Wat betekent het écht om een effectieve strategie te ontwikkelen? In deze aflevering deelt Taco Oosterkamp, trainer, coach en auteur van het boek Cruisecontrol, zijn inzichten over betere strategieontwikkeling. De belangrijkste lessen:
Goede strategie ontwikkel je niet vanzelf
Volgens Oosterkamp komt zwakke strategieontwikkeling vooral door twee factoren: het gebrek aan opleiding en de haast om te handelen. „Niemand wordt geboren met een strategie-gen. Je moet de vaardigheid ontwikkelen, maar op school leren we dit niet." Bovendien kost strategisch denken tijd en energie, twee drijfveren die voor veel leidinggevenden schaars zijn. Dit betekent dat veel strategieën worden afgeraffeld en gebaseerd op „het eerste beste idee". Oosterkamp: „Je eerste plan voelt geniaal, maar is het dat werkelijk?"
Vermijd de klassieke fouten bij het ontwikkelen van een strategie
Hij citeert Richard Rumelt, auteur van Good Strategy Bad Strategy. Eén van de grootste valkuilen is 'fluff', oftewel betekenisloze slogans die geen echte strategie vormen. „Dan hoor je 'Onze strategie is om de nummer één te worden in de markt': dat klinkt mooi, maar dit is geen plan; dit is een doel." Het gebrek aan concreetheid en focus leidt tot mislukking. Daarnaast benadrukt hij dat organisaties vaak strategieën verwarren met doelen: „Een strategie moet een duidelijk pad bevatten om een obstakel te overwinnen. Zonder dat ben je aan het dromen."
Ontdek de centrale uitdaging
Een succesvolle strategie richt zich niet op het oplossen van honderd problemen, maar op één fundamentele kernuitdaging. Hij noemt dit de 'centrale uitdaging', een concept dat ook wordt beschreven door denkers zoals Rumelt en Eli Goldratt. „De kunst is om te zoeken naar dat ene onderliggende probleem, waarvan de oplossing meerdere andere obstakels laat verdwijnen," legt hij uit.
Een krachtig voorbeeld is een kledingondernemer die worstelde met lage verkopen. In plaats van drie ton extra in marketing te investeren, richtte Oosterkamp zich op het interne probleem. Verkopers raadden niet eens actief eigen producten aan. „Het bleek logischer om eerst het gesprek aan te gaan met medewerkers dan massaal in marketing te investeren," zegt hij.
Het denkproces: kies voor precisie én alternatieven
Wat hij écht benadrukt, is de noodzaak van kritische reflectie tijdens strategische ontwikkeling. Goed strategisch denken betekent bovendien scenario's naast elkaar zetten. „Verlaat het eerste idee en bedenk scenario's twee, drie of zelfs 99," adviseert hij. Hier heeft AI een enorme meerwaarde: „AI helpt niet door de strategie voor jou te maken, maar door je aan het denken te zetten. Laat AI gaten in je idee schieten en stel vragen: welke alternatieven mis ik nog?" Deze aanpak dwingt je tot volledigheid en precisie.
De praktijk en het team: balans vinden
Strategie werkt alleen als het hele team actief wordt betrokken. Vaak wordt de praktische uitvoering over het hoofd gezien. Een belangrijk aspect volgens Oosterkamp is om te documenteren en vast te leggen. „Als je dat nalaat, leidt dit tot inefficiënte vergaderingen, waarbij tijd verspild wordt aan kleine problemen." Hij benadrukt het belang van samenwerking: „Strategie is geen solo-activiteit. Betrek je team en maak ruimte voor hun input."
Luister de andere aflevering met Taco Oosterkamp
Hoe word ik beter in delegeren?
MEER LUISTEREN? Hier vind je alle afleveringen: