Leiderschapsexpert Charlotte van Asseldonk begeleidt directeuren en managers naar meer invloed vanuit helder en menselijk leiderschap. Ze merkt op dat duidelijke communicatie in leiderschap vaak als spannend wordt ervaren. „Leiders zijn tegenwoordig bang dat duidelijkheid wordt verward met autoritair zijn," stelt ze. Vooral in een tijd waarin dienend en faciliterend leiderschap het ideaalbeeld lijkt, blijft duidelijkheid soms achterwege uit angst voor verzet, afwijzing of verlies aan populariteit.
Duidelijkheid ≠ autoritair
Van Asseldonk benadrukt dat duidelijkheid niet hetzelfde is als hard of autoritair zijn: „Duidelijkheid betekent dat je concrete doelen stelt, kaders biedt, verwachtingen uitspreekt – en ja, soms een boodschap geeft die niet leuk is om te horen." Ze wijst erop dat je als leider nu eenmaal een andere positie hebt. "Je bent niet 'one of the guys'."
Veel leiders zijn bang minder aardig gevonden te worden als ze helder hun verwachtingen uitspreken, maar Van Asseldonk stelt daar tegenover: "Hoe duidelijker jij bent, hoe meer je écht in contact bent. Mensen weten precies wat ze aan je hebben, dat schept juist rust en vertrouwen."
Heldere communicatie zonder trucjes
Op de klassieke communicatietruc van de 'feedback sandwich' (compliment, kritiek, compliment) is Van Asseldonk kritisch. „Mensen voelen als je trucjes gebruikt. Wees gewoon eerlijk en transparant. Duidelijkheid is niet alleen kritiek geven, het gaat juist om het helder maken van het gezamenlijke doel, de verwachtingen en de te nemen besluiten." Een tip: begin een meeting altijd met het doel en de verwachtingen – dat zorgt voor verbinding en richting.
Voorbereiding en zelfreflectie
Duidelijk leiderschap vraagt voorbereiding. „Denk na vóórdat je een overleg ingaat: wat wil ik zeggen, wat verwacht ik van anderen, wat moeten ze weten?" Zo voorkom je ruis en onzekerheid. Van Asseldonk vindt dat een leider zich geregeld moet afvragen: „Waar heb ik aan de voorkant misschien onvoldoende duidelijkheid gegeven? Wat kan ik zelf anders doen om het resultaat te krijgen dat ik nodig heb?" Daarmee verschuif je duidelijkheid van 'achteraf bijsturen' naar 'proactief sturen en afstemmen'.
Duidelijkheid schept kaders én ruimte
Duidelijkheid betekent niet dat je hard, koud of afstandelijk moet zijn, of dat er geen ruimte voor gezelligheid is. „Geef heldere kaders, binnen die kaders hebben mensen juist ruimte om te presteren of om ontspannen samen te zijn," aldus van Asseldonk.
Luister ook de andere afleveringen met Charlotte van Asseldonk
Hoe word ik een invloedrijke leider?
Hoe word ik een veilige leider?
MEER LUISTEREN? Hier vind je alle afleveringen:
