Martin Hersman vindt omgaan met druk een fascinerend fenomeen. ,,Druk is iets dat we onszelf opleggen. Sommigen kunnen er van nature goed mee omgaan, terwijl anderen dat moeten leren. In de sport zie je dit heel duidelijk. Sporters worden al op jonge leeftijd geselecteerd op of ze het aankunnen of niet. Dat begint al bij vroege ochtendwedstrijden; niet iedereen houdt dat vol. Het is een streng selectieproces. Topsport is nu eenmaal niet voor iedereen weggelegd, net zoals sommige beroepen, zoals piloot, arts of advocaat, dat ook niet zijn."
Omgaan met druk: voorbereiden en oefenen
,,Druk hoort bij onze maatschappij. Het gaat erom of je mentaal, emotioneel en fysiek in staat bent te presteren op het moment dat het van je wordt verwacht. Druk zit vooral in je hoofd; het is een kwestie van perceptie. Het helpt om de kern van stoïcijnse filosofie toe te passen: focus op waar je wél invloed op hebt. Bereid je goed voor. Oefen. Zorg dat je weet wat er van je verwacht wordt. Vaak zie ik dat mensen te weinig tijd nemen voor een goede voorbereiding. Ze gaan van meeting naar meeting en moeten presteren, terwijl juist dat oefenen en voorbereiden cruciaal is, zodat je er klaar voor bent."
LEES OOK: Top 10 best betaalde banen met de minste stress in 2025
Leren van de druk bij topsporters
Een goed voorbeeld van omgaan met druk vindt Hersman David Beckham. ,,Na iedere training nam hij vrije schoppen om te oefenen. In de documentaire over hem zie je hoe hij onder extreme druk een beslissende vrije schop neemt, waarmee hij Engeland naar het WK loodst. Dat is het resultaat van voorbereiding en oefening onder druk. Het draait om automatisme: als het er écht op aankomt, doe je wat je geoefend hebt."
,,Onder druk kan je prefrontale cortex, het deel van je brein dat verantwoordelijk is voor rationeel denken, minder goed functioneren. Je valt dan terug op je automatisme en doet waarvoor je getraind hebt. Daarom is het belangrijk om te trainen en te oefenen, net zoals sporters dat doen. Dit geldt ook voor presentaties of interviews in het bedrijfsleven. Maak het spannend voor jezelf tijdens het oefenen, zodat je leert presteren onder druk."
LEES OOK: 'Gen Z is opgevoed met het idee dat ze altijd 'aan' moeten staan'
Ademhalingstechnieken voor stressvolle situaties
,,Een simpele tip voor momenten waarop druk overweldigend wordt: ademhalen. Eén minuut rustig en diep ademhalen kan al wonderen doen. Het helpt je brein en lichaam om in balans te komen. Je ziet het vaak bij topsporters, bijvoorbeeld bij tennissers vlak voor hun service. Dit kun je ook toepassen in het dagelijks leven. Neem vlak voor een presentatie, toets of belangrijke vergadering een minuut de tijd om je ademhaling onder controle te krijgen. Het werkt."
Die ene minuut kan niet alleen helpen in stressvolle situaties, maar ook bij de overgang van werk naar privé, meent Hersman. ,,Doe bijvoorbeeld een minuut ademhalingsoefeningen in je auto voordat je naar huis gaat. Je zult merken dat je als een ander persoon binnenstapt. Eén minuut kan echt het verschil maken."
Luister ook de andere afleveringen met Martin Hersman
Hoe word ik fitter?
Hoe word ik een betere slaper?
Hoe word ik een betere luisteraar?
Hoe word ik gefocuster?
Hoe word ik een betere me-time planner?
Hoe word ik beter in omgaan met druk?
Hoe word ik beter in herstellen?
Hoe word ik sterker?
MEER LUISTEREN? Hier vind je alle afleveringen:
