Liefst 95 procent van alle AI pilots levert (vooralsnog) niet of nauwelijks iets op onder de streep, blijkt uit recent MIT-onderzoek. Het Massachusetts Institute of Technology (MIT) is een absolute autoriteit. Als MIT-onderzoekers met dit soort harde conclusies komen, zorgt dat wereldwijd voor grote koppen. Voor de meeste AI-professionals komen die echter niet als verrassing.
Een halfjaar eerder schreef The Economist al over soortgelijk onderzoek dat snoeiharde conclusies trok over de teleurstellende zakelijke resultaten van Generative AI. 'Welcome to the AI Trough of Disillusionment', kopte The Economist boven een groot coverartikel. En ook BusinessWise constateerde eerder al dat een groot percentage AI-pilots uitloopt op een teleurstelling.
Welkom in het AI Dal van de Desillusie
De Trough of Disillusionment (Dal van Desillusie) is de derde van vijf fases in de Gartner Hype Cycle. Met dit model promoot de Amerikaanse technologie-analist meer realistische technologieverwachtingen. Na de eerste doorbraak (de Technology Trigger) schiet elke veelbelovende technologie volgens Gartner door naar de Peak of Inflated Expectations, waarin gehypte succesverhalen leiden tot onrealistische verwachtingen.
In het Dal van Desillusie brengen falende experimenten gebruikers met beide benen op aarde. Dit realisme is cruciale voeding voor de Slope of Enlightenment-fase: meer realistische projecten met duidelijk omschreven zakelijke doelen, en de lancering van tweede en derde generatie producten. Die resulteren in de vijfde Plateau of Productivity-fase in succesvolle mainstream adoptie.
Lees ook: Hoe implementeer je een succesvolle AI-strategie in je bedrijf?
Succesvolle mens-AI-partnerships
Dezelfde MIT onderzoekers die zorgden voor de huidige AI-dip, namen al een interessant voorschot op die rozige AI-toekomst. Zo zijn de meest succesvolle AI-pilots bijvoorbeeld niet gericht op het vervangen, maar slim ondersteunen van mensen. In een door Nature gepubliceerde 'meta-analyse' analyseerden MIT-onderzoekers liefst 106 verschillende experimenten rond 'mens-AI-partnerships'.
Volgens de MIT plukken bedrijven en professionals die investeren in deze partnerships komende jaren volop de vruchten. Een van de meest effectieve toepassingsmogelijkheden is het slimmer maken van beslissingen. Een gemiddeld Fortune500-bedrijf maakt bijvoorbeeld 400 miljoen beslissingen per dag. Bij BusinessWise kon je vorig jaar al lezen hoe AI beslissen veel efficiënter maakt.
AI Health, Legal & Science Agents
Denk naast knopen doorhakkende managers bijvoorbeeld ook aan de advocaat die zijn pleidooi laat voorbereiden door zijn Legal AI Agent, een arts die zijn AI Health Agents naar een patiëntgeschiedenis en scans laat kijken om sneller ziektes te diagnosticeren, AI Science Agents die het saaie loopwerk voor onderzoeken verrichten, of de AI Teacher die je helpt om snel nieuwe vaardigheden op te doen
Veel van de AI thought leaders die BusinessWise de afgelopen maanden interviewden zien dat AI steeds meer werkzaamheden overneemt die traditioneel de leerschool vormden voor instappers. Steven ter Horst, Head of Innovation bij het advocatenkantoor Houthoff aan de Amsterdamse Zuidas, ziet hiervan echter ook een andere, veel positievere kant voor starters.
„Onze junior partners kunnen dankzij de ondersteuning van slimme AI-assistenten straks mogelijk ook sneller beginnen aan meer senior, interessanter en dus ook beter betalend werk", aldus Ter Horst, die een team van twintig juridische innovatiespecialisten aanstuurt. „Dat heeft ook impact op de wijze hoe wij advocaten opleiden en de vaardigheden die ze moeten bezitten om succesvol te kunnen zijn."
Volgens het Future of Jobs Report 2025 van het World Economic Forum zorgt AI de komende vijf jaar voor een grondige transformatie van de arbeidsmarkt, waarbij 39 procent van de kernvaardigheden van professionals gaat veranderen. Wie de juiste vaardigheden heeft, kan de nieuwe AI-carrière ladder razendsnel beklimmen. Maar welke vaardigheden heb je daarvoor nodig?
Leer je nieuwe digitale collega's zo goed mogelijk kennen - en aansturen
Als je goed wilt kunnen samenwerken met je nieuwe digitale collega, moet je begrijpen hoe die in elkaar zit. Geavanceerde AI-technologie is gebouwd op de neurale netwerken die lijken op onze menselijke hersenen. Complexe materie dus. Des te beter je echter begrijpt hoe die netwerken beslissingen nemen, des te sneller je de straks de AI-carrièreladder gaat beklimmen.
En, minstens even belangrijk: als er onverhoopt toch iets fout gaat, wil je precies weten wat er mis ging. Des te beter je dit snapt, des te beter je in staat bent om het beste uit je nieuwe digitale collega's te halen. Dankzij jouw domeinkennis ben jij degene die de doelen van je AI Agents bepaalt, welke stappen ze daarvoor moeten nemen en wat ze straks misschien nog beter moeten kunnen.
Volgens de onderzoek door de Stanford Universiteit levert AI de beste resultaten als er een duidelijke taakverdeling is, en menselijke en digitale collega's duidelijk complementaire vaardigheden hebben. Mensen kunnen dan ook beter inschatten wanneer ze liever op hun eigen oordeel vertrouwen, in plaats van de door kunstmatige intelligentie gegenereerde informatie of suggesties.
Lees ook: Van code schrijven naar AI-agents aansturen: de nieuwe rol van IT
Geef je nieuwsgierigheid ruim baan – en leer om goed te leren
Demis Hassabis is een van de slimste mensen ter wereld. De Britse oprichter van Google DeepMind zet AI in voor extreem complexe uitdagingen. Het revolutionaire inzicht dat zijn AI-modellen bieden in eiwitstructuren en ons menselijk DNA leverde hem vorig jaar de Nobelprijs voor Scheikunde op. Volgens Hassabis is „leren hoe je het beste kan leren" dé belangrijkste toekomstvaardigheid.
Effectief en snel leren draait volgens Hassabis om een mix van nieuwsgierigheid, zelfreflectie en experimenteren met nieuwe inzichten. „Maak je eigen projecten en ontwikkel kritisch denken en zelfreflectie. Evalueer je resultaten, word je bewust van je eigen fouten en uitdagingen kijk doorlopend hoe je jezelf kunt verbeteren", vertelde Hassabis vorige week in Griekenland.
Gelukkig kan AI ons daar goed bij gaan helpen. Je 'persoonlijke digitale assistent' kan, met jouw toestemming en onder strikte privacyvoorwaarden, ook feedback en tips gaan geven. De AI Agent kan dan bijvoorbeeld precies aangeven wat je sterke en zwakke punten zijn, of welke nieuwe functies binnen jouw bereik liggen. Desgewenst met een directe verwijzing naar relevante opleidingen.
Leer op nieuwe manieren samenwerken en ontwikkel je emotionele intelligentie
Organisaties waren altijd hiërarchisch, met meerdere lagen van managers en besluitvormers. „Sinds midden 18e eeuw is daar niet veel aan veranderd", constateren onderzoekers van het World Economic Forum (WEF). „Dat hangt namelijk nauw samen met de grenzen van menselijke intelligentie en aandacht. De komst van AI verlegt deze menselijke grenzen nu echter in hoog tempo."
Bedrijven en andere organisaties gaan daardoor structureel op de schop. In plaats van AI simpelweg in te passen in de bestaande structuren, ontstaan volgens het WEF geheel nieuwe organisatievormen. „In deze AI-native organisatiemodellen gaan mensen steeds intenser samenwerken met hun agents, en gaan mensen op gelijkwaardige basis samenwerken op basis van domeinkennis."
Ook al omdat AI meer kennis en analytische skills inbrengt, moeten mensen het hierbij volgens Harvard-professor Ron Siegel nóg meer hebben van emotionele intelligentie: „Menselijke interacties worden nóg belangrijker. Dat staat of valt met aandacht voor wat er in collega's omgaat, bewust zijn van je eigen gedachten en gevoelens en het vermogen die op een gezonde manier managen."
Wees een originele denker, en stap over je expertise bias heen
In het nieuwe AI-tijdperk hebben we 'met een druk op de knop' toegang tot megaveel bestaande kennis. De spotlights verschuiven daarom naar originele denkers: mensen die in staat zijn om op nieuwe manieren naar onze wereld en jouw eigen vakgebied te kijken. Net als GenAI heeft ons eigen brein helaas ook een sterke voorkeur voor hergebruiken van bestaande patronen en denkstructuren.
Dat probleem wordt paradoxaal genoeg groter naarmate je beter bent in je werk. Expertise heeft namelijk de vervelende gewoonte om je af te sluiten voor interessante, nieuwe perspectieven. Gelukkig kan je nieuwe digitale je helpen om over deze expertise bias heen te stappen. Laat je door je digitale collega uitdagen, of nodig virtuele experts uit in een electronic brainstorm.
Een digitale sparringpartner die jouw creativiteit en verbeeldingskracht stimuleert? Zeker! Dankzij de input van jouw digitale sparringpartner zie je opeens patronen, correlaties of prille, nieuwe trends die voor jouw menselijk oog onzichtbaar waren. Of juist een inspirerende helikopterview van het 'grotere plaatje'. Vanuit een gezichtspunt die je anders misschien nooit had overwogen.
Ontwikkel je flexibiliteit, en laat je AI Agent de toekomst voorspellen
De échte race in de Formule 1 wordt gestreden met AI-modellen en heel veel data. Voor elke race genereren Formule 1-teams honderden miljoenen simulaties om hun racestrategie te bepalen. Halverwege de race is 95 procent van die simulaties niet meer relevant, en genereren ze miljoenen nieuwe simulaties voor de resterende race, mede op basis van de realtime racedata.
„Binnenkort kan iedereen zijn belangrijke beslissingen op soortgelijke manier gaan nemen", verwacht Mick Costigan. Als Vice President van Salesforce Futures helpt hij de Salesforce-directie en klanten als Mercedes-Benz, Unilever, American Express en NASA met het anticiperen en vormgeven van de toekomst. „De nieuwste AI-technologie brengt die mogelijkheid nu binnen handbereik."
„Vraag je AI Agent bijvoorbeeld om verschillende positieve én negatieve uitkomsten van een belangrijke beslissing voor je uit te werken", suggereert Costigan. „Of doe een 'kill the company'-oefening, waarbij je met je agent verkent hoe met AI werkende concurrenten jouw business kunnen gaan ontwrichten. Of je toekomstige loopbaan natuurlijk."
Naarmate je deze toekomstscenario's vaker 'mentaal doordenkt', ontwikkel je volgens Costigan het vermogen om snel te kunnen reageren op het moment dat zo'n toekomst zich begint te manifesteren. „Het World Economic Forum doen uitgebreid onderzoek naar belangrijke professionele vaardigheden voor de toekomst. Niet voor niets staat 'flexibiliteit' bovenaan die lijst."
Lees ook: 'Benoem een Chief AI Officer' en andere tips om AI te verankeren in je bedrijfsstrategie
Ontvang elke week het beste van BusinessWise in je mailbox. Schrijf je hier nu gratis in: