,,Als je vooraf heel goed weet wat je gaat bouwen is Waterval een heel mooie methodiek," vertelt Bouva. Hij legt in de podcast uit wanneer de aanpak wél en niet werkt en hoe hij zelf een hybride vorm ontwikkelde die uiteindelijk leidde tot een overstap naar Scrum.
Lees ook: Wat is de projectmanagementsmethode PRINCE2?
Wat is de Waterval-methode precies?
De Waterval-methode is een lineaire projectaanpak, waarbij je van boven naar beneden werkt: plannen, ontwerpen, bouwen, testen en opleveren. Elke fase volgt op de vorige. Je gaat pas door als het voorgaande volledig is afgerond.
Volgens Bouva werkt dat goed bij projecten die voorspelbaar zijn en weinig verrassingen kennen. ,,Op het moment dat je een traject doet dat je al vaker hebt gedaan weet je welke uitdagingen je tegenkomt. Dan kun je de hele ontwikkeling prima vooraf plannen."
De kracht van de Waterval-methode zit in de stabiliteit van de scope. Als vooraf duidelijk is wat er gebouwd moet worden (en vooral wat er níet verandert) biedt de methode grip en duidelijkheid.
De fasen van de Waterval-methode:
Fase - Wat gebeurt er?
Requirements - Alle wensen en eisen verzamelen
Ontwerp - Uitschrijven van specificaties
Bouw - Uitvoering van het plan
Test - Alles testen voordat het eindproduct zichtbaar wordt
Oplevering - Eindproduct in één keer tonen
Wanneer werkt de Waterval-methode goed?
Bouva is heel stellig: Waterval werkt goed wanneer er weinig verandert en de scope duidelijk is. ,,Voor grote ontwikkelingen met weinig variatie kan Waterval een heel goede methodiek zijn."
De methode is volgens hem ideaal als:
de oplossing al vaker is gebouwd
de uitzonderingen vooraf in kaart te brengen zijn
voorspelbaarheid belangrijk is;
er duidelijke deadlines of rapportagemomenten zijn.
Waarom is voorbereiding zo belangrijk?
De basis van de Waterval-methode staat of valt met het werk dat je doet voordat je begint te bouwen. Label A organiseert daarvoor intensieve verkenningssessies. ,,Het allerbelangrijkste is dat je in het begin niet alleen de happy-flow beschrijft, maar ook de 'not-so-happy-flows'. Dat zijn situaties waarin het proces afwijkt van de verwachtingen.
Volgens Bouva ontstaan de meeste misverstanden bij uitzonderingen. De klant verwacht dat iets op manier A werkt, terwijl het development-team denkt dat manier B logisch is. Die afwijkingen wil je er vooraf uithalen.
Stappenplan voor de Waterval-methode:
Verken de klantdoelen en context
Haal alle requirements op
Breng alle uitzonderingen in kaart
Documenteer alles voor iedereen
Maak een volledige tijdsplanning
Leg afspraken vast in scope en offerte
Start het project pas bij volledige duidelijkheid
Lees ook: Klantgerichter en efficiënter werken, hoe werkt Lean Six Sigma in de praktijk?
Voordelen en nadelen van de Waterval-methode
Expert in de methode Bouva kent zowel de voordelen als de nadelen. Hij zet deze in de podcast uitgebreid op een rij. Hij herkent ze allemaal in de praktijk en geeft er enkele voorbeelden van.
Voordelen van de Waterval-methode:
Eenvoudige training: Teamleden begrijpen snel hun taak: „Je weet welke taak je kunt weggeven."
Duidelijk zicht op voortgang: Heldere milestones en planning: ,,Iedereen weet vooraf hoe de planning zou moeten verlopen."
Eenvoudig beheer: Overzichtelijke en lineaire aanpak.
Besparing van tijd en kosten: Minder verrassingen door vooraf te plannen.
Duidelijke rolverdeling: Iedereen weet wat er van hen verwacht wordt: ,,Documentatie is daarom cruciaal."
Nadelen van de Waterval-methode:
Weinig ruimte voor aanpassingen: Een wijziging betekent terug naar het begin en dat kost geld en tijd.
Klant wordt laat betrokken: De klant ziet het eindproduct pas na lange tijd.
Mogelijke vertragingen: Eén foutje in een eerdere fase werkt door in alles daarna.
Wijzigingen geven discussie: Als de scope wijzigt, wijzigt ook de factuur.
Lagere betrokkenheid: Teamleden werken strikt binnen hun eigen taakgebied.
Het grootste risico is dat het eindproduct niet voldoet aan de verwachtingen van de klant. Bouva verwoordt het treffend: ,,Je komt na drie maanden uit je grot en dan hoor je: dit is niet wat ik verwachtte."
Lees ook: Agile werken: wat is het en hoe haal je er het meeste uit?
Hybride vorm en overgang naar Scrum
Zodra de klant iets anders wil tijdens het project ervaar je volgens expert Bouva de Achilleshiel van de Waterval-methode. Volgens de logica van de aanpak moet je bij zo'n wijziging terug naar de eerste fase. Dat geeft vertraging én leidt tot discussie over het budget.
,,Dat is de uitdaging. Ondanks een goede voorbereiding kunnen verwachtingen toch verschillen." Vooral bij de ontwikkeling van innovatieve software is dat problematisch. Daarom ging Label A experimenteren en vond het een hybride vorm tussen Waterval en Scrum.
,,Bij Label A combineren we de voorspelbaarheid van Waterval met de wendbaarheid van Scrum. We halen vooraf de requirements op, maar leveren daarna elke twee weken iets op." De klant kan daardoor tussentijds feedback geven, waardoor afwijkingen niet pas na maanden worden ontdekt.
Wanneer kies je voor Waterval en wanneer voor Scrum?
Bouva benadrukt als expert in softwareontwikkeling en projecten dat er geen heilige graal bestaat. ,,Er is niet één perfecte vorm. Je moet kijken wat werkt voor jou, je team en je product."
Kies voor Waterval als:
de scope stabiel is
voorspelbaarheid belangrijk is
rapportage zwaar meeweegt
er weinig innovatie in het project zit
Kies voor Scrum als:
je iteratief wilt ontwikkelen
je regelmatig feedback nodig hebt
het eindresultaat nog niet scherp is
je in de innovatiehoek werkt
Een vergelijking van de Waterval-methode versus Scrum:
De mening van Marco Derksen: de 'oermoeder van projectmanagement'
Zoals in iedere podcastaflevering van Mastering the Method geeft Marco Derksen zijn ongefilterde mening. Over Waterval is hij verrassend positief. Hij noemt het de 'oermoeder van projectmanagement', de eerste methode die structuur bracht in softwareontwikkeling.
Hij waardeert de scherpe fasering en het principe dat je niet terugkeert naar een eerdere fase. „De bron blijft zuiver", zegt hij. Tegelijkertijd ziet hij hoe moderne varianten vooral oude wijn in nieuwe zakken zijn, met trucjes, namen en logo's die geen wezenlijke vernieuwing brengen.
Beluister de volledige podcast
Wil je de volledige uitleg met alle voorbeelden van Jeffrey Bouva horen? Beluister dan deze aflevering van Mastering the Method met de Account Director bij Label A en voormalig backend-developer.
Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in:
