Het is voelbaar: we zitten op een kantelpunt na jaren van let's go for it. Vergaderingen worden stiller, kwartaalcijfers verliezen hun glans, en op de gang gonst het van zorgen over wat komen gaat. De energie is eruit, het lef lijkt zoek, en ineens draait alles om overleven in plaats van groeien. Klinkt bekend?
EBITDA staat onder druk, dus snijden en hopen dat het overwaait
Maar wat gebeurt er? Terugvallen op oude reflexen. Flexibele krachten worden bedankt, teamuitjes geschrapt, en die persoonlijke coaching voor je mensen? Die verdwijnt in de budget versnipperaar. De EBITDA staat onder druk, dus snijden en hopen dat het overwaait. Het is een patroon dat steeds terugkomt, en eerlijk: het werkt zelden.
Ik zie dit gebeuren bij grote en beursgenoteerde bedrijven. Familiebedrijven en ondernemers ervaren misschien hetzelfde, maar zij zijn in staat om eigen keuzes te maken. Soms overzien ze het beter. Een jaar iets minder EBITDA is niet altijd heel ernstig, zij bepalen zelf of ze de druk wel of niet gaan opvoeren.
Jong talent laten liggen is dom
In de haast om kosten te drukken, wordt een kapitale fout gemaakt. Ervaren krachten worden binnengehaald – 'even een paar schalen meer, maar dan heb je wat' – terwijl jong talent links blijft liggen. Logisch, misschien: waarom investeren in iemand die tijd nodig heeft om op stoom te komen, als je morgen een doorgewinterde pro kunt hebben?
Maar dat is kortetermijndenken. Jonge mensen brengen niet alleen energie, ze stellen vragen die vastgeroeste patronen doorbreken. Bij een techbedrijf stelde een starter van 25 één simpele vraag die een proces versimpelde waar jaren omheen werd gedraaid. Bij een retailer verdubbelde een stagiair het social media-bereik met een frisse pitch. McKinsey zag het ook: bedrijven die divers talent binnenhalen, scoren tot 25 procent beter op innovatie. Maar dat is geen verrassing. Jonge mensen zijn geen kostenpost, ze zijn de toekomst.
Transparantie is geen luxe, het is de basis. Zonder dat is het sturen zonder kompas
Ineke Kooistra
De signalen zijn er, maar actie blijft uit
Het is geen geheim: de signalen zijn overal. In de cijfers, in de sfeer, in de korte antwoorden tijdens Teams-calls. Maar er wordt gewacht tot het pijn doet voordat er iets gebeurt. En dan? De kleine dingen sneuvelen. De kerstborrel, de incentives op locatie, het sportschool abonnement en dat ene uitje dat mensen verbindt. Het bespaart amper, maar sloopt wel de sfeer.
Erger nog: het team wordt niet meegenomen. Zonder uitleg over waarom er gesneden wordt, voelt het als willekeur. En willekeur maakt mensen cynisch. Bij een bedrijf waar bezuinigingen werden doorgedrukt zonder verhaal, was binnen zes maanden het vertrouwen weg en het verloop torenhoog. Transparantie is geen luxe, het is de basis. Zonder dat is het sturen zonder kompas.
Lees ook - De 'Great Man'-theorie in de techsector is achterhaald, bouw aan een sterke teamcultuur
Meer vragen met minder middelen
En dan die andere valkuil: de targets gaan omhoog terwijl de middelen slinken. Minder budget, zelfde output. Noem het de 'Michelin-ster-met-een-pakje-boter'-aanpak. Het werkt niet. Geen enkel bedrijf floreert door te bezuinigen én de lat hoger te leggen. Het leidt tot stress, uitval, en een lege kantoortuin. Harvard Business Review wees erop: die combinatie sloopt teams Maar eerlijk, dat weet iedereen die ooit met een team heeft gewerkt.
Het kan echt anders
Het hoeft niet zo te gaan. Mensen snakken naar werk dat bij hun leven past. De een wil een vast contract, een anker. De ander wil vrijheid, van project naar project hoppen, energie halen uit afwisseling. Waarom iedereen in hetzelfde hokje duwen? Dat is toch zonde van al dat potentieel?
Het FlowFrame: vier lagen, one team
Forget one-size-fits-all. Meet het FlowFrame, een model met vier lagen dat je organisatie stevig én flexibel maakt. Gebaseerd op what works, met richtpercentages:
De Core (50%) – Vaste krachten die je cultuur dragen en je verhaal ademen. Ze zijn de basis, de harten en je backbone. De spelers die je bedrijf maken.
De Growth Layer (20%) – Contractanten die kunnen doorgroeien naar het vaste basis team, of happy zijn met tijdelijke opdrachten. Ze brengen frisse ideeën en houden de boel op scherp, vaak jonge talenten of specialisten.
De Flex Layer (20%) – Zzp'ers, uitzendkrachten, gedetacheerden voor pieken of projecten. Ze geven je de snelheid om te schakelen, perfect voor seizoenswerk of een snelle scale-up.
De Sprints (10%) – Specialisten voor korte, specifieke klussen. Een expert voor een strategic sprint, een consultant voor een project. Ze zijn je mensen die precies leveren wat op een specifiek moment nodig is.
Met deze mix – 50% Core, 20% Growth, 20% Flex, 10% Sprints – creëer je een organisatie die stabiel én agile is. De percentages zijn een richtlijn: ze variëren per sector. Maar het principe? Dat staat als een huis.
Meer expertblogs van Ineke Kooistra en andere experts uit het bedrijfsleven lees je onder meer via deze link: businesswise.nl/experts.
Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in:
