Als je nu nog even snel je vakantiedagen wilt laten uitbetalen, is dat slim?

Om te begrijpen wat wel en niet kan, moet je eerst weten welke vakantiedagen je precies hebt als je in loondienst bent bij een werkgever. „Er zijn twee soorten vakantiedagen: de wettelijke en de bovenwettelijke vakantiedagen", zegt Staats op AD.nl.

De wettelijke vakantiedagen zijn het minimum waar iedereen recht op heeft. „Ieder jaar heb je recht op minimaal vier keer het aantal uren dat je per week werkt aan vakantie. Werk je 40 uur per week? Dan heb je dus recht op vier keer 40 uur: 160 uur. Dit zijn je wettelijke vakantiedagen."

Veel werknemers hebben daarnaast extra vrije dagen. „Bij veel bedrijven heb je naast je wettelijke vakantiedagen extra vrije dagen. Dit zijn de bovenwettelijke vakantiedagen. Deze worden afgesproken in je cao. Werk je 40 uur per week en heb je 200 uur per jaar (25 dagen) vakantie? Dan heb je dus vier weken (20 dagen) aan wettelijke vakantiedagen en een week (5 dagen) aan bovenwettelijke vakantiedagen."

Het verschil tussen die twee soorten dagen is belangrijk voor je keuze om ze te laten uitbetalen of niet.

Welke vakantiedagen mag je laten uitbetalen?

Niet alle vakantiedagen kun je zomaar omzetten in geld. Staats: „Je bovenwettelijke uren kun je laten uitbetalen. Je verkoopt dan je vakantie-uren terug aan je werkgever en jij krijgt er geld voor. Dit kan alleen als hierover afspraken zijn gemaakt in de cao of je arbeidsovereenkomst. Wettelijke vakantiedagen kun je niet laten uitbetalen."

In de praktijk betekent dit dat je eerst moet nagaan hoeveel van je resterende vakantietegoed bovenwettelijk is. „Vaak kan je in het systeem waarin je je vakantiedagen aanvraagt ook zien hoeveel wettelijke en hoeveel bovenwettelijke dagen je nog open hebt staan." Alleen over het deel met bovenwettelijke vakantiedagen kun je afspraken maken over uitbetaling. Ook moet je controleren wat precies in je cao of arbeidscontract staat.

Vallen uitbetaalde vakantiedagen onder zwaardere belasting?

Veel werknemers denken onterecht dat uitbetaalde vakantiedagen in een hogere belastingschijf vallen en daardoor extra duur zijn. Volgens Staats werkt het anders. „De inkomsten van het uitbetalen van vakantiedagen vallen voor de belastingdienst in het bijzondere tarief. Door het bijzondere tarief betaal je niet te veel belasting over extra inkomsten die je krijgt van je werkgever. Ook kom je door het bijzondere tarief met extra inkomsten niet in een hogere belastingschijf. Als dat gebeurt, zou je door deze inkomsten namelijk meer belasting moeten betalen."

Dat bijzondere tarief geldt niet alleen voor uitbetaalde vakantiedagen, maar voor allerlei extra uitbetalingen van je werkgever, zoals bijvoorbeeld een bonus. Hoe hoog dat tarief precies is, verschilt per persoon. „Welk percentage bijzonder tarief je in 2025 moet betalen hangt af van je jaarinkomen van vorig jaar. Hoe hoger je inkomen, hoe hoger het percentage bijzonder tarief." In de tabel bijzondere beloningen op de website van de Belastingdienst staan de percentages bijzonder tarief. Iemand met een inkomen van 40.000 euro per jaar betaalt 41,56 procent belasting over zijn vakantiedagen.

Doordat je werkgever het bijzondere tarief toepast, ga je niet ineens meer belasting betalen. Het is een manier om de loonheffing op die extra uitbetaling apart te berekenen en te zorgen dat je door dat extra bedrag niet in een andere schijf terechtkomt.

Waarom voelt het bijzondere tarief dan zo hoog?

Wie zijn vakantiedagen laat uitbetalen, schrikt soms van de loonstrook. Het bedrag dat je netto overhoudt, kan lager zijn dan je had verwacht. Dat komt door de manier waarop het bijzondere tarief is opgebouwd. Staats: „Het percentage bijzonder tarief is in verhouding hoog. Dat komt doordat hierop geen loonheffingskorting zit. De heffingskorting is een korting op je belasting die je wel over je gewone loon krijgt. Daardoor is het percentage bijzonder tarief loonheffing hoger dan het percentage loonheffing over je salaris."

Het kan dus lijken alsof het 'duur' is om je vakantiedagen te laten uitbetalen. In werkelijkheid gaat het om een andere berekening van de loonheffing, zonder de kortingen die al in je normale loon zijn verwerkt. Het is daarom verstandig om vooraf goed te kijken wat netto ongeveer overblijft als je je uren verkoopt.

Vakantiedagen meenemen of toch opnemen?

Twijfel je tussen uitbetalen, meenemen of opnemen, dan spelen ook de vervaltermijnen een rol. Vooral voor de wettelijke vakantiedagen is het belangrijk dat je niet te lang wacht. Staats: „Heb je aan het einde van het jaar nog vakantiedagen over? Volgens de wet vervallen je wettelijke vakantiedagen van dit jaar op 1 juli volgend jaar, maar er zijn uitzonderingen, bijvoorbeeld als in je cao een langere vervaltermijn is afgesproken. Of als je vanwege een goede reden niet in staat was om je vakantiedagen op te nemen."

De bovenwettelijke dagen blijven veel langer staan. „Bovenwettelijke vakantiedagen gaan langer mee: deze verjaren pas na vijf jaar."