„En daarom, dames en heren, ben ik blij dat ik na die afdaling nog leef, hahaha." Verwachtingsvol keek Jochem, de CEO, de ruimte in. Hij had voor de gelegenheid zijn net iets te strakke wielrenpakje aangetrokken. Een beleefde glimlach van zijn medebestuurders was het enige applaus. De rest van de medewerkers keek wat ongemakkelijk om zich heen of naar hun schoenen. Achterin de zaal gingen twee duimen enthousiast de lucht in. Die waren van de communicatieadviseur die hem had overgehaald om 'iets met storytelling' te doen.
Storytelling is geen trucje om je presentatie op te leuken. Het is een manier om je boodschap te laten landen
Deze scène staat niet op zichzelf. Veel leiders zien storytelling nog steeds als een manier om hun presentatie te verfraaien. Dan wordt het een trucje, wat zonde is. Wanneer je storytelling echter op de juiste manier inzet, wordt het een krachtige vorm van leiderschapscommunicatie. Bijvoorbeeld om een nieuwe visie of strategie over te brengen.
Lees ook: 'Coachen is toch gewoon een beetje praten?' Met de GROW-structuur word jij wél een coachend leider
Waarom werkt storytelling eigenlijk zo goed?
Waarom zou jij als leider verhalen vertellen? Omdat mensen niet denken in managementtaal, maar in verhalen. Een goed verhaal onthouden we zonder moeite en vertellen we graag door. Niet omdat het 'leuk' is, maar omdat het ons raakt en aanzet tot actie. Goede verhalen boeien en inspireren, zelfs ons brein speelt hierin een rol.
Uit onderzoek blijkt dat wanneer iemand een goed verhaal vertelt, de hersengolven van de luisteraar synchroniseren met die van de verteller. Dit heet neural coupling. Simpel gezegd: je zendt niet alleen informatie, maar creëert verbinding. En dat is wat leiderschap vereist: dat mensen je boodschap niet alleen begrijpen, maar ook voelen.
Lees ook: Waarom echt luisteren de sleutel is tot beter leiderschap
Hoe zet je storytelling slim in als leider?
Verhalen kunnen raken, maar dan moet je ze wél goed inzetten. Hoe zorg je dat jouw verhaal niet alleen boeit, maar ook bijdraagt aan je boodschap? Hier zijn drie tips die helpen.
1. Wat is je doel?
Een verhaal is geen doel op zich, maar een middel om je boodschap te laten landen. Dus voordat je je verhaal kiest, moet je helder hebben wat je doel is. Wat wil je bereiken en welke kernboodschap hoort daarbij? Wat wil je dat mensen zich herinneren? Heb je dat scherp? Dán pas kies je een verhaal dat die boodschap versterkt.
Stel: je introduceert een nieuwe strategie die veerkracht vraagt van je team. Dan helpt je racefietsavontuur van zondag waarschijnlijk niet. Kies liever een verhaal uit je eigen loopbaan of leven waarin jij moest schakelen onder druk.
2. Durf ook over tegenslag te vertellen
Leiders delen graag successen. Maar juist de verhalen over mislukkingen, fouten en tegenslagen zijn de verhalen die mensen onthouden. Waarom? Omdat ze vol met lessen zitten, ze echt voelen en je menselijk maken. Dit is de kracht van reverse storytelling: je begint bij wat misging en vertelt daarna wat je ervan leerde of hoe je het oploste. Daarmee laat je zien dat je niet alleen successen viert, maar ook kunt reflecteren en groeien. Het mooie is: een persoonlijk verhaal voelt authentiek en dat maakt dat mensen je geloven.
In plaats van een generiek verhaal over succes, kun je een moment van persoonlijke tegenslag delen. Bijvoorbeeld die keer dat je een groot project bijna verloren had door een eigen fout maar wat uiteindelijk leidde tot een waardevolle les voor jou en je team.
Goede leiders vertellen geen sprookjes. Ze delen verhalen die verbinden
3. Zorg dat je verhaal raakt waar het moet raken
Een verhaal moet niet alleen aansluiten bij je boodschap en bij jezelf, maar ook resoneren met je publiek. Dat is soms nog best lastig, want als leider heb je vaak last van de vloek van kennis: jij weet zoveel, dat je niet meer kunt inschatten wat je publiek al weet, wakker van ligt of belangrijk vindt. Het gevolg? Jij denkt: dit verhaal past perfect. Maar je team hoort vooral ruis. Schakel dus hulp in, bijvoorbeeld je communicatieadviseur. Een goede communicatieadviseur is niet alleen een 'verhaalschrijver', maar een vertaler. Iemand die snapt hoe jouw verhaal kan landen bij je mensen.
Spreek je voor een team dat midden in een veranderingstraject zit? Kies dan een verhaal over een uitdagende verandering die je zelf hebt ondergaan als medewerker en deel de lessen die je daaruit hebt geleerd. Hiermee toon je niet alleen begrip voor de complexiteit van verandering, maar ook dat je zelf door soortgelijke processen bent gegaan. Zo maak je verbinding op een persoonlijk niveau en laat je zien dat je niet boven, maar naast je team staat.
Stel jezelf drie vragen
Het probleem van Jochem, de wielren-CEO? Niet dat hij een verhaal vertelde, maar dat het nergens op sloeg. Het was een show zonder inhoud. Wil jij dat beter doen? Stel jezelf dan drie vragen:
- Wat wil ik bereiken en welk verhaal past daarbij?
- Is het een succesverhaal ter ere van mijn ego of zit er een duidelijke les in?
- Sluit het verhaal aan bij de beleving van mijn publiek?
Zo voorkom je dat je verhaal voelt als een circusact. In een iets te strak wielrenpakje.
Lees ook: De rol van CEO's: moeten leiders persoonlijk verantwoordelijk gehouden worden?
Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in:
