Beter na ziekte, mantelzorg die is gestopt of de boodschappen die duurder zijn geworden: het is volgens Witjes gissen naar de oorzaak, maar feit is volgens hem dat de laatste tijd steeds meer mensen de arbeidsmarkt willen betreden. „Ze willen graag weer aan de slag en zijn beschikbaar. Maar dat lukt vaak niet direct, dat verklaart het werkloosheidscijfer van 4 procent. Maar het gros vindt op termijn gewoon een baan.''
De arbeidsmarkt is nog steeds krap, werkgevers hebben nog steeds moeite om mensen te vinden
Rob Witjes UWV
Witjes benadrukt dat het percentage werklozen nog steeds historisch laag is. „De afgelopen 3 jaar lag het cijfer onder de 4 procent, nu dus 4 procent. De arbeidsmarkt is nog steeds krap, werkgevers hebben nog steeds moeite om mensen te vinden. De krapte vlakt wel wat af: waar ze eerste bij wijze van drie kandidaten hadden, hebben ze er nu zes.''
Witjes ziet dat meer vrouwen dan mannen de arbeidsmarkt (weer) betreden. ,,Vrouwen hebben ook vaker een baan gevonden dan mannen. En soms lukt het gewoon even niet, omdat ze even in de wachtrij staan. Maar er is absoluut geen reden tot paniek.''
Toename in collectief ontslag
De arbeidsmarktdeskundige ziet de laatste tijd wel een toename van het aantal meldingen voor collectief ontslag bij bedrijven. Ze hebben een meldingsplicht bij het UWV en de vakbonden. Dan gaat het om meer dan twintig mensen die er uit moeten. „Ze geven als redenen op financieel- organisatorische ontwikkelingen of marktomstandigheden. Dat aantal zien we wel langzaam toenemen, met name in de commerciële dienstverlening en industrie. Daar maak ik me wel een beetje zorgen over en zou kunnen leiden tot een hogere werkloosheid. Maar in het algemeen vinden ook deze mensen snel weer een baan. Neem het faillissement van Blokker vorig jaar, waarbij het om meer dan 3000 mensen ging. Voor de werknemer niet leuk, maar het bood werkgevers weer kansen. Slechts een op de acht mensen die Blokker ontsloeg, klopte bij het UWV aan.''
Dat bedrijven meer dan twintig mensen ontslaan, is omdat ze willen herstructureren, aldus Witjes. ,,Ik ga niet zeggen dat AI die banen overneemt, maar bedrijven bereiden zich wel voor op hoe ze beter kunnen inspelen op technologie, waar AI onder valt. Ze willen hun organisatie opnieuw inrichten en kiezen voor een kostenbesparing.''
Lees ook: Heineken schrapt 400 banen op hoofdkantoor in Amsterdam
Werkloosheid onder 25-plussers hardst gestegen
Volgens het CBS is het aantal werklozen in de afgelopen drie maanden met gemiddeld 8.000 per maand gestegen. In september 2024 was 3,1 procent van de 25- tot 45-jarigen werkloos, dat is gestegen naar 3,4 procent in september 2025. Bij 45-plussers gaat het om een toename van 2,1 naar 2,6 procent.
In diezelfde periode is bij jongeren van 15 tot 25 jaar de werkloosheid iets gedaald, van 9 naar 8,8 procent. „Maar het is niet ondenkbaar dat de jeugdwerkloosheid komende tijd gaat oplopen'', zegt arbeidsmarktanalist Bart van Krimpen van Randstad Groep Nederland.
Als het economisch minder gaat loopt de werkloosheid bij jongeren vaak bovengemiddeld op
Bart van Krimpen Randstad Groep
Werkloosheid onder jongeren ligt altijd hoger dan onder oudere groepen, vervolgt Van Krimpen. „Dat heeft met name te maken met een aantal structurele factoren. In die groep jongeren zitten veel schoolverlaters die de arbeidsmarkt opstromen op zoek naar een eerste 'serieuze' baan, naast hun bijbaan. Dat kost soms wat tijd, want niet iedere jongeren heeft op dag één een passende baan gevonden. Deze 'frictiewerkloosheid' is in die zin natuurlijk niet verrassend. Ten tweede: jongeren werken vaak in flexibele (bij)banen tijdens school/studie, waar vaker sprake is van wisseling of beëindigen contract, denk aan vakantiewerk. Ook dit draagt bij aan een gemiddeld hogere werkloosheid."
Het is volgens Van Krimpen ook goed om te beseffen dat jongeren, juist door hun relatief hoge mobiliteit en flexibiliteit op de arbeidsmarkt, ook een grilliger verloop van werkloosheid laten zien. „Als het economisch minder gaat loopt de werkloosheid bij jongeren vaak bovengemiddeld op, anderzijds daalt het ook weer bovengemiddeld als de markt keert. Op dit moment zien we trouwens niet een sterke toename van de werkloosheid, terwijl deze onder oudere groepen wel wat oploopt. In die zin is dat een afwijking van het normale patroon. Maar het is zeker niet ondenkbaar dat de jeugdwerkloosheid de komende tijd wat verder gaat oplopen.''
Lees ook: Ook dit is China: steeds meer nepkantoren voor jongeren zonder baan
WW-Uitkeringen blijven gelijk
UWV registreerde eind september 187.040 lopende WW-uitkeringen. Daarmee bleef het aantal WW-uitkeringen nagenoeg gelijk aan dat van een maand eerder. In vergelijking met een jaar eerder nam het aantal WW-uitkeringen met 8,8% toe: dat zijn ruim 15.000 mensen. In alle sectoren kwamen er WW-uitkeringen bij, met uitzondering van de uitzendbedrijven. In deze sector nam het aantal WW-uitkeringen juist af, met 2,4%. Het aantal WW-uitkeringen nam het meest toe bij de overheid (+ 24,2%) en in de overige industrie (+21,8%).
Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in: