Emotioneel volwassen worden: wat betekent dat en hoe bereik je het? Veel mensen balanceren in hun leven tussen kortetermijnplezier en langetermijndoelen en lopen daarbij tegen obstakels aan. In deze aflevering van de BusinessWise-podcast Hoe word ik legt Roos Vonk, hoogleraar sociale psychologie, uit wat het betekent om emotioneel volwassen te zijn en hoe je die ontwikkeling kunt stimuleren.
Wat betekent emotioneel volwassen zijn?
Volgens Vonk draait emotionele volwassenheid om het leren omgaan met je eigen 'verwend kleutertje'. ,,Iedereen heeft een deel in zich dat gericht is op kortetermijnplezier en hierdoor de neiging heeft om verantwoordelijkheid uit de weg te gaan." Denk hierbij aan uitstelgedrag, overmatig snoepen, of simpelweg kiezen voor wat op dat moment leuk is, ondanks dat het niet bijdraagt aan je langetermijndoelen.
Emotioneel volwassen zijn betekent dat je dat 'kleutertje in jezelf' opvoedt en accepteert dat dingen soms lastig zijn, maar nodig zijn om op lange termijn meer voldoening en regie te bereiken.
De keuze: wil je het echt?
Vonk benadrukt dat voordat je serieus gaat werken aan emotionele volwassenheid, je jezelf de cruciale vraag moet stellen: ,,Wil ik dit écht?" Ze stelt dat sommige mensen helemaal prima functioneren als 'kleuter': ,,Als je tevreden bent met hoe je leeft, dan is dat jouw keuze." Maar als je regelmatig het gevoel hebt vast te zitten of achteraf spijt hebt van bepaalde keuzes, is dat een sterk signaal dat je klaar bent om stappen te maken richting emotionele volwassenheid.
Maak langetermijndoelen concreet
Veel mensen hebben goede voornemens, zoals ,,meer tijd voor mezelf," ,,gezonder leven", of ,,werk en privé beter balanceren". Maar Vonk benadrukt dat abstracte doelen zoals deze weinig effect hebben. ,,Zonder concreet plan blijft dat gewoon door je hoofd sudderen, zonder dat je actie onderneemt."
Een van de beste manieren om emotionele volwassenheid te ontwikkelen, is door gedetailleerde en haalbare plannen te maken:
Wat wil ik doen? Bijvoorbeeld: ,,Ik wil elke dag 20 minuten wandelen."
Wanneer ga ik het doen? Plan specifiek tijdstippen in je agenda.
Welke obstakels kan ik tegenkomen? Denk na over uitdagingen, zoals drukke dagen of vermoeidheid, en bedenk vooraf hoe je daarmee omgaat.
Onderzoek heeft aangetoond dat deze 'implementatie intenties' de succesratio van doelen verhogen van 20–30% naar 70–80%.
Hobbels accepteren: de kunst van verdragen Emotionele volwassenheid draait niet om jezelf geweld aandoen, maar om het bewust accepteren van ongemak. "Je wilt leren verdragen dat iets hier en nu niet leuk is, omdat je weet dat het bijdraagt aan een groter doel," zegt Vonk. Dit kan zijn:
- Sporten terwijl je liever op de bank zou liggen.
- Een moeilijke taak afmaken, ondanks tegenzin.
- Nee zeggen tegen verleidingen, zoals ongezond eten.
Het vermogen om ongemak te verdragen in dienst van je eigen ontwikkeling is een essentiële eigenschap van emotionele volwassenheid.
Doorbreek het 'eigenlijk'-leven
Veel mensen leven in het zogenaamde 'eigenlijk'-scenario: ,,Eigenlijk wil ik gezonder eten, eigenlijk wil ik meer tijd voor mezelf." Vonk stelt dat deze 'eigenlijk'-gedachtes je doen ronddraaien in plaats van je te helpen verder te komen. Pas door concrete stappen te plannen kun je het 'eigenlijk'-leven doorbreken en echt verandering realiseren.
De regie over jezelf nemen
Een belangrijk kenmerk van emotioneel volwassen zijn is dat je de regie houdt over jezelf. Dit betekent jezelf eraan herinneren wat je wilt bereiken en jezelf verantwoording laten afleggen aan je langetermijndoelen. Vonk zegt: ,,Je bent niet meer iemand die altijd denkt 'Ik had dit kunnen doen,' maar iemand die actief werkt aan wat je wíl doen."
Hoe begin je?
Als je meer emotioneel volwassen wilt worden, kun je de volgende stappen nemen:
- Bepaal je langetermijndoelen. Zorg dat ze aansluiten bij wat je echt wilt.
- Maak een concreet plan. Gebruik implementatie intenties en wees specifiek over tijd, obstakels en acties.
- Oefen met ongemak. Train jezelf in het verdragen van momenten die niet meteen plezierig zijn.
- Blijf jezelf eraan herinneren waarom je dit doet. Houd je focus op het grotere plaatje – je leven op lange termijn.
Emotioneel volwassen worden draait om bewuste keuzes maken, jezelf trainen in het omgaan met ongemak en langetermijndoelen op een concrete manier behalen. Zoals Vonk concludeert: ,,Het gaat niet om jezelf geweld aandoen, maar juist om jezelf te ontwikkelen op een manier die jouw leven betekenisvoller en meer vervullend maakt."
"Want," zoals Vonk zegt, ,,iedereen heeft de regie over zijn eigen leven in handen – als je daar klaar voor bent."
Meer weten? Lees Roos Vonks nieuwe boek Mijn ego heeft altijd gelijk.
Luister ook de andere afleveringen met Roos Vonk
Hoe word ik goed in het accepteren van mijn imperfecties?
Hoe word ik beter in feedback?
Hoe word ik iemand die zich uitspreekt bij onrecht?
Hoe word ik de baas over het impostor syndroom?
MEER LUISTEREN? Hier vind je alle afleveringen:
