mensen zien als mens, niet als functie
,,Op individueel niveau is er nog een ander probleem: we zien elkaar vaak alleen in rollen en functies. Mensen doen binnen die rol precies wat ze moeten doen, omdat ze daarop worden afgerekend. Maar in de praktijk is er altijd grijs gebied. Samenwerking betekent dat je bereid bent dat grijs voor elkaar dicht te lopen en niet te denken: laat mijn collega dat maar oppakken. Het betekent dat we niet alleen de successen met elkaar vieren, maar ook de pijn met elkaar delen."
,,Organisaties met verbonden mensen werken beter samen, omdat die mensen meer voor elkaar over hebben. Verbonden teams leren sneller, omdat mensen eerder fouten toegeven. Goede samenwerking begint dus met het verbinden van mensen op een menselijk niveau. Dit betekent dat je elkaar beter moet leren kennen. Wat motiveert iemand? Waar is iemand trots op? Wat geeft richting? Maar ook: waar liggen angsten? Ik wil niet alleen weten hoe ik het beste in iemand naar boven haal, maar ook hoe ik het slechtste in iemand naar bovenhaal, zodat ik dat kan vermijden."
Menselijke verbinding
,,Mensen hebben twee basisbehoeften: gezien worden en het gevoel hebben dat ze goed genoeg zijn. Dat gevoel van 'niet goed genoeg zijn' zit bij bijna iedereen, in alle lagen van de organisatie. Als je daar open over kunt praten, weet ik wat jij nodig hebt, en weet jij wat ik nodig heb. Dat heeft niets te maken met tijd of geld, maar met verbinding."
,,Als je van tevoren investeert in die verbinding, zijn mensen bereid om elkaar te begrijpen, fouten toe te geven en samen te werken. Dat bespaart uiteindelijk tijd. Je hebt minder vervelende vergaderingen nodig om dingen recht te breien die bij voorbaat al misgingen. Dus zorg voor minder meetings en meer echte conversaties."
Luister ook naar de andere afleveringen met Peter Ros
Hoe word ik beter in meetings?
Hoe word ik een betere e-mailer?
Hoe word ik beter in brainstormen?
Hoe word ik een betere verbinder?
Hoe word ik een betere innovator?
Hoe word ik een echte doener?
Hoe word ik een duidelijke leider?
Hoe word ik een betere sparringpartner?
MEER LUISTEREN? Hier vind je alle afleveringen:
