Leiderschap

Leiders met zelfkennis krijgen meer vertrouwen van hun team, maar 'objectief naar jezelf kijken is lastig'

Zabeth van Veen. Imago-expert Zabeth van Veen.
Imago-expert Zabeth van Veen.
Leestijd 5 minuten
Over de Expert:
zabeth van veen
Zabeth van Veen
Imago-expert

De grootste reputatievalkuil voor leiders komt zelden van buitenaf. Niet van concurrenten, niet van de markt en zelfs niet van de media. De échte valkuil staat in de spiegel. Zonder zelfinzicht en congruent gedrag wordt leiderschap vroeg of laat een façade. Je kunt de juiste woorden kiezen, de juiste KPI's presenteren en de mooiste strategie uitrollen, maar mensen voelen het als jouw gedrag niet klopt met je kern. En precies dan verlies je hun vertrouwen. En vertrouwen is de basisvoorwaarde voor goed leiderschap.

Zelfkennis en zichtbaarheid: het fundament

Een sterke identiteit begint met zelfkennis. Weten wie je bent, waar je voor staat en wat je kunt. Zelfvertrouwen hebben en dat met vertrouwen uitdragen. Leiders die hun identiteit kennen en zichtbaar durven maken, daar werken professionals graag iets harder voor. Ze worden niet gezien als ego's in de boardroom, maar als betrokken leiders die resoneren met hun mensen én hun stakeholders.

De recente SCO-top laat zien hoe leiderschap ontspoort wanneer ego de boventoon voert. Zulke leiders lijken krachtig en daadkrachtig, maar in werkelijkheid ondermijnen ze vertrouwen en geloofwaardigheid. Het resultaat: verdeeldheid en een imago dat blijvende schade aanricht.

Lees ook: Vooroordelen over gewicht: zo ga je daar als leidinggevende mee om

Is leiderschap maakbaar?

Een veelgestelde vraag: is leiderschap te leren? Het eerlijke antwoord: deels. Na twintig jaar coachen durf ik te zeggen dat sommige mensen een aangeboren aanleg voor leiderschap hebben. Je herkent het vaak al vanuit de kindtijd: de vanzelfsprekende neiging om de leiding te nemen, een oprechte interesse in anderen, een groot verantwoordelijkheidsgevoel en een sterke behoefte aan controle en autonomie. Dat zijn eigenschappen die je niet in een cursus leert.

Maar veel andere aspecten van leiderschap zijn wél te ontwikkelen. Denk aan zelfkennis, communicatie, presentatie, gedrag en emotionele intelligentie. Wie bereid is daarin te investeren, kan zijn of haar leiderschap aanzienlijk verdiepen en versterken.

Geen trucjes en geen snelle fixes, maar ontwikkeling die voortkomt uit iemands kern

Zabeth van Veen

Je kunt leren effectiever te spreken, je imago te versterken en je zichtbaarheid te vergroten. Maar de kern blijft altijd: jezelf zijn. Geloofwaardigheid en reputatie zijn key, ze zijn niet te koop en ook niet blijvend te faken. Ze ontstaan wanneer je leiderschap ontwikkelt vanuit wie je werkelijk bent. Dat scheelt een toneelstuk én levert vertrouwen op. En... hierdoor lukt het ook om de wat meer introverte leider de top te laten halen.

Dat is precies de reden waarom ik ieder traject begin met een type-interview, of het nu gaat om carrière-, presentatie-, personal branding- of reputatiecoaching. Niet om iemand in een hokje te duwen, maar om scherp te krijgen: wie ben je in essentie en wat is je gedragskant? Vanuit dat inzicht krijgen we meer regie over het ego en ontstaat groei, die bij de persoon past. Geen trucjes en geen snelle fixes, maar ontwikkeling die voortkomt uit iemands kern, kwaliteiten, interesses en vaardigheden.

Lees ook: 'Gewoon jezelf zijn' is de slechtste leiderschapstip ooit: dit is wat wél werkt

Leiderschap versterken én je charisma vergroten?

Tip 1. Visuele presentatie: je uitstraling bepaalt je ontvangst

Je presentatie gaat verder dan woorden. Een passende stijl in kleding, houding en lichaamstaal versterkt je boodschap en je geloofwaardigheid. Het draait niet om dure kleding, maar om keuzes die bij jou passen én bij de situatie. Er bestaat echt zoiets als zelfkennis over je buitenkant.

Onderzoek laat zien: hoe beter je uiterlijke presentatie klopt bij jou, hoe geloofwaardiger je wordt gevonden. Probeer dit eens uit: draag morgen je mooiste zakelijke outfit, voeg passende accessoires toe en let op de reacties. Grote kans dat collega's verrast zijn, of dat ze je vragen of je gaat solliciteren.

Tip 2. Communicatie & presentatie: meer invloed en draagvlak

Een visie krijgt pas kracht als je die helder weet te verwoorden. Luisteren, vragen stellen, overtuigend presenteren en spreken in beelden die blijven hangen: dat zijn de vaardigheden die mensen meenemen in je verhaal. Wie zijn communicatie serieus neemt, vergroot niet alleen zijn invloed, maar ook het draagvlak voor zijn ideeën.

Tip 3. Digitale zichtbaarheid: Essentieel voor warme aanbevelingen in- en extern

Je eerste indruk is vaak digitaal. LinkedIn is daarbij cruciaal: het is de plek waar collega's, bestuurders of nieuwe leidinggevenden in één oogopslag zien wie jij bent, wie je kent en wat je kunt. Toch gaat het hier vaak mis, juist omdat mensen mét een vaste baan hun profiel laten versloffen.

Besef: nog vóórdat jij iets hebt gezegd, heeft jouw profiel al een boodschap afgegeven. Een onvolledig of slordig profiel is een gemiste kans, en kan je zelfs punten kosten bij interne doorgroei. En ja, iedereen beoordeelt eerst je foto.

Tip 4. Positieve uitstraling & gedrag de stille kracht van leiderschap

Mensen onthouden zelden je exacte woorden, maar wel hoe je ze liet voelen. Leiders die respectvol, integer en hoffelijk omgaan met hun omgeving bouwen een uitstraling die beklijft. Positieve energie is strategisch leiderschap: het straalt rust en kracht uit, ook in crisistijd. Afspraken nakomen, anderen op de hoogte houden en vriendelijk omgaan met ondersteunend personeel: het zijn kleine dingen met grote impact.

Lees ook: 'Profileren is authenticiteit plus zelfvertrouwen'

Groei vanuit je kern

Met deze tips kun je morgen al praktisch aan de slag. Toch worden ze nog beter wanneer je helder hebt wie je bent en wat je drijft. Zelfinzicht vormt daarbij het fundament en het is de kunst om iemands binnenkant en buitenkant te verbinden en werkelijk in balans te brengen.

Leiderschap zonder spiegel leidt tot reputatie zonder fundament. Wie zijn eigen identiteit niet kent, kan anderen niet leiden

Zabeth van Veen Imago-expert

Onthoud: objectief naar jezelf kijken is lastig. Soms heb je iemand nodig die de spiegel even voor je vasthoudt. Hoe beter jij jezelf ontwikkelt als leider, hoe sterker dat doorwerkt voor jou, je team en uiteindelijk ook voor de hele organisatie.

Lees ook: Reflecteren, leiderschap en persoonlijke groei: hoe helpt IPMA projectmanagers om de top te bereiken?

Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in: